Shaharlar geografiyasi fanidan tayyorlagan slaydi. Mavzu: global shaharlar va ularning jahon taraqqiyotidagi o

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI

TABIIY FANLAR FAKULTETI

2-3 GEO_20 GURUH TALABASI

ALLAYEV RO'ZIMURODNING

SHAHARLAR GEOGRAFIYASI FANIDAN

TAYYORLAGAN SLAYDI.

MAVZU: GLOBAL SHAHARLAR VA ULARNING JAHON TARAQQIYOTIDAGI O'RNI

REJA:

1.SHAHARLAR HAQIDA TUSHUNCHA.

2.SHAHARLAR TURLARI.

3.GLOBAL SHAHARLAR.

Shahar nisbatan katta va doimiy aholi punktidir. Koʻp shaharlarga mahalliy qonunchilik alohida maʼmuriy, qonuniy yoki tarixiy mavqeʼ beradi.

Shaharlar odatda murakkab sanitariya, yoʻl va koʻcha, turar-joy hamda transport tizimiga ega boʻladi. Aholisi soni milliondan oshadigan shaharlar megapolis, deyiladi

shahar oʻsib, boshqa shaharlarga yetsa va ularni oʻziga qoʻshib olsa, bu shahar megalopolisga aylanadi.

Shahar — aholisi, asosan, sanoat, savdo, shuningdek, xizmat koʻrsatish, boshqaruv, fan va madaniyat sohalarida band boʻlgan yirik aholi manzilgohi

Odatda shaharlar quyidagi funksional turlarga bo'linadi;

1.Ko'p funksiyali siyosiy-ma'muriy markazlar poytaxt shaharlar:

2.Ko'p funksiyali shaharlar-viloyat markazlari;

3.Ko'p tarmoqli yirik sanoat markazlari;

4.Kam tarmoqli sanoat shaharlari;

5.Transport markazlari;

6.Agroindustrial shaharlar;

7.Tuman markazlari;

8.Rekreatsiya shaharlari;

9.Ilm-fan markazlari.

Global Shahar-1915 yilda britaniyalik P.Geddes ―dunyoviy shahar‖ deb

atagan atamaning sinonimi bo‗lib, 1990-yillar boshida amerikalik olim

S.Sassen ishlarida ―global Shahar‖ nomi bilan paydo bo‗ldi. Global shahar

aholi sonidan qat‘iy nazar, xalqaro miqyosda muayyan funksiyalarni

bajarishga ixtisoslashgan shaharlardir

Hozirgi vaqtda global shaharlar ro‗yxatiga 60 ga yaqin shaharlar kirgan,

ularning qatoridan MDH dagi birorta ham shahar o‗rin olmagan.

Global shaharlar ham o‗z tasnifiga ega. S.Sassen ularni xalqaro ahamiyatiga

qarab alfa, betta, gamma shaharlarga ajratadi.

Global

shaharlarda sivilizatsiyaning eng yaxshi yutuqlari, jahon ahliga taniqli teatr, muzey

va madaniyat uylari joylashganligi sababli bu shaharlarga turistlar, asosan, inson

qo‗li bilan yaratilgan noyob ob`yektlarni ko‗rish maqsadida boradi.

E'TIBORINGGIZ UCHUN RAXMAT!