Axborot va tarmoq xavfsizligi

AXBOROT VA TARMOQ XAVFSIZLIGI
Kiberxavfsizlik nima?
Kiberxavfsizlik deganda, elektron ma'lumotlarning maxfiyligini va buzilish yoki o'g'irlikdan saqlanishini ta'minlash choralari tushuniladi. Bundan tashqari, ushbu qurilmalar va ma'lumotlar noto'g'ri ishlatilmasligiga ishonch hosil qilish uchun foydalaniladi. Kiberxavfsizlik dasturiy ta'minotga ham, qo'shimcha qurilmalarga ham, Internetdagi ma'lumotlarga ham tegishli bo'lib, shaxsiy ma'lumotlardan tortib murakkab davlat tizimlariga qadar himoya qilish uchun ishlatilishi mumkin.
Kiberxavfsizlik nima?
Tarmoq xavfsizligini nazorat qilish vositalari.
Kiberxavfsizlikni tushunish
Kiberxavfsizlik choralari belgilangan, chunki kompyuterda, elektron qurilmada yoki Internetda saqlangan har qanday ma'lumot buzilishi mumkin. Tegishli choralar ko'rilsa, buning oldini olish mumkin. Dunyo har qachongidan ko'ra kompyuterlarga ko'proq ishonganligi sababli, kiberxavfsizlik muhim ahamiyat kasb etdi.
Tizim xavfsizligini ta'minlash uchun ushbu qurilmaga yoki tarmoqqa xos bo'lgan xavf va zaifliklarni va ushbu zaifliklar xakerlar tomonidan ishlatilishi mumkin yoki yo'qligini tushunishi kerak.
Biroq, 100% xavfsiz tizimlarni yaratish deyarli mumkin emas. Kiberxavfsizlik tarmoqlarni ruxsatsiz kirish va hujumlardan himoya qilishni, tizimlarni so'nggi nuqtalar orqali amalga oshiriladigan hujumlardan himoya qilishni, tarmoq ulanishlarini shifrlashni va hokazolarni o'z ichiga oladi. Shunday qilib, zaifliklarni aniqlash va ularni kiber jinoyatchilar ulardan foydalanishdan oldin tuzatish uchun AT muhitini monitoring qilish quyidagilardan biridir. xavfsizlikning optimal muvozanatiga erishishning eng yaxshi usullari. Shu maqsadda tashkilotlar turli kiberxavfsizlik vositalari va ularning tegishli toifalari bilan tanish bo'lishi kerak.
AOKA’da bo’lib o’tgan brifingda 2021-yilda kiberxavfsizlik bo‘yicha kutilayotgan xatarlar prognozi taqdim etildi. 2020- yilda dunyo miqyosida 1120 ta keng ko‘lamli kiberhujum qayd etilgan. 20 milliarddan ortiq ma’lumotlarga buzib kirilgan.
Spot, kiberhujum sabab “JBS” kompaniyasi go’sht mahsulotlari ishlab chiqaruvchi barcha kombinatlarifaoliyatini to’xtatganlig i va tashkilotchilar jinoyatchilarga tovon puli to’lashgani haqida xabar bergan edi.
Shuningdek, AQSHdagi yoqilg’i quvurlari tarmog’iga kiber hujum qilingan edi. Natijada, mamlakat sharqida 17 000 ta yoqilgi shahobchalarida navbatlar yuzaga kelgan edi. Muammoni bartaraf etish uchun Colonial Pipeline kompaniyasi xakerlarga $5 mln tovon puli to’lagan.
Bundan tashqari, xakerlar dunyodagi eng yirik videoo’yin ishlab chiqaruvchilardan biri — Amerikaning “Electronic Arts” kompaniyasi tizimlarini buzib kirdilar. Ular FIFA va Battlefield seriyasining manba kodini o’z ichiga olgan 780 gigabayt ma’lumot olishdi.
Federal qidiruv byurosi tovlamachilarga to’lanadigan har qanday to’lovlarga qoralaydi, chunki bu bunday jinoyatlarning ko’payishiga yordam beradi. Oq uy rasmiylari hattoki kompaniyalarga to’lovlarni to’lashni taqiqlovchi qonun loyihalarini ishlab chiqishmoqda.