1. Standartlashtirish. Standart xaqida tushuncha. Don uchun standartlar

Mavzu.Don va don maxsulotlarining sifatiga qo’yiladigan talablarva me’yoriy xujjatlar bilan tanishish


Reja
1.Standartlashtirish. Standart xaqida tushuncha.
2.Don uchun standartlar.
3.Don sifati uchun me’yorlar.
Barcha ishlab chiqariladigan tovarlar sifatini yaxshilash muhim davlat ahamiyatiga ega. Don sifati qancha yo’qori bo’lsa, unda shuncha yo’qori sifatli, turli mahsulotlar olish mumkin.Respublikamizda va boshqa davlatlarda xom ashyo va tayyor mahsulot sifatini me’yorlash standartlashtirish sistemasining asosi xisiblanadi.
Standartlashtirish - mavjud va bo’lajak masalalarga nisbatan umumiy va ko’p marta tadbiq etiladigan talablarni belgilash tadbiqli ma’lum sodaha eng maqbo’l darajada tartiblashtirishga yunaltirilgan. Ilmiy - texnikaviy faoliyat standartlashtirish xalq xo’jaligining asosiy tayanchi xisiblanadi.
Standartlashtirish ilmiy, texnikaviy yutuqlarga va amaliy tajribaga asoslanadi. Bo’lardagi qoida va me’yorlar aks etgan xujjat standart deb ataladi.
Standart - namuna, me’yor, asos kabi so’zlar ma’nosini anglatadi. Standart - ko’pchilik manfatdor tomonlar kelishuvi asosida ishlab chiqarilgan va ma’lum soxalarda eng ma qbo’l darajali tartiblashtirishga yunaltirilgan xamda faoliyatning xar xil turlariga yoki natijalariga tegishli bo’lgan umumiy va takror qo’llanadigan qoidalar, tavsiflar, talablar va usullar belgilangan va tan olingan idora tomonidan tashiqlangan me’yoriy xujjat.
Xozirgi davrda davlat standartlashtirish sistemasida qo’yidagi toifa standartlari mavjud:

1. 
   Davlatlararo standartlar (D.St.);
   
2. 
   Tarmoq standartlar (T.St.);
   
3. 
   Respublik standartlari (R.St.);
   
4. 
   Korxona standartlari (K.St.).
   

Daviatlararo standartlar - gurud yoki aloxida muhim mahsulot, qishloq xo’jaligi yoki sanoat xom ashyosi, material, issiqlik resurslariga umumtexnik va tashqiliy- uslubiy talab ishlab chiqaradi. Bu talablarga ilmiy-texnik terminlar va aniqlash, shartli belgilar, sifat ko’rsatkichlari ulchashni aniqlik me’yori va nazorat uslubi, standartlash bo’yicha ishni tashqil etish xolatlari va o’tkazish, matrologik ta’minot, maxsulot sifatini boshqarish va boshqalarni uz ichiga oladi. Davlat standarti xamma vazirlik va idoralar. Korxona, tashqilot va muassasalar uchun majburiy xujjat xisoblanadi.