Мавзу: xix—xx аср сиёсий қояларидаги асосий йўналишлар. Режа: Либерализм ва неолиберализм

ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНВЕРСИТЕТИ ИЖТИМОИЙ ФAНЛAР ФAКУЛТЕТИ ФУҚОРОЛИК ЖAМИЙAТИ КAФЕДРAСИ МИЛЛИЙ ҒОЙA, МAъНAВИЙAТ AСОСЛAРИ ЙЎНAЛИШИ ТAЛAБAСИ МУРОДОВ ДAВРОННИНГ
Жаҳон сиёсий мафкуравий талимотлар тизими фaнидaн
МУСТAҚИЛ ИШИ

МАВЗУ: XIX—XX аср сиёсий қояларидаги асосий йўналишлар.

Режа:

1.Либерализм ва неолиберализм.

2. Коисерватизм ва неоконсерватизм.

3. Социализм — XIX — XX аср сиёсий ғояларидаги йўналишлардан бири.

Либерализм ва неолиберализм.

Либерализм ва неолиберализм.

Либсрализм — лотикча „ИЬега115“ — озод, эркин сўэларидан келиб чиққан бўлиб, Янги даврнинг биринчи тарихий ғояси сифатида вужудга келган. Унинг пайдо бўлиш тарихи Европадаги XVII—XVIII асрларда бўлиб ўтган буржуа инқилоблари даврига бориб тақалади, яъни либерализм фсодал тартиблар ва христиан черкови ҳукумронлигига қарши олиб борилган курашлар жараёнида сиёсий таълимот сифатида шаклланган. Либерализм таълимотининг асосчилари англиялик Джон Локк (1632—1704) ва Адам Смит (1723—1790) ҳамда америкалик Томас Джефферсон (1743—1826) лардир. XIX асрда либерализм Англияда кучли ривожланди. Унинг ривожига бу ерда Миллъ (1806—1873), Гербет Спенсер (1820—1903), кейинроқ эса Джон Кейнс (1883— 1946) лар катта ҳисса қўшдилар. Бу таълимот тараққиёти XX асрда „янги либерализм“ коннепциясининг пайдо бўлишига олиб келди

Либерализмнинг ижтимоий фикр ва сиесий оқим сифатида асосий принииплари инсон эркинлиги ва озодлиги бўлиб, либерализмнинг асосий қадриятидир. Унинг бошқа барча принциплари мана шу асосий қадриятдан келиб чиққан ва булар қаторига қуйидагиларни киритиш лозим: — инсон ўз эркинлигига таяниб жамиятда ҳаётий мақсадларини белгилаш ва фаолият йўналишини танлаш ҳуқуқига эга; — у ўз фаолиятининг натижалари учун, фаровонлиги ва ижтимоий аҳволи учун ўзи масъулдир.

XIX—XX асрлар давомида либерализмда икки оқим шаклланди:

XIX—XX асрлар давомида либерализмда икки оқим шаклланди:

1. Буржуа-элитар оқими — мулкдорларнинг манфаат ва ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи ва давлатнинг ижтимоий иқтисодий муносабатларга аралашувини рад этувчилар. Бу оқим XIX асрнинг охирларигача назариёт ва амалиётда ҳукмронлик қилди.