O’zbekisto

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QUROLLI KUCHLARI AKADEMIYASI



2-KURSANTLAR BATALONI 4-KURSANTLAR VZVODI 2-GURUH KURSANTI

________________________________________________________NING

“CHEGARA QO`SHINLARI FAOLIYATINING HUQUQIY ASOSLARI” FANIDAN
KURS ISHI


Toshkent 2022
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI QUROLLI KUCHLARI AKADEMIYASI

CHEGARA FAOLIYATI KAFEDRASI


“TASDIQLAYMAN” CHEGARA FAOLIYATI KAFEDRASI BOSHLIG‘I
Podpolkovnik R.Xikmatov

2022 yil “____” _________

2-KURSANTLAR BATALONI 4-KURSANTLAR VZVODI 2-GURUH KURSANTI

____________________________________________NING

KALENDAR ISHI REJASI

Mavzu:"Ko'zdan kechirish, guvohlantirish, tintuv va olib qo'yishning protsessual tartibi"

Toshkent -2022

	Ish bosqichlari	Ko‘ribchiqiladigan savollar	Bajarish muddat lari	Bajarganlik haqida belgi
1	2	3	4	5
1	Rahbariy Hujjatlarni o‘rganish va adabiyotlarni tanlash (yig‘ish)	1.O‘zbekiston respublikasining jinoyat-protsessual kodeksi. 2.O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 6-sentabrdagi O‘RQ-442-sonli Qonuniga asosan ikkinchi qism bilan to‘ldirilgan — O‘R QHT, 2017-y., 36-son, 943-modda 3.O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 29-martdagi O‘RQ-421-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 13-son, 194-modda
2	Kurs ishi mavzusiga oid material va ma’lumotlarni o‘rganish	1.O‘zbekiston respublikasining jinoyat-protsessual kodeksi. 2.O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 6-sentabrdagi O‘RQ-442-sonli Qonuniga asosan ikkinchi qism bilan to‘ldirilgan — O‘R QHT, 2017-y., 36-son, 943-modda 3.O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 29-martdagi O‘RQ-421-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 13-son, 194-modda
3	Asosiy o‘quv savollar	1.Jinoyat ishini qo‘zg‘atish protsessual tartibi 2.Jinoyat ishini qo‘zg‘atishni rad qilish protsessual tartibi 3. Jinoyat-protsessual qonunchiligi 4. Jinoyat-protsessual qonun hujjatlari tuzish va uning vazifalari
4	Kurs ishini rasmiylashtirish va rahbarga taqdim etish
5	Kurs ishi himoyasi

kursant __________________

2022 yil “___” _____
Mavzu: Jinoiy ishni qo'zg'atish va rad etishni protsessual tartibi. Protsessual hujjatlarni tuzish

Mundarija

Kirish
Asosiy qism

1. Jinoyat ishini qo‘zg‘atish protsessual tartibi
2. Jinoyat ishini qo‘zg‘atishni rad qilish protsessual tartibi
3. Jinoyat-protsessual qonunchiligi
4. Jinoyat-protsessual qonun hujjatlari tuzish va uning vazifalari
Xulosa va takliflar
Adabiyotlar

Kirish
Mustaqillik yillari davomida sud-huquq tizimini tubdan isloh qilish, fuqarolik jamiyatini shakllantirish, demokratlashtirishning tarkibiy qismi sifatida sud hokimiyatining xolis, mustaqil tarmoq sifatida mustahkamlash, qonun ustuvorligini, inson huquq va erkinliklari ishonchli himoyalanishini ta’minlash bo‘yicha izchil ishlar amalga oshirildi. Jumladan, 2010-yil 12-noyabrda Oliy Majlis Senati va Qonunchilik palatasining qo‘shma majlisida davlatimiz birinchi rahbari o‘zining mohiyatan tarixiy bo‘lmish “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi”da alohida ta’kidlaganlaridek “...sud hokimiyatini bosqichma- bosqich mustahkamlab borish, sudning mustaqilligini ta’minlash, uni sobiq tuzumda bo‘lgani kabi qatag‘on quroli va jazolash idorasi sifatidagi organ emas, balki inson va fuqaro huquq va erkinliklarini ishonchli himoya va muhofaza etishga xizmat qiladigan tom ma’nodagi mustaqil davlat institutiga aylantirishga qaratilgan keng ko‘lamli tashkiliy-huquqiy chora- tadbirlar amalga oshirildi1”. Bu borada sud-huquq sohasidagi qonun hujjatlarining liberallashtirilishi islohotlarning muhim yo‘nalishi bo‘ldi. Xususan, jinoyat ishlari yurituvi amaliyotiga yarashuv instituti joriy etildi, sudlarning iqtisodiy jinoyatlar uchun ozodlikdan mahrum etish o‘rniga jarimalar tarzidagi jazolarni qo‘llash imkoniyatlari kengaytirildi. Sud ishlarini yuritish tizimida adolat, jazoning muqarrarligi tamoyili va o‘zgacha demokratik tamoyillar mustahkamlanishini ta’minlovchi boshqa qator chora-tadbirlar amalga oshirildi. Sudlarning vakolatlari izchil kengaytirib borilib, odil sudlovni amalga oshirishda ular xolisligining va mustaqilligining kafolatlari mustahkamlandi. Shuningdek, sudlar tuzilmasini, ular faoliyatining tashkiliy asoslarini takomillashtirish, kadrlar zaxirasini mustahkamlashga doir chora-tadbirlar sud-huquq islohotlarini chuqurlashtirishga ko‘maklashdi. Ishni sudga qadar yuritish bosqichida tergov ustidan sud nazorati kuchaytirildi. Milliy qonunchiligimizga «Xabeas korpus» instituti joriy etildi — qamoqqa olishga sanksiya berish, shaxsni lavozimidan chetlashtirish va tibbiy muassasaga joylashtirishdek protsessual majburlov horalarini qo‘llash huquqi prokurorlardan sudlarga o‘tkazildi, uy qamog‘i
ehtiyot chorasi joriy etildi. Huquqni qo‘llash tashkiliy-huquqiy mexanizmlarini, odil sudlovni amalga oshirish protsessual asoslarini takomillashtirishga doir chora- tadbirlar odil sudlovning muqarrarligini, tezkorligini ta’minlashga, qonuniylikni ta’minlashda sudning rolini oshirishga ko‘maklashdi. Prokuror va advokatning jinoyat protsessining barcha bosqichlaridagi tortishuvi tengligini, sud-huquq tizimini liberallashtirish jarayonining muhim tarkibiy qismi sifatida advokatura mustaqilligini mustahkamlashga doir kompleks chora-tadbirlar amalga oshirildi. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasiga muvofiq jinoyat ishi qo‘zg‘atish, ish yuzasidan ayblov xulosasini o‘qib eshittirish singari huquqlarni sudlar vakolatidan chiqarilishini nazarda tutuvchi o‘zgartishlar jinoyat-protsessual qonuniga kiritildi. Bu esa sudning obyektivligi, xolisligini ta’minlashga, jinoyat ishini ko‘rib chiqish jarayonida tortishuv tamoyilining kuchayishiga ko‘maklashdi. Kassatsiya instituti tubdan isloh
etildi, apellyatsiya instituti joriy qilindi.
Binobarin, milliy qonunchilik bazasini uzluksiz ravishda isloh etish jarayonida tubdan yangi yuridik o‘quv adabiyotlarini tayyorlash ehtiyoji nihoyatda oshmoqda. Ta’kidlash joizki, milliy Jinoyat-protsessual kodeksining qabul qilinganidan shu kunga qadar 56 marta o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi. Demak, o‘quv adabiyotlari ham doimiy ravishda yangilanib borishi, jinoyat-protsessual fanining va sud-tergov amaliyotini real holatini aks ettirishi lozim. Shu nuqtayi nazardan, mazkur darslik Jinoyat-protsessual kodeksiga kiritilgan so‘nggi o‘zgartirish va qo‘shimchalar hamda hozirgi jinoyat ishlari yurituvining so‘nggi yutuqlari inobatga olingan holda, O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining tegishli qarorlari, shuningdek maxsus o‘quv va ilmiy adabiyotlar (milliy va xorijiy) tahlili asosida tayyorlangan.