2-mavzu. Qayta tiklanmaydigan avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalarning ishonchliligi, ishlash ehtimolligi, ularni ishdan chiqmaslik ko‘rsatkichlari va ishlash vaqtini hisoblash

2-MAVZU. QAYTA TIKLANMAYDIGAN AVTOMATLASHTIRILGAN BOSHQARUV SISTEMALARNING ISHONCHLILIGI, ISHLASH EHTIMOLLIGI, ULARNI ISHDAN CHIQMASLIK KO‘RSATKICHLARI VA ISHLASH VAQTINI HISOBLASH
REJA: 1. Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalari va qurilmalari ishonchliligining asosiy ko‘rsatkichlari. 2. Qayta tiklanmaydigan sistemalar va ularning ishonchliligi, ishlash ehtimolligi, ishlash vaqtini hisoblash. 3. Sistemaning ishdan chiqish ehtimolligining turlari.
1. Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalari va qurilmalari ishonchliligining asosiy ko‘rsatkichlari.
Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemasining berilgan funksiyasi normal ishlashining buzilishi ABS ishlashini to‘xtab qolishga olib keladi. ABS ni funksiyalash – ishlash qobiliyati va to‘xtashlar oraliqlarni ketma – ketlash. Bu intervallar davomiyligi – tasodifiy kattalik. Shuning uchun AS ishonchlilik ko‘rsatgichlarida ehtimollik nazariyasi matematik apparati, tasodifiy jarayonlar va matematik statistika nazariyasi ishlatiladi. ABS ishonchliligini ko‘rsatgichlar soni juda ko‘p. AS ning xususiyatlarini aniqlaydiganlarini ko‘rib chiqamiz. Buzilmaslik ko‘rsatkichlari Ta‘mirlanayotgan sistemani ishonchliligining muhim ko‘rsatgichi P(T) kattaligi bo‘lib, u berilgan T vaqt davomidagi yuzaga keladigan to‘xtash TH ehtimmoligini aniqlaydi:
P(T)= P(TH ≥T )
To‘xtashsizlikning ko‘rsatgichlaridan biri – sistemaning to‘xtashsiz ishlash ehtimolligi P(t), ya‘ni to‘xtashsiz ishlash ehtimoli F(t) ga bog‘liq bo‘lgan sistema hech bo‘lmaganda bir martta to‘xtash qiladigan, t vaqt davomida birorta ham to‘xtash bo‘lmaslik ehtimoli, boshlang‘ich vaqt davomida ishlash qobiliyati oddiy bog‘liqlikka ega:
P(T)= 1-F(T )




Ta‘mirlanayotgan sistemaning to‘xtashsizligining asosiy me‘zonlari: - berilgan T qiymatda katta P(t) to‘xtashlari orasidagi ehtimollar; - sistemaning to‘xtashlar oqimi parametrik (birlik vaqt ichida sistemaning o‘rtacha to‘xtashlar soni)
bu yerda – to‘xtashlar intensivligi;

• to‘xtash bo‘yicha haddan tashqari ishlash (ikki ketma – ket to‘xtashlar orasidagi sistemaning o‘rtacha davomiyligi)

- to‘xtashgacha kafolatlangan haddan tashqari ishlash, ya‘ni berilgan haddan tashqari ishlash chegarasigacha sistemada to‘xtash yuzaga kelmaslik ehtimoli bor.