O`zbekistondagi dorivor o`simliklar

O`zbekistondagi dorivor o`simliklar.

(Haydarov.Q va Hojimatov.Q kitoblari asosida.)

O`simlik nomi. Oilasi. 1.arslonquyruq(arslonquloq) labguldoshlar

2.arpabodyon soyqabonguldoshlar

3.bo`tako`z murakkabguldoshlar

4.bo`ymadaron murakkabguldoshlar

5.bazulbong labguldoshlar

6.beshbarg ra`noguldoshlar

7.baxmalgul gulxayridoshlar

8.dalachoy dalachoydoshla 9.gulizdarak ayiqtovondoshlar

10.gazanda gazandadoshlar

11.ixroj sutlamadoshlar

12.itburun(na`matak) ra`noguldoshlar

13.isiriq tuyatovondoshlar

14.kashnich soyabonguldoshlar

15.limono`t labguldoshlar

16.marmarak(mavrak) labguldoshlar

17.omonqora(qoraqobiq) chuchmomodoshlar

18.oqqaldirmoq murakkabguldoshlar

19.olabuta sho`radoshlar

20.oqsinak dukkakdoshlar

21.petrushka soyabonguldoshlar

22.qush jiyda jiydadoshlar

23.qirqbo`g`im qirqbo`g`imdoshlar

24.qizilmiya(shirinmiya) ra`noguldoshlar

25.qoraandiz murakkabguldoshlar

26.qoqio`t murakkabguldoshlar

27.qoshqarbeda dukkakdoshlar

28.qorazirk zirkdoshlar

29.qizilbarg onachirdoshlar

30.qariqiz murakkabguldoshlar

31.qo`ytikan murakkabguldoshlar

32.rovoch ayiqtovondoshlar

33.sachiratqi murakkabguldoshlar

34.sanchiqo`t murakkabguldoshlar

35.sebarga dukkakdoshlar

36.suvqalampir torondoshlar

37.suvarov piyozi piyozdoshlar

38.sedana ayiqtovondoshlar

39.sigirquyruq sigirquyruqdoshlar

40.sariqchoy dalachoydoshlar

41.turkiston do`lanasi ra`noguldoshlar

42.totim pistadoshlar

43.uzum tokdoshlar

44.zag`oza zag`ozadoshlar

45.zubturum zubturumdoshlar

46.zira soyabonguldoshlar

47.o`rik ra`noguldoshlar

48.yetmak chinniguldoshlar

49.yersovun zirkdoshlar

50.yovoyi sabzi soyabonguldoshlar

51.shirchoy ra`noguldoshlar

52.shirinmiya(qizilmiya) dukkakdoshlar

53.shvid soyabonguldoshlar

54.choyo`t choyo`tdoshlar

55.chilonjiyda jumrutdoshlar

56.cho`chqaquloq piyozdoshlar

57.chakanda jumrutdoshlar

O`zbekistonda ba`zi zaxarli o`simliklar ro`yxati.

(Haydarov.Q va Xodjimatov Q kitobi asosida.)

Zaxarli o`simliklar o`z o`rganlarida zaxarli moddalar (alkaloidlar, glikozidlar va organik kislatalar) saqlaydi. Zaxarli sinil, filiks kislatalari bo`ladi.

O`simlik nomi. Oilasi.

1.achiqmiya dukkakdoshlar

2.ayiqtovon ayiqtovondoshlar

3.bodyoni rumiy soyabonguldoshlar

4.bo`zshira sho`radoshlar

5.bangidevona ituzumdoshlar

6.itkuchala kuchaladoshlar

7.kuchala kuchaladoshlar

8.kakra murakkabguldoshlar

9.ko`kmaraya gavzabondoshlar

10.kampirchopon gavzabondoshlar

11.mingdevona ituzumdoshlar

12.muhalis sigirquruqdoshlar

13.oqparpi ayiqtovondoshlar

14.olmaso`t ayiqtovondoshlar

15.oqmiya dukkakdoshlar

16.otashak ayiqtovondoshlar

17.oleandr(xona o`simligi) kendrdoshlar

18.qo`shbarg tuyatovondoshlar

19.qizboltir dukkakdoshlar

20.qoraquloq kuchaladoshlar

21.qoramig` chinniguldoshlar

22.sutlama sutlamadoshlar

23.sovuno`t navro`zguldoshlar

24.tog`turpid rutadoshlar

25.tosh buyurg`un sho`radoshlar

26.tikanli shoxbarg shoxbarigdoshlar

27.tuyatovon tuyatovondoshlar

28.tugmabosh ayiqtovondoshlar

29.temirtikan tuyatovondoshlar

30.uchma ayiqtovondoshlar

31.yulduzo`t chinniguldoshlar

32.g`umay boshoqdoshlar

33.shoxbarg shoxbargdoshlar

34.chakamig` ro`yandoshlar

35.isiriq tuyatovondoshlar Jizzax viloyatida o`sadigan O`zbekiston “Qizil kitobi”ga kiritilgan o`simliklar. (1984-yilgi ma`lumot).

1.astragal.2.anzur piyozi.3.alberiy shirachi.4.esparset.5.kovul.6.karrak. 7.mavrak.8.nurota shirachi.9.oqparpi.10.oshaninpiyozi.11.qizil lola. 12.sarvinjon. 13.suvarov anzur piyozi.14.seversev burmaqorasi.15.sariq lola.16.tog` piyozi.17.turkiston oq lolasi.18.yashil shirach.19.zarafshon parpisi. 20.zafaron.21.chinor.

O`zbekiston Respublikasi viloyatlari bo`yicha “Qizil kitob”ga kiritilgan o`simliklar soni. Yangi nashr bo`yicha (1998-yilgi nashr).

T\r	Viloyatlar nomi.	O`simliklar soni.
1.	Qoraqalpoqiston A|Res	11
2.	Andijon	4
3.	Buxoro	24
4.	Jizzax	21
5.	Navoiy	13
6.	Namangan	12
7.	Samarqand	45
8.	Surxondaryo	112
9.	Sirdaryo	2
10.	Toshkent	80
11.	Farg`ona	28
12.	Qashqadaryo	59
13.	Xorazm	Yo`q

Jami:411 tur o`simlik.

ESLATMA:Dukkakdoshlar-burchoqdoshlar, boshoqdoshlar-bug`doydoshlar deb o`qilsin.
O`zbekistonda biologiya faniga xissa qo`shgan olimlar.

Botanik olimlar.

T\r	I.F.O		Ishlari.
1.	Dok. A.U. Usmonov.		Bioximik
2.	A.Hamidov.		O`zbekiston o`simliklarini aniqlagan.
3.	Abdullaev .		Selektsioner
4.	F.Jongurazov.		Ruscha-o`zbekcha botanik lug`at muallifi.
5.	AK. Muzaffarov.		Suv o`simliklarini o`rgangan.
6.	Mustaqimov		“O`simliklar fiziologiyasi” kitobining muallifi.
7.	M.Nabiyev		O`zbekiston o`simliklarini aniqlagan.
8.	Muhammadxonov		Ruscha-o`zbekcha botanik lug`at muallifi.
9.	Pr. Orifxonova		“Farg`ona vodiysi o`simliklar qoplami” kitobining muallifi.
10.	Ak. P.Zokirov		Botanik olim.
11.	Ak. Q.Zokirov		“Zarafshon daryosi havzasi o`simliklari” kitobining muallifi.
12.	Q.Haydarov		“O`zbekistonda dorivor o`simliklar” kitobining mualliflari.
13.	Q.Xojimatov
14.	Ak. Rizamat ota Musomuhammedov.		Tok novdalarini yaratgan. Seleksioner.
15.	Ak. Saidov		O`simliklar anatomiyasi va fiziologiyasini o`rgangan.
16.	Pr. S.S. Sahobiddinov		“O`simliklar sistematikasi” kitobining muallifi.
17.	T.Odilov		6-7 sinf “Botanika” kitobining muallifi. O`zbekiston o`simliklarini aniqlagan.
18.	U.Toshmuammedov		6-7 sinf “Botanika” kitobini yozgan.
19.	O`.Pratov	6-7 sinf “Botanika” kitobini yozgan.

Zoolog olimlar.

t/r		I.F.O	Ishlari.
1.		A.M.Muhammadiyev	Gidrabiolog
2.		A.T.To`laganov	Fitogelmintolog
3.		A.K.Sagitov	Ornitolog
4.		Azimov	Umurtqasizlar
5.		D.Qashqarov	Ekolog
6.		Ergashev	Fitogelmintolog
7.		F.A.Trudokov	Ixtiolog
8.		F.A.Olimjonov	Entamolog
9.		G.K.Dutovskiy	Entamolog
10.		pr. Isayev	Parazitolog
11.		M.A. Abdullayev	Ixtiolog
12.		M.A.Sultonov	Gelmintolog
13.		N.M.Matchanov	Gelmentolog
14.		O.N.Bogdanov	Gerpentolog
15.		Ochil Mavlanov	6-7 sinf “Zoologiya” darsligi muallifi.
16.		S.O.Osmanov	Ixtioparazitolog
17.		T.Zohidov	Gerpentolog
18.		T.Kamalov	Ixtiolog
19.	V.Yahontov		Entamolog

Anatomik,sitolog,fiziolog olimlar.

t/r	I.F.O	Ishlari.
1.	A.Yunusov	Fiziolog
2.	B.Aminov	8-sinf “Odam va uning salomatligi” darsligi muallifi.
3.	E.Qodirov	Gistolog
4.	I.Musoboyev	Infeksionist
5.	J.H.Hamidov	Sitolog
6.	K.Zufarov	Sitolog
7.	dok.pr. N.Ahmedov	Respublikada xizmat ko`rsatgan fan arbobi.
8.	pr. Nishonboyev	Sitolog
9.	T.Tilovov	8-sinf”Odam va uning salomatligi” darsligi muallifi.
10.	pr. U.Oripov	Anatomik, vrach, urolog.
11.	Y.To`raqulov	Bioximik
12.	pr. G`ovurov	Antropolog
13.	Sh.Shamsiyev	pediatr