10-mavzu. Buyuk geografik kashfiyotlar va ularning ahamiyati Reja

10-mavzu. Buyuk geografik kashfiyotlar va ularning ahamiyati


Reja:

1. Buyuk geografik kashfiyotlarning sabablari.

2. Amerikaning kashf etilishi. Xristofor Kolumb ekspeditsiyasi.
3. Vasko Da Gamaning Hindistonga sayohati.
4. F.Magellanning dunyo aylana sayohati.
5. Keyingi kashfiyotlar.


Tayanch so’z va iboralar: buyuk geografik kashfiyotlar, Kolumb, Vespuchchi, Vasko da Gama, Magellan, Torres, Amerika, Afrika, Avstraliya, hindular, Hindiston, ziravorlar


Asosiy adabiyotlar
1. Salimov T. O'rta asrlar tarixi. –Toshkent, 2006.
2. O’rta asrlar tarixi. V.P.Semenov. –T., “O’qituvchi”. 1973.
3. Kurbangaliyeva R.R. O'rta asrlar tarixi. O'quv metodik qo'llanma. T., Uchpedgiz. 1991.
4. История средних веков. Под ред. С.П.Карпова. част ИИ М. МГУ. 2001
5. История средних веков Под ред. З.В.Удалцовой и С.П.Карпова. 1-2 ч. М., Высшая школа. 1991.
6. История стран Азии и Африки в средние века. M., 1988.


1. Buyuk geografik kashfiyotlarning sabablari. «Buyuk geografik kashfiyotlar» atamasi XV asr oxiri-XVII asr o'rtalarida yevropalik sayyohlar tomonidan amalga oshirilgan yirik geografik kashfiyotlarga nisbatan qo'llaniladi. Geografik kashfiyotlar esa odamlar uchun shu vaqtgacha noma'lum bo'lgan yangi yerlarning qidirib topilishidir. XV asr oxiridan boshlab quyidagi omillar buyuk geografik kashfiyotlarning amalga oshirilishiga sabab bo'ldi.
Birinchidan, XV asr oxiri - XVI asr boshlariga kelganda Yevropada tovar ishlab chiqarish yuqori sur'atlarda o`sa boshladi. Bu esa xomashyoga bo`lgan talabni oshirib yubordi. Yevropaning o`zida xomashyo kam bo`lganligi uchun uni faqat boshqa o`lkalardan olib kelish zaruratga aylandi.
Ikkinchidan, yangi davr hukmron tabaqalarning boylikka, pulga bo`lgan ehtiyojini yanada orttirib yubordi. Endi ularning ongini o`zga yurtlarning oltin-kumushlarini va boshqa qimmatbaho boyliklarini egallab olish ishtiyoqi chulg`ab oldi.