Fakultet: O’zbek tili va adabiyotini o’qitish

32.Qaysi qatordagi so‘zlar tarkibidagi qo‘shimchalar o‘zaro shakldosh 

(omonim) qo‘shimchalar hisoblanmaydi? 

 

 

33. Alisher parvarish qilayotgan sayroqi qushlarni ko‘rgan ayrim bolalar unga 

havas qilishdi. 

Ushbu gapdagi yasama so‘zlar tarkibida qanday fonetik o‘zgarishlar 

vujudga kelgan? 

 

Javob: tovush almashinishi, tushishi 

 

34. –q qo‘shimchasi bilan yasalgan so‘zni toping. 

 

35. Zaynab o‘zining xatosini angladi va gapira olmay g‘uldirab javob berdi. 

Ushbu gapdagi sodda yasama so‘zlar miqdorini aniqlang.  

 

Javob: 2 ta 

 

 

36. Qaysi javobda otning ko’plik shakli  ham leksik , ham morfologik usul bilan 

hosil qilingan ?   

 

37. . Qaysi javobda faqat birlikda qo’llanadigan otlar berilgan ?  

     1) ishonch , g’azab , hayo     2) asal , gaz , neft    

     3) ko’z , qosh , til                   4) quyosh , oy , yer   

     5) Buxoro , Nodira , G’irot    6) maktab , ko’cha , guzar    

---

 

Javob: 1,2,(3),4,5 

 

 

38.Qaysi javobda ko’plik qo’shimchasi grammatik vazifa bajargan ?    

 

 

39.Qaysi javobda egalik qo’shimchasi qarashlilik , tegishlilik ma’nosini 

ifodalamagan ?   

 

 

40.Sifatdosh va harakat nomiga qo’shilgan egalik qo’shimchalari qanday vazifa 

bajaradi ?                                    

 

 

41.Quyidagi gapda so’zlarga egalik qo’shimchasi qo’shilishi natijasida nechta 

fonetik hodisa sodir bo’lgan?    

    O’rnimdan turib uy eshigini ochsam , o’g’lim bilan o’rtog’i sovuqdan qulog’i 

va burni qizarib ketgan holda kulib turar edi .              

 

Javob: 6 ta 

 

42.Qaysi misolda so’zlovchi va tinglovchiga ma’lum bo’lgan suvning hammasi  

ifodalangan?    

 

 

43. Ko’plik qo’shimchasi egalik shakllaridan keyin qo’llansa qanday ma’noni 

ifodalaydi?                                              

 

44. Qaysi javobda tarixiy sana va bayram nomi noto’g’ri yozilgan ?  

 

 

45. Qaysi javobda mavhum ot yasovchi qo’shimchalar berilgan ?   

 

 

46. Qaysi javobda asoslari ot va otdan iborat bo’lgan qo’shma otlar berilgan ?   

 

 

47. Qaysi javobda juft ot qo’llanmagan ?    

 

 

48. Qaysi gapda jamlik ma’nosini ifodalovchi ot qo’llangan ?     

 

 

 

49. Qaysi javobda sodda yasama otlar berilmagan?    

 

50. Qaysi gapda tushum kelishigining qisqargan shakli qo’llangan ?     

---

 

 

I. 

1. To‘g‘ri hukmlarni aniqlang. 

1.Grammatika grek. - «harf o‘qish va yozish san’ati», «harf» ma’nosini beradi. 

2.  Stilistika  atamasi,  tilning  morfologik  va  sintaktik  qurilishi  va  bu  qurilishni 

o‘rganadigan tilshunoslikning bo‘limi ma’nolarida qo‘llaniladi.  3. Grammatika 

uchga  bo‘lindi.  4.  Tilshunoslikning  leksikologiya,  morfologiya  va  sintaksis 

bo‘limlari o‘rtasida uzviy aloqa mavjud. 5. Tilshunoslikning leksikologiya bo‘limi 

ham morfologiya bo‘limi ham so‘z haqida bahs yuritadi.  

 

Javob: 1,4,5 

 

I. 

2.So‘zlarning borliqdagi ma’lum shaxs, narsa, belgi-xususiyat, miqdor, o‘rin-

joy va harakat-holatlarni bildirishi qanday ma’no hisoblanadi? 

 

Javob: atash ma’nosi 

 

 

I. 

3. Qalam so‘zining grammatik ma’nosi qaysi javobda berilmagan? 

 

 

 

I. 

4. Quyidagilarni moslashtiring.