расм Келтирувчи канал

².Қайта тиклаш даврида бирлаштирувчи иншоотлар(сифонлар, насосларнинг сўрувчи қувурлари, аванкамералар)нинг оқим ўтадиган қисмини оптимал иш режимини танлаш ва қайта тиклаш қилиш учун сув олувчи иншоот дарвозаларидаги даренинг ўзанини қайта шаклланиш режими эхтимолини аниқлаштириш, манбадаги сув сатхининг сув олишни кўпайиши муносабати билан еки даре ўзанини ювилиши натижасида умумий пасайиш имконини бахолаш зарур.
Насос станцияларини қайта тиклашси бўйича ишларни бажаришда келтирувчи каналнинг гидравлик иш режимини насос станциясининг ишлаш режими ва сув манбасидаги сувнинг сатхи билан биргаликда текшириш лозим. Келтирувчи каналнинг иш режими бир текис еки насосларнинг кавитациясиз турғун режимини таъминловчи озроқ босим(подпор) билан бўлиши керак. Келтирувчи каналнинг сув камайган режимда ишлашига йўл қўйилмайди (3.1- расм). Насос станцияларидаги келтирувчи каналлларнинг қайта тиклашсида сувнинг гидродинамик таъсири остида каналнинг қия ëнларида лойқаланиш ва емирилиш бўлмаслигига диққатни қаратиш лозим.





3.1 расм - Келтирувчи канал

Шаклланмаган режимларда канал туби ва ëн бағирларини ювилиш ва механик шикастланишдан мухофазалаш учун, шунингдек, йўқотишларни камайтириш учун махкамлагичлар ва сингишга қарши элементлар қуришни кўзда тутиш керак.

Насос станцияларини қайта тиклаш қилишда насосларни ëқиш ва ўчиришда (ишга тушириш ва тўхтатиш тўлқинлари) келтирувчи ва олиб кетувчи каналларни иш режимини аниқлаштириш зарур. Танловнинг аниқлигини асослаш ва пастки бьефдаги сув сатхига нисбатан насосни ўрнатиш учун насосларни биргаликда битта қувурга ишлаши графигини қуриш керак. Графикка насос характеристикалари(Q -Н; Q-η; Q-Δh_доп; Q- N)ни ва қувурларда босим камайиши(янги ва эски қувурлар учун)ни киритиш зарур.
Очиқ сув оқимидаги сув олгичнинг комбинациялашган сузувчи конструкцияси таркибига сув оқими ўқига ўткир бурчак остида ўрнатилган бир қатор пўкакли элементлар ва сохилдаги таянчга шарнир орқали махкамланган қайтарувчи козирëклар киради. Қайтарувчи козирëкнинг юқори қисми қийшиқ чизиқли чегараловчи билан таъминланган бўлиши керак. Пўкакли элементлар марказида валнинг қуйи қисмида турбина ғилдираги ва валнинг юқори қисмида сув ва хавонинг энергиясидан фойдаланиш учун флюгери бўлган айланувчи валлар жойлашган бўлиши мумкин. Комбинациялашган функциялар сузиб юрувчи нарсалар, муаллақ холдаги балчиқ ва чўкинди зарраларни юзали сув манбаидан насос станциясининг келтирувчи каналига киришидан бир вақтнинг ўзида мухофазалашдан, шунингдек, пўкакли элементлар орқали сувни ва сузиб юрувчи нарсаларни оқиб ўтишидан сақлаб турувчи ва оқим кинематикасини сақлаб турувчи қайтарувчи козиреклар юзасида жойлашган тўлқинлар чеклагичини самарали қўллашдан иборат. Ундан ташқари чеклагич учидан оқиб тушадиган сув сузиб юрадиган нарсаларга юқоридан қўшимча босим кўрсатади ва уни қайтарувчи козирек юзасидан кўчишини кучайтиради, бу одатда сузиб юрувчи тузоқ(запань)лардан фойдаланиш амалиетида кузатилади (1-илова). 3.2 ва 3.3 расмларда сув ўтказиш қурилмасида комбинациялашган оқувчи конструкциялар ва КМКда запанни кўрсатилади.