Shayboniy hukmdorlar



Download 21,28 Kb.
Sana23.01.2022
Hajmi21,28 Kb.
#402690
Bog'liq
8 o\'zbek


G ‘olibbek Achilov +998 91 388 04 53 @Golib_0709




Shayboniy hukmdorlar

Hukmronlik davrida yuz bergan voqealar

1

Muhammad Shayboniyxon

(1500-1510)



  1. 1500-yilda Shayboniylar sulolasiga asos solgan;

  2. 1500-yilda Samarqandni jangsiz egallagan;

  3. 1501-yilda Samarqandni uzil-kesil egallagan;

  4. 1501-yilda Movarounnahrni bosib olishga kirishgan;

  5. 1503-yilda Toshkent va Shohruxiya shaharlarini bosib olgan;

  6. 1504-yilda Farg‘ona shahrini bosib olgan;

  7. 1505-yilda Xorazmni bosib olgan;

  8. 1505-yil kuzida Xurosonga yurish boshlagan;

  9. 1506-yilda Balxni bosib olgan;

  10. 1507-yilda Hirotni bosib olgan;

  11. 1507-yilda pul islohoti o‘tkazgan. (5,2 gramm og‘irlikdagi kumush va mis tangalar)

  12. Amakisi Ko‘chkunchixonni Turkistonga, Suyunchxo‘jaxonni Toshkentga, ukasi Mahmud Sultonni Buxoroga, amasining o‘g‘li Jonibek Sultonni Andijon va Axsiga hokim qilib tayinlagan;

  13. 1510-yilda Eron hukmdori Ismoil Safaviy bilan Marv yaqinida bo‘lgan jangda halok bo‘lgan;

  14. Xurosonni nazorat qilish masalasida safaviylar bilan kurash olib borgan. Bu kurashda qo‘li baland kelgan.

2

Ko‘chkunchixon

(1512-1530)



  1. Boburiylar davlatini tan olgan;

  2. Boburiylar davlati bilan savdo va elchilik munosabatlar o‘rnatilgan;

  3. Boburiylar davlatiga elchi yuborgan

3

Ubaydullaxon

(1533-1540)



  1. 1533-yilda poytaxtni Samarqanddan Xivaga ko‘chirgan;

  2. 1533-yildan boshlab Shayboniylar davlati Buxoro xonligi deb atala boshlagan;

  3. Ismoil Safaviy qo‘shinining hujumlarini bartaraf etib, Movarounnahrni ularning harbiy siyosiy tazyiqlaridan saqlab qolgan;

  4. 1533-1536-yillarda Buxoroda Mir Arab madrasasini qurdirgan;

  5. Hofiz Tanish al-Buxoriy Ubaydullaxon haqida «Uning davlati va xalofati zamonida Movarounnahr, ayniqsa, Buxoro viloyati gullab-yashnagan» deb yozib qoldirgan;

  6. Buxoro viloyatining poytaxt sifatidagi nufuzi har tomonlama o‘sgan;

  7. O‘z davlat chegaralarini Shayboniyxon davridagi sarhadlarda qayta tiklashga harakat qilgan;

  8. Hirotni ishg‘ol qilgan Eron qo‘shinini bir necha marta mag‘lubiyatga uchratgan;

  9. Buxoro xonligidagi siyosiy tarqoqlikka barham bergan;

  10. Xurosonni nazorat qilish masalasida safaviylar bilan kurash olib borgan. Bu kurashda qo‘li baland kelgan.

4

Navro‘z Ahmadxon

  1. Buxoro xonligida Abdullaxon I vafotidan keyingi qo‘shhokimiyatchilik davrida Toshkent va Turkistonda mustaqil bo‘lib olgan;

  2. 1540-yilda Samarqand hukmdori amakivachchasi Abdulatifxon bilan ittifoqi tuzib Buxoroni egallagan;

  3. 1548-yilda samarqand taxtini egallagan;

  4. Iskandar Sulton va uning o‘g‘li Abdullaga qarshi kurashish uchun Miyonqolga yurish qilgan;

  5. 1556-yilda vafot etgan.




5

Abdullaxon II

(1556-1583 – amalda xon bo‘lgan.



1583-1598 – rasmiy xon bo‘lgan)

  1. 1556-yilda Navro‘z Ahmadxon vafot etganidan keyin Karmana va Shahrisabzda o‘z hukmronligini mustahkamlab olgan;

  2. 1556-yilda Muhammad Islom yordamida Buxoro taxtini egallagan;

  3. Buxoro xonligida markaziy hokimiyatga bo‘ysunishni istamagan samarqand, Toshkent, Sayram, Turkiston va Farg‘onani qilich kuchi bilan bo‘ysundirgan;

  4. Xuroson tarkibidagi, lekin shayboniylar qo‘lida qolgan Balx, Maymana, Badaxshonda markaziy hokimiyatga qarshi ko‘tarilgan qo‘zg‘olonlarni bostirgan;

  5. Eron safaviylariga qarshi kurash natijasida Xurosonning sharqiy qismini egallagan;

  6. Movarounnahr, Xorazm va Xurosonning bir sharqiy qismigacha bo‘lgan hududlarni yagona hukmdor qo‘l ostiga birlashtirgan;

  7. Mamlakatni birlashtirish jarayonida shayboniy sultonlarning markaziy hokimiyatni kuchsizlantirishga urinishlariga qarshi tinimsiz va shafqatsiz kurash olib borgan va bu maqsad yo‘lida qarindoshlariga ham shafqat qilmagan;

  8. Ichki nizolarga barham bera olmagan;

  9. 1598-yilda vafot etgan;

  10. Pul islohoti o‘tkazgan (Yangi kumush tanga 20 ta mis tangaga teng bo‘lgan. Eskisi 27 ta mis tangaga teng bo‘lgan);

  11. Su’niy sug‘orish ishlari keng rivojlangan;

  12. Karvon yo‘llarini qayta tiklash, sardobalar, bozorlar, karvonsaroylar qurish va ta’mirlash masalasiga alohida e’tibor bergan;

  13. 1577-yilda Buxoroda Abdullaxon timi qurilgan;

  14. Rossiya bilan savdo aloqalarini yaxshilashga harakat qilgan;

  15. 1563-yilda Shayboniy Ko‘chimxonga Sibir taxtini egallashga yordam bergan;

  16. Xurosonni nazorat qilish masalasida safaviylar bilan kurash olib borgan. Bu kurashda qo‘li baland kelgan;

  17. Xurosonning Marv,Nishopur va Mashhad shaharlarini egallagan;

  18. Eronga qarshi kurashga Usmonli davlati bilan ittifoq tuzishga urunib ko‘rgan;

  19. Safaviylarga qarshi kurashda boburiylar bilan birga harakat qilshga intilgan;

  20. Boburiy Akbarshoh huzuriga bir necha marta elchilar yuborgan;

  21. Akbarshohga Eronni o‘zaro taqsimlab olishni taklif qilgan;

  22. Akbarshohning Buxoro va Hindiston birlashib, Eronning Usmonli davlatiga qarshi kurashida yordam ko‘rsatish taklifini rad etgan;

  23. Buxoro uzil-kesil poytaxtga aylantirilgan.

Download 21,28 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish