Izobarik, izoxorik va izotermik jarayonlar Reja

Izobarik, izoxorik va izotermik jarayonlar


Reja:

1. 
   Izoxorik jarayon va uning Pv va Ts - diagrammasi.
   
2. 
   Izobarik jarayon va uning Pv va Ts - diagrammasi.
   
3. 
   Izotermik jarayon va uning Pv va Ts - diagrammasi.
   

Mavzu bo’yicha glossariy

Izoxorik jarayon – o’zgarmas xajmda kechayotgan jarayon.
Izobarik jarayon – o’zgarmas bosimda kechayotgan jarayon.
Izotermik jarayon – o’zgarmas temperaturada kechayotgan jarayon.
Boyl–Mariott qonnui - o’zgarmas temperaturada gazning berilgan massasi uchun absolyut bosimning hajmga ko’paytmasi o’zgarmas kattalikdir.
Sharl qonuni - hajm va massa o’zgarmas bo’lganda gaz bosimi absolyut temperaturalarning o’zgarishiga to’g’ri proportsional ravishda o’zgaradi.
Gey-Lyussak qonuni - bosim va massa o’zgarmas bo’lganda gaz xajmi absolyut temperaturalarning o’zgarishiga to’g’ri proportsional ravishda o’zgaradi.
Mol - gazning molekulyar og’irligiga son jixatdan teng bo’lgan kilogrammlar miqdori

1. Izoxorik jarayon

Izoxorik jarayonga yopiq idishda gazning isishi yoki sovishi misol bo’la oladi.
O’zgarmas hajmda kechadigan jarayonga izoxorik jarayon (d =0, yoki =const) deb aytiladi. Jarayon egri chizig’i izoxora deb aytiladi. 1-rasmda jarayonning P - va Ts- diagrammalari tasvirlangan.
Ideal gazning holat tenglamasi: P =RT dan
v=const uchun P/T = R/ =f( )=const
Izoxorik jarayonda bosimlar nisbati absolyut temperaturalar nisbatlariga teng bo’ladi, ya’ni bosim o’zgarishi bu jarayondagi absolyut temperatura o’zgarishiga to’g’ri proporsionaldir.

P₁/P₂=T₁/T₂ (1)