Mavzu: Tuproq unumdorligini oshirishda mikroorganizmlardan foydalanish

Mavzu: Tuproq unumdorligini oshirishda mikroorganizmlardan foydalanish

• .

Kirish. Tuproq Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishning birdan – bir asosiy vositasi va har bir mamlakatning bitmas tuganmas boyligi hamda kishilik jamiyati o’zi uchun zaruriy oziq mahsulotlari va boshqa kerakli xom – ashyolar yetishtiradigan manbaidir. Tuproq o`simliklarni suv, oziq moddalar va boshqa sharoitlari bilan ta`minlaydi.

• www.arxiv.uz

Tuproqning morfologik xususiyati va qishloq xo’jaligida tutgan o’rni. Tuproqning morfologik belgilari.

• Tuproq paydo qiluvchi prosessilarning rivojlanishi natijasida har bir tuproqda o`ziga xos bir qancha morfologik belgilar vujudga keladi. Tuproqnng tuzilishi yani morfologik belgilarini dalada tabiiy sharoitda o’rganish zarurligini va bunga oid metodikani birincha marta V.V.Dokuchayev taklif etgan va ishlab chiqgan.

• www.arxiv.uz

Tuproqning morfologik tuzilishni tabiiy sharoitda o’rganish uchun odatda tekshiriladigan dalaning eng xarakterli joyidan 1,5 – 2 m chuqurlikda o’ra qaziladi, shu o’raning devor qismiga qarab, tuproqning eng muhim morfologik belgilari Genetik gorzontlari, qalinligi, rangi, strukturasi, mexanik tarkibi, qovushmasi, namligi, qo’shilmasi, yangi yaralmasi kabi belgilarini ko’rishimiz mumkin.

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

Tuproq profilining tuzilishi.

• Tuproqni paydo bo’lish jarayonlari natijasida tuproqning ona jinslaridan farq qiladigan muhim qator tarkibiy qismlari xossalari va belgilari yuzaga keladi bu o’zgarishlar tuproqning perofilida o’z aksini topgan bo’ladi.
• Tuproq Profili – Tuproq Genetik gorizontlarining vertikal yo’nalishi bo’iyicha muayyan tarzda almashinib turishi natijasida yuzaga keladigan qiyofasidir.

• www.arxiv.uz

Tuproq – morfologiyasi haqidagi asosiy fikirlar V.V.Dokuchayev tomonidan aytilgan bo’lib, S.A.Zaharov uni takomilashtirdi. Tuproq profilida bir qancha gorizontlarida ajratiladi va ular ham qator gorizontlarga bo’linadi xar bir gorizont o’zining nomi va harfli belgilariga ega.

• www.arxiv.uz

A0 – O’simliklarning organik, qoldiqlaridan iborat orgonagen gorizont. T – Torfli orgonagen gorizont A1 – Gumusli Akkumlatev (chirindi to’planadigan) gorizont: A2 – Elyuvial B – Illyuvial yoki o’tuvchi gorizont G – Gley (berch) gorizont S – Ona jins D – Ostki g’ovak tog’ jinslari. Ax – Haydalma gorizont ishlov beriladigan typroqlardagi haydalma qatlam. Quruq tuproqlarda, Ach – chimli qatlam, Ao va T, orgonogen gorizontlari tuproq mineral qismining yuzasida to’shama sifatida paydo bo’ladi.

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

ITuproqning turi va mexanik xossalari Tuproqning rangi va qalinligi.

• Turoqning rangi – ko’zga yaqqol tashlanib turadigan eng muhim morfologik belgilardan biridir.
• Tuproqning rangi uni tashkil etgan moddalar tusi hamda tuproqning fizik holati va namlik darajasi bilan aniqlanadi.

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

Tuproq rangini belgilovchi eng muhim moddalar jumlasiga : 1.Gumus 2.Temir birikmalari 3.Kremnozyom birikmalari va ohak moddalar kiradi

• Tuproq deganda yerning faqat ustki chirindili qatlami tushunilmaydi, balki tuproq paydoqiluvchi prosses ta’sirida o’zgargan va morfologik belgilarga ko’ra ona jinsdan farqi bo’lgan ma’lum qalinlikdagi qatlam tushiniladi. Tuproqning qalinligi hamma joyda bir xil bo’lmaydi. Shuning uchun tuproqning qalinligi hamma joyda bir xil tuproq tipiga ko’ra o’rta hisobda, 40sm dan bazida 250 -300sm qalinlikdagi tuproqlar uchraydi.

• www.arxiv.uz