Mavzu: Dunyo okeani, uning qismlari va okean tubi relyefi Reja: Reja: Dunyo okeani va uning o’rganilish tarixi

MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI GEOLOGIYA VA GEOGRAFIYA FAKULTETI GEOGRAFIYA YO’NALISHI 3-KURS TALABASI XO’JAYEV BEGALIning geografiya o`qitish metodikasi fanidan BIR SOATLIK DARS ISHLANMASI

MAVZU: Dunyo okeani, uning qismlari va okean tubi relyefi

Reja:

Reja:

1.Dunyo okeani va uning o’rganilish tarixi.

2.Dunyo okeanining qismlari.

3.Okean tubi relyefi

Yer sharining uzluksiz suvli qobig’i Dunyo okeani deb ataladi.

UMUMIY MA’LUMOTLAR

• Dunyo okeani. Olimlarning fikricha okean atamasi finikiyaliklar so’zidan olingan bo’lib, yunoncha „qirg’oqsiz dengiz“, „Yerni aylanib oquvchi buyuk daryo“ degan ma’noni anglatadi. „Dunyo okeani“ atamasini rus olimi Y.M.Shokalskiy 1917-yilda fanga kiritdi.

Dunyo okeani Yer sharining 361 mln km² maydonini egallaydi.Suv Yer yuzasining Shimoliy yarimsharda 61% ini, Janubiy yarimsharda 81% ini qoplagan. Okeanlar yarimsharida Yer yuzasining 90,5% qismini suv qoplagan.

• Dunyo okeani Yer sharining 361 mln km² maydonini egallaydi.Suv Yer yuzasining Shimoliy yarimsharda 61% ini, Janubiy yarimsharda 81% ini qoplagan. Okeanlar yarimsharida Yer yuzasining 90,5% qismini suv qoplagan.

Dunyo okeanini o’rganilish tarixi. Buyuk geografik kashfiyotlar davri(XV asrning ikkinchi yarmi XVII asrning birinchi yarmi)dan boshlanadi. Bu davrda X.Kolumb, J.Kabot, Vasko da Gama, F.Magellan, F.Dreyk, V.Yanszon, A.Tasman va boshqalar Dunyo okeanida suzishib, muhim kashfiyotlar qildilar.

• Dunyo okeanini o’rganilish tarixi. Buyuk geografik kashfiyotlar davri(XV asrning ikkinchi yarmi XVII asrning birinchi yarmi)dan boshlanadi. Bu davrda X.Kolumb, J.Kabot, Vasko da Gama, F.Magellan, F.Dreyk, V.Yanszon, A.Tasman va boshqalar Dunyo okeanida suzishib, muhim kashfiyotlar qildilar.

XX asrdan boshlab maxsus dengiz tashkilotlari tuzilib, Dunyo okeanini xalqaro hamkorlik asosida o’rganish ishlari tashkil etildi.

• XX asrdan boshlab maxsus dengiz tashkilotlari tuzilib, Dunyo okeanini xalqaro hamkorlik asosida o’rganish ishlari tashkil etildi.

Dunyo okeanining qismlari

• Dunyo okeanining qismlari okean, dengiz, qo’ltiq, bo’g’izlardan iborat. Okeanlar bir-biridan geografik o’rni, geologik tuzilishi, biologik xususiyatlari bilan farq qiladigan bir butun tabiat komplekslaridir.

Dunyo okeanini birinchi bo’lib gollandiyalik B.Varenius 1650-yilda beshta qismga ajratdi. Keyinchalik tadqiqotchilar uchta, to’rtta, xozirgi paytda esa Xalqaro okeanografik tashkilotlar tan olgan beshta okean ajratilmoqda. Dunyo okeanida jami 67 ta dengiz ajratilgan.

• Dunyo okeanini birinchi bo’lib gollandiyalik B.Varenius 1650-yilda beshta qismga ajratdi. Keyinchalik tadqiqotchilar uchta, to’rtta, xozirgi paytda esa Xalqaro okeanografik tashkilotlar tan olgan beshta okean ajratilmoqda. Dunyo okeanida jami 67 ta dengiz ajratilgan.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!