Дастурлаш услублари ва парадигмалар

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ


МУҲАММАД АЛ-ХОРАЗМИЙ НОМИДАГИ ТОШКЕНТ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ

“ТАСДИҚЛАЙМАН” ТАТУ ректори ____________Т.З.Тешабаев 2020__ йил «___»___________

“КЕЛИШИЛДИ” Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ___________________ 2020__«___» ____________ Рўйҳатга олинди: №_БД-5330500-4.07_ 2020 «___» ___________

ДАСТУРЛАШ УСЛУБЛАРИ ВА ПАРАДИГМАЛАР


ФАН ДАСТУРИ

Билим соҳaси:	300000	Ишлаб чиқариш-техник соҳа
Таълим соҳаси:	330000	Компьютер технологиялари ва информатика
Таълим йўналишлари:	5330700	Ахборот технологияларининг дастурий таъминоти

Тошкент 2020


Фан/модуль коди
PSP1416
Ўқув йили
2020-2021
Семестрлар
5
ECTS-Кредитлар
6
Фан/модуль тури
Мажбурий
Таълим тили
Ўзбек/рус
Ҳафтадаги дарс соатлари
2
1.
Фаннинг номи
Аудитория машғулотлари
(соат)
Мустақил таълим
(соат)
Жами
юклама
(соат)


Дастурлаш услублари ва парадигмалар


180


-
180
2.
I. Фаннинг мазмуни
Фанни ўқитишдан мақсад –

• 
  талабаларни турли хил дастурлаш услублари ва тиллари билан таништиради, парадигмаларни танлаш тизимлар ва амалий информатикани қуйи даражадаги дастурлашдан аппарат билан интерфейсда юқори даражадаги тилларга ва параллел дастурлаш масалаларини ечишда ишлатиладиган тилларнинг ҳамда махсус инструментал дастурий воситалардан фойдалана олиш кўникмаларини ҳосил қилишдан иборат.
  

Фаннинг вазифаси –

• 
  талабаларни назарий билимлар, амалий кўникмалар, компютер дастурларини ёзиш услубини, дастурлашга ёндашув, ҳисоблашни ташкил этиш ва компютер томонидан бажариладиган ишларнинг таркибий тузилишини белгилайдиган замонавий усул ва воситаларини шакллантириш вазифаларини бажаради.
  

II. Асосий назарий қисм (маъруза машғулотлари)
II.I. Фан таркибига қўйидаги мавзулар киради:
1-мавзу. Дастурлаш парадигмаларининг вужудга келиши.
Кириш. Дастурлаш парадигмаларининг вужудга келиши ва ривожланиш босқичлари. Турли соҳаларда қўлланилиши, мавжуд иловалар ва уларнинг имкониятлари.
2-мавзу. Дастурлаш парадигмаларини асосий тушунчалари.
Турли тиллар ва дастурлаш тизимлари, дастурий воситалар ва усуллари, турли парадигмаларда параллел дастурлаш, дастурларнинг бутун ҳаётий цикли тушунчалари таҳлили ва имкониятлари билан танишиш.
3-мавзу. Дастурлаш парадигмаларини қўллаб-қувватлаш.
Дастурлаш парадигмаларини қўллаб-қувватловчи асосий ғоялар эволюциясини намойиш қилинган. Деярли барча замонавий дастурлаш тиллари, у ёки бу нисбатда, турли хил парадигмаларни (мултипарадигмали дастурлаш) қўллашга имкон беради.
4-мавзу. Қуйи даражадали дастурлаш тиллари.
Қуйи даражадали дастурлаш тиллари – машинага боғлиқ бўлган тилларини, макропросессорларни, машинага йўналтирилган тилларни, жараёнларни бошқариш тилларини ўз ичига олади. Бундай қуйи даражадали дастурлаш тиллари учун дастурдаги барча ҳаракатлар аниқ ифодаланиши характерлидир, аниқ парадигма билан аниқ боғлаш имконини беради.
5-мавзу. Императив процедурали дастурлаш.
Стандарт императив процедуали дастурлаш маълумотларни қайта ишлаш жараёнини хотира ҳолатидаги ўзгаришларнинг якуний кетма-кетлиги сифатида кўриб чиқади. Якка тартибдаги тадбиркор маълумотлар турларини назорат қилишнинг статик усулларини ва компиляция пайтида дастурларни оптималлаштиришни ҳисобга олган ҳолда “дастур” ва “маълумотлар” тушунчаларини аниқ ажратиш билан тавсифланади.
6-мавзу. Функционал дастурлаш.
Функционал дастурлаш маълумотларга ишлов бериш жараёнини универсал функциялардан фойдаланган ҳолда уларни хариталар тузилиши сифатида кўриб чиқади. Ушбу ёндашув билан дастур фақат битта маълумот турига киради. Функционал дастурлаш мустақил равишда ишлаб чиқилган воситалар ва ахборот жараёнларини ташкил етиш усулларининг синтактик номувофиқлигини бартараф этишга муваффақ бўлди.
7-мавзу. Мантиқий дастурлаш.
Кенг маънода, мантиқий дастурлаш бу декларатив шаклда берилган билимларни бошқариш учун мантиқий хулоса усулларидан фойдаланадиган холда масалаларни ечиш усулларининг тўпламидир.