Аудитор томонидан меъёрий-ҳУҚУҚий ҳужжатларга риоя

• АУДИТОР ТОМОНИДАН
• МЕЪЁРИЙ-ҲУҚУҚИЙ
• ҲУЖЖАТЛАРГА РИОЯ
• ҚИЛМАСЛИК ФАКТЛАРИ
• ТЎҒРИСИДА МАЪЛУМ ҚИЛИНИШИ

• ASINXRON MASHINANING ENERGETIK
• DIAGRAMMASI
• ELEKROMAGNIT MOMENTI
• VA MEXANIK TAVSIFI

• SONY

• Bajardi:Xasanboyev Javohir

• Reja:

• Asinxron mashinaning energetik diagrammalari
• Elektromagnit momenti
• 3. Mexanik tavsifi

• Asinxron mashinaning
• energetik diagrammalari

• Faraz qilaylik asinxron mashina manbadan R1=m1U1I1cosφ1
• aktiv quvvatni qabul qilayotgan bo‘lsin. Bu quvvatning bir
• qismi statorning cho‘lg‘amidagi quvvat isroflarini qoplashga sarflanadi.
• Rel1=m1I12r1
• Aktiv quvvatning bir qismi statorning magnit o‘zagidagi magnit isroflarini qoplaydi.
• Rmt1=m1Im2rm

• Quvvatning qolgan qismi elektromagnit quvvat deyiladi.
• Rem= R1- Rel1- Rmg1

• Ekvivalent sxemada bu quvvatga aktiv qarshilikdagi quvvat mos keladi.

• Rem ning qolgan qismi rotorda hosil bo‘lgan mexanik quvvatga aylanadi.

• Bu quvvatning bir qismi mashinaning ichida mexanik qo‘shimcha quvvat isroflarni
• jamlashga sarflanadi. Asinxron mashinaning rotorida foydali quvvat
• R2=Rmex-Rmx-Rq

• l

• Bu quvvatning bir qismi rotor cho‘lg‘amidagi quvvat isroflarini qoplashga sarflanadi.

• Asinxron motorning f.i.k.

• η=1-

• Asinxron dvigatellarning f.i.k. η=0,720,95 gacha bo‘lishi mumkin.
• Asinxron dvigatelning reaktiv quvvat diagrammasini ko‘rish uchun undagi reaktiv quvvat sarflarini aniqlaymiz
• Agar asinxron dvigatelning stator cho‘lg‘ami manbadan
• Q1=m1U1I1 sin 1
• reaktiv quvvatni qabul qilayotgan bo‘lsa, bu quvvatning bir qismi birlamchi va ikkilamchi cho‘lg‘amdagi tarqalish magnit oqimlarini hosil qilishga sarflanadi.
• q1= m1I12x1; q2= m1I2`2x`2

• Asinxron dvigatelning asosiy magnit oqimi hosil qilish uchun
• Qm=mI2m xm
• reaktiv quvvat sarflanadi.

• Diagrammadan ko‘rinib turibdiki manbadan qabul qilayotgan
• reaktiv quvvatning eng ko‘p qismi stator va rotor orasidagi havo bo‘shligi borligi uchun
• magnit oqimni hosil qilishga sarflanadi.
• Asinxron dvigatellarda cos m = 0,700,95. Asinxron dvigatelning yuklamasi kamayganda
• quvvat koeffitsienti cos  ham kamayadi, u xolda cos =0,100,15.

• Asinxron dvigitelning
• aylantiruvchi momenti

• Ishlab chikarish mexanizmi xarakatlantiruvchi xar qanday dvigitelning shu jumladan,
• asinxron dvigitelning ham ishlashiga baho berilayotganida uning mexanik xususiyatlari
• hisobga olinali. Aylantiruvchi momentni etarlicha yaratib berish qobiliyati, dvigitelning
• valiga ulangan yuk o‘zgarsa ham val aylanish tezligining o‘zgarmasligi, aylanish
• tezligini o‘zgartirish mumkinligi dvigitelning muhim mexanik xususiyatlari hisoblanadi.

• Asinxron dvigitelning rotoriga tahsir etadigan aylantiruvchi moment rotor cho‘lg‘amidan
• o‘tuvchi tok bilan asosiy magnit oqimining o‘zaro tahsiri natijasida hosil bo‘ladi.

• Aylantiruvchi moment elektromagnit quvvat orqali quyidagicha ifodalanadi;
• M=

• Bunda ;

• =

• aylanma magnit maydonning burchak tezligi, n1 sinxron tezlik.

• =

• Aylantiruvchi moment formulasidan keltirib chiqarish uchun ifodadan elektro- magnit quvvatni aniklaymiz;
• Pem=

• Rotor cho‘lg‘amida elektromagnit quvvat isrofi ifodadan aniqlanadi u xolda dvigatelning aylantiruvchi momenti;
• M=

• Aylantiruvchi moment (M) nm yoki kGm bilan o‘lchanadi.

• Demak sirpanish qiymati uzgarmaganda asinxron dvigatelda hosil bo‘lgan aylantiruvchi moment rotor zanjirida quvvat isrofiga to‘g‘ri proporsional bo‘ladi
• Moment formulasiga

• ni ifodasini kuyib;
• M=

• Endi bu formuladan I2 urniga uning keltirilgan qiymatini ko‘yamiz;

• Bunda ; stator

• cho‘lg‘ami ulangan tarmoqning faza kuchlanishi

• M=

• Demak, asinxron dvigatelning aylantiruvchi momenti stator
• cho‘lg‘amiga ulangan tarmoq kuchlanishi kvadratiga to‘g‘ri proporsional yahni,
• M≡

• shuning uchun ham aylantiruvchi moment tarmoq kuchlanishi o‘zgarishi bilan o‘zgaradi.
• Endi aylantiruvchi momentning formulasini soddalashtirish
• uchun asinxron dvigatelning vektor diagrammasini rotor
• cho‘lg‘amiga tegishli qismidan foydalanamiz.
• Vektorlar diagrammasidan:

• =

• Bu ifodani () ga kuysak;

• M=

• =E1 bo‘lishini ehtiborga olinsa va E1 ning o‘rniga:

• E1=4,44 f1w1 kch1F ni qo‘ysak:

• M=

• Demak, asinxron dvigatelning aylantiruvchi momenti
• uning asosiy magnit okimi va rotor cho‘lg‘ami tokining aktiv
• qismini qiymatiga bog‘liq bo‘ladi.

• Mexanik tavsifi

• Asinxron dvigatelning aylantiruvchi momentini formulasida faqat
• dvigatelning sirpanishi s o‘zgaruvchan kattalik.
• Asinxron dvigatel uchun aylantiruvchi momentni sirpanishga bog‘liqligi
• M=f(s) muhim ahamiyatga ega, bu bog‘lanish dvigatelning
• mexanik xarakteristkasi deyiladi. Dvigatelning mexanik
• xarakteristkasi uning normal ishlash chegaralarini aniqlovchi asosiy

• Xarakteristikadir.

• Dvigatelning mexanik xarakteristikasini aniqlash uchun
• turli sharoitda (salt ishlashdan to nominal yuk bilan ishlashigacha)
• sirpanish

• qiymatini formulaga qo‘yib,

• uning aylantiruvchi momenti hisoblab chiqiladi
• va mahlum masshtabda xarakteristka quriladi

• Rasm- . Asinxron motorning mexanik xarakteristikasi

• Dvigatelni yurgizishning boshlangich payitida n2=0 va s=1 bo‘ladi.
• Bu vaqtda, dvigatelda hosil bo‘lgan aylantiruvchi moment boshlang‘ich
• yoki yurgizish momenti deyiladi. Agar s=1 ni formulaga qo‘ysak yurgizish
• momentining qiymati quyidagicha aniqlanadi;

• Dvigatelning yurgizish momenti statik moment Mst dan katta bo‘lsa
• rotor aylana boshlaydi va aylantiruvchi moment statik momentga
• tenglashguncha rotorning aylanish tezligi ortib boradi.

• Adabiyotlar

• 1)Tokarev B.F. « Elektricheskie mashinq». Energiya, 1990
• 2)Salimov J.S. Pirmatov N. V.. « Elektr mashinalari » O‘qituvchi. 2011.

• 3)Electric Machinery.A.E. Fitzgerald Angland 2004 year 170-178

• Salimov J.S., Axmatov M.G., Pirmatov N.B.
• O‛zgarmas tok mashinalarining tavsiflari.
• Tafsiliy tahlil.-T.: ToshDU, 1 qism. O‛zgarmas tok generatorlari,
• 1995.-73 b. 2 qism. O‛zgarmas tok motorlari. 1994-86 b.
• (“Elektromexanicheskie preobrazovateli energii”.
• Yepifanov A.G. Izd-vo «Lang’».-2004 g.)

E’tiboringiz uchun rahmat!