Javob: Nima uchun biz jismoniy tarbiya bilan shug’ullanishimiz kerak?

Jismoniy tarbiyadan oraliq javoblari.

1.Jismoniy tarbiya darslarini tashkil qilishda qanday savollar tug'iladi?

Javob: Nima uchun biz jismoniy tarbiya bilan shug’ullanishimiz kerak?

Jismoniy mashqlar shunday vositaki, ular to’g’ri qo’llanilgan sharoitlardagina sog’lomlashtiruvchi samara beradi. Jismoniy mashqlarni noto’g’ri nunoqlik bilan qo’llash sihat – salomatlikka putur etkazishi mumkin. Shuning uchun ham jismoniy mashqlar bilan shug’ullanuvchilarning yoshi, jinsi, biologic xususiyatlarini va sihat – salomatligini hisobga olish zarur. Muntazam ravishda olib boriladigan shifokor va pedagog nazorati ularning ana shu xususiyatlarini qat’iy hisobga olib borishni ko’zda tutadi. Shuni unutmaslik kerakki, hatto yahshi tayyorgarlikka ega bo’lgan o’qituvchi ham, mashg’ulotlarda qatnashuvchining o’zi ham jismoniy mashqlarning ta’siri ostida kishining organizmida yuz beradigan o’zgarishlarni to’la – to’kis va o’z vaqtida sezmasligi mumkin. Unga shifokor yordam beradi.

Jismoniy tarbiya sohasida ish olib boradigan barcha tashkilotlar uchun mashg’ulotda qatnashuvchilarni shifokor nazoratidan o’tkazish majburiydir. Jismoniy tarbiya tizimida shifokor nazorati kishi organizmida ro’y berayotgan o’zgarishlarni qayd etish bilangina chegaralanib qolmasligi kerak. Maxsus pedagogik kuzatishlar bilan bir qatorda shifokor nazorati shunday ob’ektiv mezonki, biz unga qarab jismoniy mashqlar bilan shug’ullanish paytida ana shu mashg’ulotlarning ijobiy yoki salbiy ta’siri to’g’risida hukm chiqara olamiz, jismoniy tarbiya usullarini o’zgartirib, takomillashtira olamiz.

2. Dasturning amaliy qismi qaysi sinflarda amalga oshiriladi?

Javob: Amaliy qism quyidagi sinflarga bo’linadi: asosiy, tayyorlov, maxsus, vaqtinchalik ozod etilgan.

Asosiy oquv sinfiga tibbiy ko’rik xulosasiga ko’ra asosiy va tayyorlov guruhlariga biriktirilgan talabalar qabul qilinadi. Ular umumiy jismoniy tayyorgarlik dasturi boyich shug’ullandi.

Maxsus o’quv guruhi: tibbiy ko’rik ma’lumotlariga ko’ra maxsus tibbiy guruhga kiragn talabalar yoziladi.Sog’lig’I yuzasidan vaqtinchalik darslardan chetlashtirilgan yoki uzoq muddatga ozod etilgan talabalar o’quv dasturi bo’yicha ularga mumkin bo’lgan mashg’ulotlar bajartirilishi mumkin.

3.Jismoniy tarbiya darslarini o'tkazishda qanday savollar tug'iladi?

Biz jismoniy tarbiya bilan maktab davridan buyon shug’ullanganimiz sababli hech qanday savollar tug’ilmadi.

4.Sport o'yinlari jismoniy tarbiya tizimida qanday o'rinni egallaydi?

Sport o’yinlari jismoniy tarbiyada juda katta o’rinni egallaydi. Chunki bizning o’qituvchimiz jismoni tarbiya darsini boshlashdan oldin bizning tanamizni qizdirib olish uchun, bizlarni barchamizni(albatta jismoniy tarbiya fanoda qatnashish umkin bo’lgan o’quvchuilargaa) yengil yugurishimizni aytadi. Biz mana shu yengil yugurishdan keyin boshqa mashqlarni bajarishga qiynalmaymiz. Va albatta, faqat yengil yugurish emas, boshqa sport o’yinlrini ham mana shu yengil yugurish safiga kiritishimiz mummkin deb o’ylayman.

5. Ta'lim amaliyotida tashqi o'yinlarni o'rganish va ulardan foydalanishga qanday o'rin berilgan?

Ta’lim amaliyotida tashqi o’yinlarni o’rganish va ulardan foydalanish juda muhim o’rin egallaydi.

Ammo bu ko’proq insonni o’zi uchun ko’proq fayda beradi. Masalan: sog’lig’iga.

Ammo lekin boshqa tomondan olib qaraydigan bo’lsak, ta’lim amaliyotida tashqi o’yinlarni o’rganish ancha yordam beradi bizga. Masalan: Darslardan so’ng boshqa jamo bilan oyin bor bo’lib qoldi deylik. U o’yin haqida bizga dars davomida ma’lumotlar berilgan va amlda ham qo’llab ko’rilgan.

Bir fikr bilan aytadigan bo’lsak, bu bizga faqat foyda keltiradi.

6.Jismoniy mashqlar inson salomatligiga ta’sirini belgilovchi omillar qanday?

- Jismoniy mashqlarning me’yori, yuklamaning umumiy miqdori, mashqning intensivligini e`tibordan chetda qoldirish tabiatni sog’lomlashtiruvchi kuchlaridan foydalanishda salbiy natijalarga olib kelishni unutmasligimiz lozim.

Jismoniy mashq bajargandan so’ng organizmda maxsus funksional o’zgarish vujudga keladi va u ma`lum vaqtgacha organizmda saqlanib turadi. Vujudga kelgan o’zgarish fonida keyingi mashqning ta`sir samarasi yanada boshqacharoq bo’lishi mumkin. Dastlabki va so’ngi mashqda mashg’ulot samaradorligi ortishi yoki pasayishi mumkin. Masalan, diqqat uchun mashqlar navbatdagi qiyin koordinatsiya talab qiluvchi harakatlarni bajarishni osonlashtirsa dumbaloq oshish mashqlaridan so’ng muvozanat saqlash mashqlarini o’zlashtirish qiyinchiliklarga sabab bo’lishi mumkin. Ta`sirning oz yoki kuchlilik darajasi o’zining chuqurligi va davomiyligi, o’quvchi holati, uning jismoniy, aqliy tayyorgarligi va hokazolarga bog’liq. Mashqlar ta`sirining talabini kompleks ishlab chiqish harakat faoliyatining asosiy ta`siri samarasini hisobga olishga imkonyat yaratadi. Jismoniy tarbiya jarayoni mashqlar ta`siri tizimini har bir yosh guruhi uchun ishlab chiqishni taqazo etadi.

7.Tobora murakkablashib borayotgan mehnat shakllari va ijtimoiy muhit omillariga moslashishda jismoniy tarbiya qanday ahamiyatga ega?

-Jismoniy tarbiya umummadaniyatning tarkibiy qismi sifatida amaliy jihatdan ko‘proq o‘z mazmuniga ega. Jismoniy tarbiya pedagogik jarayon hisoblanib, u keng qamrovli ta’lim-tarbiya, sog‘lomlashtirish va mehnatga tayyorlash kabi muhim jarayonlar o‘z ichiga oladi:

Jismoniy tarbiyaning ijtimoiy ahamiyati deganda quyidagi bog‘liq-liklar va vazifalarni tushunish lozim:

Jismoniy tarbiyaning aqliy, estetik va mehnat tarbiyasi bilan bog‘-liqligiga qisqacha ta’sir berish mumkin.