|
Fan nomi: Hozirgi O’zbek adabiy tili
Fakultet:O’zbek tili va adabiyotini o’qitish
Kurs:2 kurs/201-206
O‘qituvchi: To’rayeva Dildora Anvarovna
Olinadigan vaqt:
1.Saodat, sehr so‘zlari o‘zbek tili
leksikasiga qaysi tildan kirib kelgan?
2.Arxaik leksema ishtirok etgan gap qatorini aniqlang
3. xurmo (buxoro tillo tangasi), shirmach (kissavur), krot (metrodagi kissavur)
so’zlarini izohlang
4.
Qaysi qatordagi so‘z (Sinxron aspektda) qismlarga ajratiladi?
5. Xabardorligimiz so’zidagi yasovchi asosni aniqlang
Javob: Xabardor
6. Semalar ma’no xususiyatiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi
Javob: 1.Atash semalari (denotative semalar); 2.Ifoda, tasvir, qo’shimcha ma’no
semalari (konnotativ semalar); 3.Vazifa semalari (funksional semalar)
7.
Aqlli o‘zini ayblar ,aqlsiz-do‘stlarini.Ushbu gapda morfemalar miqdorini
aniqlang
Javob: 14 ta morfema: 5 ta yetakchi, 9 ta ko’makchi
8. Ushbu gapda qaysi kelishik shakllari belgisiz qo’llangan: O ko’zlarin
unutolmam men aning aslo, Olam mohitobi u, olam mohitobi
Javob: qaratqich kelishigi
9.Leksemalarning ma'no bo'laklarida butun-bo'lak munosabati qanday
nomlanadi?
A. Partonimiya
B. Giponimiya
C. Graduonimiya
D. Sinonimiya
ANSWER: A
10.Ushbu birliklar qaysi qatorda to’g’ri izohlangan: sindirmoq(lol qilmoq),
risovka qilmoq(ko’z-ko’z qilmoq), g’isht(xunuk)
11. Ushbu gapda otning nechta lug’aviy shakli ishtirok etgan: Allaqayerda
qurbaqalarning xomush vaqillashi, samoni qoplab olgan yulduzcha-larning sokin
jimirlashi kishiga nimanidir eslatgandek bo’laveradi.
Javob: 3 ta: -lar; -cha; -lar;
12. Ushbu gapda ishtirok etgan sodda tub va soda yasama otlar sonini
aniqlang:Buvim bolaligimda ko’p ertak aytardi. Allaqanday uchar tulporlar,
o’tinchi chollar,uchar gilamlar va sehrgar-u qaroqchilar
Javob: Sodda tub: 6 ta; soda yasama: 3 ta
13. Qaysi qatorda derivatsion morfemaga misol keltirilgan?
14. Qaysi qatordagi gapda otlashgan sifat ishtirok etmagan?
15.Sinonimik uyadagi leksik ma'no mundarijasi barcha sinonimlar uchun
umumiy, baho semasi betaraf, umumnutqqa xos leksema qanday nomlanadi
Javob: dominanta
16.Qaysi qatorda nisbiy sifat ishtirok etgan?
17. Qaysi qatorda o’zlashma qatlamga mansub so’zlar keltirilgan?
18. Kishi hissiy munosabatini bildiruvchi ifoda semasi bo’rtib turuvchi
leksemalar berilgan qatorni aniqlang
19.Ushbu ta’rif qanday turdagi lug’atlarga xos:tabiat va jamiyatdagi narsa-
hodisalar, tarixiy voqea-jarayonlar, buyuk shaxslar, ilm-fandagi kashfiyotlar,
davlatlar, shaharlar haqida ma’lumot beriladi.
Javob: ensiklopedik lug’at
20.Qaysi qatorda matalga misol berilgan?
21. Qaysi gapda orttirma nisbat shaklidagi fe’l qo`llangan?
22.Qaysi qatrda frazema berilgan?
23.Qaysi qatorda frazeologik sinonimiyaga misol keltirilgan?
23. “Badoe ul-lug’at” asari muallifi kim?
Javob: Alisher Navoiy
24.suzma, qatlama, qоvurma (taоm nоmlari), surma, ko’chirma, qaytarma (yem,
davоlash оtlari)so’zlari tarkibidagi qo’shimchalarni izohlang
Javob: Ot yasovchi qo’shimchalar
25. Affikslarning shaklan har хil, umumiy ma’nоsi bir хil bo’lish hоdisasi
qanday nom bilan yuritiladi?
Javob: sinonimiya
26. Qish so’zining leksik ma’nosi qaysi qatorda to’g’ri berilgan
27.Leksemaning nutqda voqelangan ko‘rinishi qanday nom bilan yuritiladi?
Javob: so’z
28. uyni, uyga, uydan,uyning so’zlarida leksemaning qaysi paradigmasi yuzaga
chiqmoqda?
Javob: ,,joy” ma’nosidagi so’zlar
29. Ushbu gapda ishtirok etgan fe’llarni tuzilishiga ko’ra tasniflang:Inson aqli
dunyoni o’zgartiradi, ezguliklar yo’lini ochib hayotni go’zallashtiradi.Asrlar
qo’ng’irog’i yanglig aql o’tmish voqe’ligini kelajakka olib keladi.
Javob: sodda tub va yasama, qo’shma fe’llar
30.Tarkibida ot+ot tipidagi qo’shma sifat ishtirok etgan gapni aniqlang
31.Partonimik birliklar ishtirok etgan qatorni aniqlang
Javob: butun-bo’lak mazmuni – avtomobil – kuzov – motor – g’ildirak;
32. Sonning qaysi ma’no turi [ nafar] , [ bosh] , [ jon] , [ dona] so’zlari bilan
ma’nodoshlik munosabatida bo’ladi
Javob: dona sonlar
33.Yordamchi so‘z shakliy xususiyatiga ko‘ra qanday turlarga bo’linadi?
Javob: qo’shimcha va so’z shaklida
34. Qaysi qatorda nisbiy yordamchi so’z ishtirok etgan?
Javob: kim-o’sha, nima-shu, qaysi-o’sha;
35. Ot va sifat so’z turkumlari o’rtasida shakldoshlik hosil qiluvchi birlikni
aniqlang
ANSWER: A
36.Qaysi qatorda derivatsion morfemaga misol keltirilgan?
37.sinonimik uyadagi leksik ma'no mundarijasi barcha sinonimlar uchun
umumiy, baho semasi betaraf, umumnutqqa xos leksema qanday nomlanadi
Javob: dominanta
38. til (fonetik, leksik, morfologik va sintaktik) birliklarning nutqni
shakllantiruvchi umumlashma abstrakt ma’nolarini ifodalovchi birlik……..
deyiladi
Javob: lison (eng yaqin ta’rif shu ekan)
39. “Shaxs oti” lug’aviy guruhini tashkil etuvchi otlar qatorini toping
40.Qaysi qatorda sotsial chegaralangan birliklarga misol keltirilgan?
41. Sinxron aspekt talabiga muvofiq yasalgan javobni toping.
42.Qo‘shma so‘z yasalish usulining atamasi berilgan to‘g‘ri javobni toping.
Javob: Kompozitsion usul
44.So‘zning tuzilishiga ko‘ra shakllari to‘g‘ri keltirilgan javobni toping.
45.Yasama otlar berilgan qatorni aniqlang.
46.Ushbu birliklarni izohlang: Meva-olma,anor, olcha,gilos
Javob: giponimiya
47.Qanday ma’no so’zning bosh ma’nosi sanaladi
Javob: leksemaning semantic tarkibidagi hosila ma’nolarning o’sib chiqishiga
asos bo’lgan ma’no
48.Qaysi qatorda o’zlashgan qatlamga mansub so’zlar keltirilgan?
49.Qismlari turdosh otdan bo‘lgan qo‘shma otlar qatorini aniqlang.
50.Otlashuv qaysi so‘z turkumlariga xos?
Javob: sifat, son, sifatdosh, taqlid so’z
51. Qaysi qatorda fe’lning barcha funksional shakllari ishtirok etgan?
52. Orzularingiz deyarli barchasi amalga oshadi! Siz sayohat qilishni istasangiz
Do'stlaringiz bilan baham: | 
