3-маъруза Бино ва конструкцияларни ташхислаш турлари

3-маъруза
Бино ва конструкцияларни ташхислаш турлари
Режа:

1. 
   Бинони деформацияси ва уни келиб чиқиш сабаблари.
   
2. 
   Биноларни текшириш усуллари ва техникавий изланиши.
   
3. 
   Констуркцияларни ташхислашда қўлланадиган асбоблар ва жиҳозлар
   

Таянч сўз ва иборалар:синчиклаб текшириш, ерости коммуникациялари, нуқсонлар, деформациялар, бўшлиқ, карст, зўриқиш эпюраси, чўкиш эпюраси, кучайтириш, алмаштириш, текшириш ёкт ташхис, аслий синов, лабораториявий синов, бузилмас усулларда текшириш, механик текшириш, ультратовуш жиҳозлар, оптик насадка, дарзларнинг ўзгариши, психрометр, ричагли асбоб.
Бинони деформацияси ва уни келиб чиқиш сабаблари. Синчиклаб текшириш вақтида нафақат айрим конструкциялардаги, умуман бинолардаги нуқсон ва деформациялар аниқланади.
Техник эксплуатация жараёнида йўқотилиши лозим бўлган, биноларни шикастланишга олиб келувчи деформациялар вужудга келади. Булар пойдевор остидаги намланиш ва ерости коммуникацияларининг (сувўтказгич, канализация, иссиқлик таъминоти тармоқлари) носозлиги оқибатида, хандақлар қазиш ва ертўлалардаги ер ости сувлари босими ва ҳакозалар. Биринчи навбатда нуқсонларнинг пайдо бўлиш сабабларини бартараф этиш лозим.
Нуқсонларни бартараф этиш учун биноларни металл замин, пойдевор, девор ва бошқа юк кўтарувчи конструкцияларни кучайтириш қўлланади. Нуқсонларни йўқотишни бир неча усулларини қўллаш мумкин.
Бинонинг асосий деформациялари ва уларнинг сабаблари
Жадвал 3.1.

Деформация турлари	Деформация сабаблари
Бинонинг ўрта қисмини чўкиши Ч ўкиш эпюраси	Бино тагидаги ўрта қисмнинг замини мустаҳкам бўлмаса. Грунтдаги сувлар заминга силжиб тушиши ёки коммуникациялар ишдан чиқиб сув заминга тушиши. Бино ўртасида қандайдир бўшлиқ пайдо бўлса (карст)
3.1 жадвалнинг давоми
2 . Бинонинг чекка томони чўкиши Зўриқиш эпюраси	Бинонинг чет томонидаги замин мустаҳкам бўлмаса. Грунтдаги сув бинонинг чет томонига силжиши Бинонинг чет томонида карст пайдо бўлиши Бинонинг ёнида траншея ёки хандак қазилиши. Бино ертўласининг чет қисмида сув йиғилиши.
3. Бинонинг икки чет қисмини чўкиши Ч ўкиш эпюраси Зўриқиш эпюраси	Биринчи ва иккинчи ҳолатдаги сабаблар такрорланади. Бинонинг икки чет томонига таъсир қилади. 2. Бино тагида, ўрта қисмида ёки эски пойдевор қолган, ёки цементланган қудуқ жойлашган бўлиши мумкин.