Aldegid va ketonlar (oksobirikmalar)



Download 319 Kb.
bet1/6
Sana31.12.2021
Hajmi319 Kb.
#224074
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Aldegid va ketonlar (oksobirikmalar)


Aldegid va ketonlar (oksobirikmalar)

R e j a :

  1. Umumiy xossalalari
  2. Aldegid va ketonlar olinish usullari

  3. Fizik kimyoviy xossalari

Tarkibida karbonal gruppa >C=O tutgan birimalar oksobirikmalar deyiladi. Oksibirikmalarlar sinfiga aldegid va ketonlar kiradi. Uglevodorod molekulasidan molekulasidan bir yoki bir necha vodorod ni gruppaga almashinishidan hosil bo`lgan birikmalarga aldegidlar deyiladi (chumoli aldegid bundan mustasno). Aldegidlarning umumiy formulasi

Ikkita uglevodorod radikali bilan bog`langan, o`zida karbonil gruppa saqlagan birikmalarga ketonlar deyiladi. Aldegid va ketonlar ochiq zanjirli alifatik, halqali (ciklik) yoki aromatik, to`yingan va to`yinmagan bo`lishi mumkin.

To`yingan aldegid va ketonlar

To`yingan alifatik aldegid va ketonlarning umumiy formulasi CnH2nO, ya`ni bir xil uglerod atomlariga ega bo`lgan aldegid va ketonlar bir-biriga nisbatan izomer moddalardir. Masalan, C3H6O formulaga quyidagi - aldegid va keton javob beradi. Formaldegidning elektron tuzilishi

 Nomenklaturasi. Al dngid va ketonlarni nomlashda trivial  nomenklatura keng qo`llaniladi. Bu nomenklaturaga ko`ra, aldegidlarning nomi ularning oksidlanishidan hosil bo`lgan tegishli karbon kislota nomidagi kislota so`zsni aldegidga almashtirish orqali hosil qilinadi. IYuPAK nomenklaturasiga ko`ra aldegid gruppasining borligi al -suffiksi bilan ko`rsatiladi:



chumoli aldegid (formaldegid) yoki metanal

sirka aldegid yoki etanal

dimetilsirka aldegid yoki 2- metilpropanal

agarda modda molekulasi tarkibida aldegid gruppadan boshqa kattaroq gruppa asosiy zanjirga kirsa, u holda aldegid gruppasi formil-prefiksi bilan ifodlanadi. Masalan



3-metil-2-formilbutan kislota

Oddiy ketonlarning nomlari karbonil gruppa bilan bog`langan radikalar nomiga keton so`zini qo`shish bilan hosil qilinadi. IYuPAK nomenklaturasga binoan tegishli to`yingan uglevodorodlar nomiga «on» qo`shimchasi qo`shiladi. Misollar:






Download 319 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish