Предмет, метод и задачи статистики

SATISTIKA fanning maruza va amaliy mashg’ulotlarini olib boruvchi “Raqamli iqtisodiyot” kafedrasi o’qituvchisi
Borotov Sharofiddin Jumaqulovich
Email manzil: [e-mail]

1- Mavzu: Statistika fanining predmeti va usullari. Statistik ma’lumotlarni kuzatish va to’plash amaliyoti.

Reja

• 1. Statistikaning paydo bo’lishi va rivojlanishi
• 2. Statistika fanining predmeti va usullari
• 3. Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha
• 4. Statistikada jamlash: turlari va mohiyati
• 5. Guruhlash metodi: mohiyati, ahamiyati va turlari

Statistika siz uchun nimani anglatadi?

Statistika iqtisodiy fanlar tizimida bazaviy fanlardan biri hisoblanadi

• G.Axenvall (1719-1772) birinchi marta «statistika» so’zini qo’llagan
• «Statistika» atamasi lotincha «Status» so`zidan olingan bo`lib, hodisalarning holati, ahvolini bildiradi. «Status» so`zi negizidan «Stato» - davlat, «statusta» - davlatni biluvchi, «statustica», ya`ni davlat to`g’risida muayyan bilim, ma`lumotlar yig’indisi degan tushunchalar kelib chiqqan.

Statistika deganda

Statistika deganda mamlakatning iqtisodiy va sotsial rivojlanishi haqida ma’lumotlarni to’plovchi, umumlashtiruvchi va chop qiluvchi organ, ya’ni statistika organlari tushuniladi
Statistika deganda biror-bir hodisa haqidagi raqamlar yig’indisi tushuniladi
Statistika deganda raqamli ma’lumotlarni to’plash va interpretatsiya (izohlash, talqin qilish) metodlarini o’rgatuvchi fan tushuniladi

Statistika predmeti

• Statistika fanining predmeti deb ommaviy hodisa va jarayonlarning miqdoriy tomonlarini ularning sifat tomonlari bilan uyg’unlikda, aniq makon va zamonda o’rganishga aytiladi.
• Statistikaning o’rganish obyekti insoniyat hayotida ro’y beradigan barcha ommaviy voqea va hodisalardir.

Statistika fani predmetini aniqlash prinsiplari

Ommaviy hodisalar bir turdaligi
Dastlabki sifatiy tahlil
Qonuniyatlarni aniqlash
Miqdoriy baholash usullarining qo’llanilishi
Umumlashturuvchi ko’rsatkichlarni hisoblash