Gimnastika va sport psixologiyasi fakulteti gimnastika nazariyasi va uslubiyati kafedrasi

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA uRTA MAXSUS TALIM 
VAZIRLIGI 
O’ZBEKISTON DAVLAT JISMONIY TARBIYA INSTITUTI 
GIMNASTIKA VA SPORT PSIXOLOGIYASI FAKULTETI 
GIMNASTIKA NAZARIYASI VA USLUBIYATI KAFEDRASI 
 
 
 

 
MAVZU: Gimnastika darsida aylanma usuldan foydalanish 
samaradorligi 
 
 
Bajardi: 
13-144 guruh Farxadova Dilnoza 
Topshiriq qabul qildi:
E
shtaev Anvar Kurganovich
 
 
 
TOSHKENT-2016 
 

---

MAVZU: Gimnastika darsida aylanma usuldan foydalanish samaradorligi 
 
Reja: 
1.
Gimnastika darsida aylanma usulni qo‟llanish uslubi tuzilishi va mazmuni 
2.
Gimnastika dars shaklidagi mashg„ulotlar 
3.
Gimnastika darsining asosiy vazifalari
Aylanma mashg‟ulat Angliya mutaxassislar ishlab chiqilgan 1952-1958 
yillarda R. Morgan va G. Adamson. Aylanma usul orkali maktab, koledj va oliy 
o„quv yurtlarda darsni tayyorgarlik, asosiy va yakunlovchi qisimlarda utkazishda 
uz samarodorligi asoslab berdi.Min xil mashqlarni,guruxlarga ajratib jismoniy 
sifatlarni revojlantirishda : tezkorlik, kuch, egiluvchanlik va chidamkorlikni dars 
jaroyonida qullanishi uz urnini tobdi. Gimnastika darslarida darsni zichligini 
kutarish katta muammo aylanma usul muammoni echadigan uslublardan biri. 
Darsni aylanma usulni o„tqazishda uchta uslub orkali tashqillashtirada.
Tuxtatmas-uzluksiz,bu uslda mshqlarni ketma ket bajarish , qiska mudat bilan 
damolib.Bu usulni xususiyati- asta sekin shug„ullanuvchini bajaraliyotkan
mashqlar yuklamasini 60% kutarish va bir doirada mashqlarni soni kupayadi. SHu 
bilan birga mashqni bajarish vaqti 15-20sekundgacha qisqaradi va damolish vaqti 
kupayadi 30-40 sek. Bu uslub xarakat sifatlarni xartamonlama revojlantirishka 
kumaklashadi. 
Oraliqli –uzluksiz,bu uslubda 20-40 sekund davomida xar bitta stansiyada 
qiska damolish intervalda 50 % kuch berib texnika buyicha oddiy mashqlardan 
iborat. Bu tartibda umumiy va kuch chidamqorligini, nafas olish va yurak –tomir 
sistemasini revojlantirishga kumaklashadi. 
Intensiv-oralikli,bu usulni jismoniy tayyorgarligini usishi bilankullaniladi. 
Mashqlar vazifasini bajarishda maksimal kuchini -75% ishlatish tavsiya qilinadi. 
Uslubni maqsadi- ishlash vaqtini kamaytirish va intensivligini kutarish, bu ish 
orkali portlovchi kuchni revojlantiradi. 

---

Mushaklarni revojlanishi, bolalarni og„irligi, endokrin sistemasini kuchaish 
faolligi 12-15 yoshdagi o„quvchilarni biologik revojlanishi xususiyatlariga kegan.