Reja: Kompyuterlarning umumiy ma’lumoti

1-Mavzu: Kompyuterning texnik ta’minoti

Reja: 1.Kompyuterlarning umumiy ma’lumoti.

2. Kompyuterlarning tasnifi
3.Avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari

Kompyuterlar – bu axborotni ishlovchi universal mashinalardir. Kompyuterlarni ishlatish uchun ularga tushunarli bo`lgan tilda bajarilishi lozim bo`lgan ishlar haqidaaniq va batafsil ko`rsatmalar ketma-ketligini tuzish kerak. Bunday ko`rsatmalar ketma-ketligi dastur (programma) deyiladi. O`zicha Kompyuter hech qanday ishni bajaraolmaydi, u faqat berilgan dastur bo`yicha tegishli ishni bajarishi mumkin.

Kompyuter ikkita tarkibiy qismdan iborat.Ular asosiy va qo`shimcha qurilmalardir.
Shaxsiy Kompyuterning asosiy qurilmalari quyidagicha.

1. 
   Tizimli blok (Protsessor).
   
2. 
   Ekran (Monitor).
   
3. 
   Klaviatura.
   
4. 
   Sichqoncha.
   

Tizimli (Sistemaviy) blok (Protsessor) – Kompyuterning asosiy qismi bo`lib, o`z ichiga quyidagilarni elementlarni jamlaydi (2.2-rasm).
Ona plata, Mikroprotsessor, Qattiq disk (vinchester), Operativ xotira (OZU), CD-ROM (CD-RW), DVD-ROM, (DVD-RW), Tashqi qurilmalar kontrolleri, shinalar, elektr ta`minoti bloki va boshqalar.
Ona plata - asosiy elektron sxema bo`lib, unga tashqi qurilmalar kontrollerlari shina orqali ulanadi, unga mikroprosessor, BIOS, operativ xotira, sistemali plataning mikrosxemalar to`plami, ikkinchi pog`ona kesh-hotira (kesh L2), shina raz`yomlari, sistemali soat hamda CMOS uchun lektr manbai (batareya), kiritish-chiqarish mikrosxemasi kabi elementlar tikiladi va tashqi qurilmalar kontrollerlari o`rnatiladi
Mikroprosessor (CPU) arifmetik-mantiqiy qurilma bo`lib, Kompyuterning «yuragi» hisoblanadi (2.4-rasm).
Dastur yordamida berilgan ma`lumotlarni o`zgartiradigan, hamma xisoblash jarayonlarini boshqaradigan hamda hisoblash ishlariga tegishli moslamalarning o`zaroaloqasini o`rnatadigan qurilma — mikroprosessor deb ataladi.Arifmetik va mantiqiy amallarni bajarish, hotiraga murojaat qilish, dasturdagi ko`rsatmalarning berilgan ketma-ketlikda bajarilishini boshqarish va boshqaamallar mikroprosessor zimmasidadir.
Mikroprosessor sekundiga millionlab har xil amallarni bajaradi.Kompyuterlarda INTEL, AMD, IBM va boshqa firmalarning mikroprosessorlari ishlatilmoqda.