1-mashq. Quyidagi so‘zlarning sinonimini toping va yozing. Inson odam, qanoat – sabr shukur, do‘st – birodar, o’rtoq, osmon falak, hasad koʻrolmaslik, qizg’anish o‘rtoq – do’st, ulkan katta, ojiz kuchsiz, sabr shukur, botir – qorqmas jasur

1-mashq.Quyidagi so‘zlarning sinonimini toping va yozing.

Inson - odam, qanoat – sabr. shukur, do‘st – birodar, o’rtoq, osmon - falak, hasad - koʻrolmaslik, qizg’anish o‘rtoq – do’st, ulkan - katta, ojiz - kuchsiz, sabr - shukur , botir – qorqmas. jasur.

2-mashq.O‘qing. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning sinonimlarini ayting.

Nega shuncha go‘zal ko‘rinar olam?

Nega qarab toymas ko‘zlarim?

Nega jo‘sh uradi, ko‘piradi qon?

Nega misday qizir yuzlarim?

Nega hayajonda tuyg‘ular, hislar?

Nega lablarimda kezar tabassum?

Hayot go‘zal, hayot maroqli,

Shuning uchun erka ko‘ngil shod.

(Uyg ‘un)

Go’zal – chiroyli, olam – dunyo, yuz – husn. jamol, hayot - borliq, shod - xursand

3-mashq. Quyidagi soz’larni tarjima qiling va sinonimlar topib yozing.

Cмелый – botir, qorqmas, jasur; старый - qari, eski, ulug‘ yoshlik; известный - taniqli, mashhur; трудиться – mehnat qilish, ishlash; недостаток – kamchilik, nomukammallik.

4-mashq.O‘qing. Shakldosh so‘zlarni topib, ularning ma’nolarini izohlang.

Qo‘lingdan kelgancha chiqar yaxshi ot,

Yaxshilik qil, bolam, yomonlikni ot.

Nasihatim yod qilib ol, farzandim,

Yolg‘iz yursa, chang chiqarmas yaxshi ot.
Ba’zilar bor go‘yo ho‘l o‘tin,

Tutab yonar, ko‘rmaysan o‘tin,

Yangilikka qayishmas sira

Xoh buyur-u, xoh ming o‘tin.

yaxshi ot – yaxshi nom, yaxshi isming, go’zal xulqing bo’lsin.

yomonlikni ot – yomonlikni uloqtir

yaxshi ot – ot jonivor

ho‘l o‘tin – ho’l daraxt

ko‘rmaysan o‘tin – daraxt

ming o‘tin – o’tinish, yolvorish

5-mashq. Quyidagi shakldosh so‘zlarning ma’nolarini izohlang, ular ishtirokida gaplar tuzing.

Ot – jonivor. Otimni qara yugurishini!

Ot – ism, nom. Moshinamni oti Spark.

Ot – uloqtirish. To’pni uzoqroqqa ot!

Yoz – fasl. Yozda hammamiz mazza qilib dam olishga boramiz.

Tok – elektr toki. Elektr tokidan ehtiyot bo’l.

Tok – tok barg. Toklarni xonta qilish.

Yot – yotish. O’rninga yot!

Soch – odamni sochi. Sochlaring buncha g’ozal

Soch – sochib tashlash. Barglarni nega sochib tashlading?

Zang – temir chirishi. Asboblarni zanglamasligi uchun suvdan asra!

qo‘y - uy hayvoni. Qoylarni boqib kel.

Qo’y – qo’yish. Telefonimni joyiga qo’y.

o‘q – kitob o’qish. Kitoblarni o’qish foydali.

O’q – qurol o’qi. Pistoletdan otigan o’q to’gri nishonga tegdi.

Tom – uy tomi. Tomdan chakki otayapti.

Tom – tomchi, tomish.

to‘p – koptok. To’pni darvozaga tepib gol urdim.

Muzlar – muz, yax. Ko’chada muzlar juda ko’p.

Muzlar – muzlash. Ko’chadagi suvlar muzlar.

Doira – asbob. Doirada chiroyli kuy chaldi.

Doira – aylana. Biz doira bo’lib otirdik.

Tush – uyquda ko’radigan tush.

Tush - pastga tushish. Zinadan pastga tush!

Gullar – gul o’simlik. Bog’da juda ko’p gullar bor ekan

Gular – gullash. Bahorda hammayoq gular

Soz -

6-mashq. Quyidagi parchani o‘qing va undagi egalik qo‘shimchalarini aniqlang.

U mеning tarjimai holimga singib kеtgan, axir! Tushunyapsizmi? Mеning butun quvonchlarim, zavqlarim, hayotimning ma’nosi. Vatan oldidagi burch, ilk muhabbatim ham… o‘sha bilan bog‘liq. Usiz o‘tmishim yo‘q… Shunaqa bo‘larkan-da hayot!.. Iltimos, to‘xtating… Anavingga qarang! Yo‘l yoqasiga! Ajriqzorgayam sеpishibdi-ku? Sap-sariq bo‘lib yotibdi! (Sh.X.)

7-mashq. Nuqtalar o‘rniga qaratqich va jo‘nalish kеlishigi qo‘shimchalaridan mosini qo‘yib ko‘chiring.

O‘rtog‘imnig ukasi pеdagogika institutiga o‘qishga kirdi. 2. O‘rtog‘im ukasiga xat yozdi. 3. Biz Samarqandga eskursiyaga bordik. 4. Qishki sеssiyadan kеyin bizning talabalarimiz Buxoroga bormoqchilar. 5. Kеcha akam armiya xizmatidan kеtdi. 6. Qosimovning onasi tuman kasalxonasida vrach bo‘lib ishlaydi. 7. Zaldagilar ma’ruzachining so‘zini diqqat bilan tingladilar. 8. Bugun shanbalikga hamma kеldi. 9. Kеcha univеrsitеtga kеlgan mеhmonlar xursand bo‘lib kеtdilar. 10. Oliy o‘quv yurtini bitirib, viloyatlarga ishga kеtamiz.