Мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети жиззах филиали

____________________________________________________________________________________________
МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ ЖИЗЗАХ ФИЛИАЛИ
Маҳаллий хомашёлар асосида иссиқликка чидамли керамик плиталарни олиш учун Катта-Қуёш қурилмасининг технологик имкониятларини ўрганиш
05.05.06 – Қайта тикланадиган энергия турлари асосидаги энергия қурилмалари ихтисослигида
техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси
Илмий раҳбар:
т.ф.д. М.А. Маматкосимов
Жиззах –2022
Мустафоев Акмал исакулович
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати.

• Чинни буюм тайёрлаш плиталарини карбид кремний ўрнига серпентиндан тайёрлаш мумкинлигини аниқлаш

Маҳаллийлаштириш

• Импорт қилинаётган карбид кремний плиталарига нисбатан узоқ муддат ишлатилиши

Маҳаллийлаштириш Техник ечимини топиш

• Импорт қилинаётган карбид кремний плиталарига нисбатан таннархининг бир неча баробар арзонлиги

Маҳаллийлаштириш Иқтисодий ечимини топиш

• Катта Қуёш қурилмасининг технологик имкониятларидан фойдаланган ҳолда электр энергиясиистеъмолини камайтириш

Энергия истеъмоли

• Қисқа муддатда катта энергия бериш орқали керакли структурали моддаларни олиш

Техник ечимини топиш
Муаммонинг ўрганилганлик даражаси
Чет эл олимлар
Д.С.Стребков, В.В.Харченко, В.В.Алексеев, В.И.Виссарионов, Б.Андерсен, У.Бекман, Дж.Даффи, С.Клейн, Д.МакВейг, Б.Н.Хрустов
Ўзбек олимлар
Р.А.Захидов, Р.Р.Авезов, Ш.И.Клычев, Е.С.Аббасов, А.Абдурахмонов, М.А.Маматкосимов, М.С.Пайзуллаханов
Бугунги кунга қадар, юқори ҳароратга чидамли керамика тайёрлаш ва қайта ишлаш жараёнларида қуёш энергиясини қўллаш муаммолари Санкт-Петербург давлат политехника университети, Украина В.Н.Бакуля номидаги ўта қаттиқ материаллар институти, Россия марказий илмий-тадқиқот материаллари институти, Россия миллий тадқиқот технологик университети, ЎзР ФА «Физика-Қуёш» ИИЧБ илмий марказларида ўрганилган.
Қайта тикланадиган энергия манбаларидан, хусусан қуёш энергиясидан фойдаланган ҳолда юқори ҳароратга чидамли оловбардош керамик плиталарнинг параметрларини таъминлашнинг мажмуавий талабларини ҳал этишга етарлича эътибор қаратилмаган

• Катта қуёш печи фокал зонасида мужассамланган қуёш нурланиши оқимининг, материаллар билан таъсирланиши жараёнларидан иборат.

• Юқори ҳароратга чидамли оловбардош керамик плиталари учун оловбардош материаллар олишда катта қуёш қурилмасининг оптик-энергетик ва технологик имкониятларини ўрганишдан иборат.

• импорт маҳсулотларни табиий ресурслардан тайёрлаб бериш 04/2021 ва 05/2021 рақамли хўжалик лойиҳаси доирасида ҳамда №1.22 рақамли “Маҳаллий импорт хом-ашёларни заргарлик тошлари учун қуёш энергиясига асосланган ҳолда тайёрланиш технологияси” мавзудаги амалий тадқиқотлар доирасидаги бажарилган.

• Катта қуёш печининг технологик кўрсаткичлари ва унда синтез қилинган материаллар, ҳамда улар асосида тайёрланган юқори ҳароратга чидамли оловбардош керамик плиталари танланган.