Reja Biologiyaning dolzarb muammolari fanining predmeti, vazifasi va axamiyati

1.MAVZU: Biologiyaning dolzarb muammolari faniga kirish
Reja

1. 
   Biologiyaning dolzarb muammolari fanining predmeti, vazifasi va axamiyati.
   
2. 
   Tirik va o’lik tizimlar yerdagi tirik tizimlar va tirik materyalarning paydo bo’lish darajasi
   
3. 
   Biosferaning global xayot tizimi sifatida zamonaviy tushunchalar
   
4. 
   Hayotning xujayraviy shakli
   
   
   

Biologiya fani tirik bo`lgan barcha organizmlarni o`rganadigan fandir ya`ni tirik organizmlarni tuzilishi, funksiyasi, xilma-xilligi,rivojlanishi, yashash muhiti bilan o`zaro munosabatlarini o`rganadi. Yerda hayot paydo bo`lgandan beri organik olam doimo rivojlanib borayapti,hech qachon to`xtab qolmaydi.
Biologiya fanlar sistemasi hisoblanadi, chunki Biologiya fanining sohalari juda ko`p. Masalan: Botanika, Zoologiya, Mikrobiologiya, Gidrobiologiya, Poleontologiya, Ekologiya.
Biologiya fani tirik organizmlarning ayrim jixatlari bo`yicha ham turli fanlarga ajratiladi. Chunonchi, Anatomiya-organizmlar,Fiziologiya-funksiyani, Embriologiya-murtak rivojlanashini, Sistematika- organizmlarning sistematik guruxlarini,o`zaro qarindoshlik munosabatlarini o`rganadi.
Biologiya fanining ba`zi sohalari tabiiy fanlar hamkorligida paydo bo`lgan. Masalan: Biofizika, Biokimyo fanlari shular jumlasidandir. Biologiyaning turli sohalarida quyidagi ilmiy tadqiqot metodlaridan keng kuzatish, taqqoslash, ekperemental, modellashtirish.
BIOLOGIYA FANINING AHAMIYATI.
Insonlarning oziq-ovqati. Kiyim kechagi. O`simliklardan olinadi. Dori- darmoni. Hayvonlardan olinadi.
BIOLOGIYA FANINING VAZIFASI.
1) Insonning oziq-ovqatga bo`lgan ehtiyojini qondirish .Har bir kishi normal hayot kechirishi uchun 100-120 gr oqsil iste`mol qilishi kerak.Vaholanki kunlik oqsil 50-60gr dan oshmaydi. Bu sohada seleksiyada ko`p yillardan beri qo`llanilib kelinayotgan duragaylash, genetik injineriya, genlarni sintez qilish, ko`chirib o`tkazish metodlaridan foydalanish samarali natija beryapti.
2) Insonning salomatligi bilan aloqador. Olimlarning e`tirof etishicha 4000 dan ortiq irsiy kasalliklar mavjud. Ular asosan xromosoma va genlar tuzilishi va ularning o`zgarishi bilan bog`liq.Insonlardagi irsiy kasalliklarni o`rganish ularni oldini olish choralarini ishlab chiqish va amaliyotga tadbiq etish muhim ahamiyatga ega. Hozirgi vaqtda eng xavfli xodisalardan biri tabiatning tobora kambag`allashib borayotganligidir. O`simlik va hayvon turlarining yildan –yilga kamayib ketayotganligi ko`zga yaqqol tashlanadi. Faqat O`zbekistonning o`zida 400 dan ortiq o`simlik turi 400 ta hayvon turining noyobligi buning yorqin dalilidir.
3) Hujayra strukturasi va funksiyasii o`rganish ham umumiy Biologiyaning muhim vazifasidir.
4) Biologiya fanining oldida turgan vazifalardan yana biri yovvoyi xonakilashtirilgan hayvonlar,madaniy o`simliklar genofondini saqlash vahayotga tadbiq etishdan iborat.