|
3- MАVZU. IQTISODIY RIVOJLАNISH OMILLАRI VА SHАRT-SHАROITLАRI
REJA:
1. Iqtisodiy rivojlanishning dastlabki manbai
2. Investitsion salohiyat
1. Iqtisodiy rivojlanishning dastlabki manbai
1.Oʼzbekistan - katta inson salohiyatiga ega mamlakat. Inson salohiyati eng faol, eng bunyodkor omil boʼlib, u mamlakatning islohot va tub oʼzgarishlardan tinimsiz ilgarilab borishini taʼminlaydi.
Jamiyatning iqtisodiyva ijtimoiy rivojlanish darajasi bilan belgilanuvchi mazkur omil, oʼz navbatida, uni rivojlantirish va tarakkiy ettirishda xal kiluvchi asos hisoblanadi.
Jamiyatning ishchi kuchi salohiyatini kuchaytirish, undan samarali foydalanish muammolari bozor munosabatlari davrida birmuncha murakkablashadi va ularning yechimini topish iktisodchi olimlar oldida turgan eng dolzarb vazifalardan biri hisoblanadi.
Bunga texnikani yangilash va boshqaruvni oʼzgartirish bilan erishib bulmaydi. Bozor iqtisodiyiga oʼtish davrida, avvalo, iqtisodiyning tarkibiy tizimi tubdan oʼzgarishi, jumladan, zamonaviy texnika va texnologiyalarning kirib kelishi, milliy iqtisodiyning rivojlanishi inson resurslari sifat jihatidan yaxshilanishini obʼektiv tarzda taqozo etadi.
Bugungi modernizatsiya qilish jarayonini, iqtisodiyni diversifikatsiyalashni, korxona va tashkilotlarning texnik va texnologik imkoniyatlarini yuksaltirishni investitsion mablagʼlarsiz tasavvur etib bulmaydi. Bu borada davlat tomonidan amalga oshirilayotgan investitsiya siyosatining aniqligi va uni samarali amalga oshirish buyicha ishlab chikilgan stretegiyaning tugʼriligiga bogʼlikdir.
Faol investitsiya siyosati iqtisodiyni tarkibiy oʼzgartirishning eng samarali vositasi hisoblanadi. Oʼzbekistonning investitsiya strategiyasida yangi va yuksak texnologiyalarga asoslangan, ilgor texnologiyalar bilan jihozlangan va xom ashyo resurslarini qayta ishlashni taʼminlaydigan, mamlakatimizning eksport salohiyatini oshirish hamda yangi ish urinlari yaratishga yunaltirilgan investitsiya loyixalariga ustuvor ahamiyat berilmokda.
Yangi ishlab chiqarish obʼektlarini tashkil etish hamda mavjud ishlab chiqarish korxonalarini modernizatsiya qilish uchun mashinasozlik, metallurgiya, kimyo va yokilgi-kimyo, yengil va ozik-ovkat sanoati sohalariga yirik kapital qoʼyilmalar yunaltirildi, bu esa iqtisodiyga jalb qilingan kapital qoʼyilmalar tarkibida ushbu tarmoqlar ulushining sezilarli darajada oshishiga olib keldi.
2. Investitsion salohiyat
2.Investitsiyalar jalb qilinishi uchun moliya bozorida qulaymuhitni shakllantirish, solik yukini kamaytirish, moliya va bank sektorini islohqilish, tadbirkorlikni rivojlantirish muhimahamiyatga ega. Milliy iqtisodiyni rivojlantirish hamda yangi ishlab chiqarishni tashkil etishda kredit resurslarini jalb qilish dolzarb masaladir, chunki bularning xammasini amalga oshirish yirik moliyaviy imkoniyatlarni talab etadi. Mazkur moliyalashtirish masalasining yechimi korxonalarga investitsion kreditlar berish bilan taʼriflanadi.
Qayd etish joizki, mustaqillik yillarida Oʼzbekistonda qulay investitsiyaviy muhit shakllantirildi, xorijiy investorlarning xuquk va manfaatlarini ximoya qilish buyicha qonunyoʼli bilan keng koʼlamdagi imtiyozlar, afzalliklar va kafolatlar tizimi belgilandi.
Yuqori texnologiyali ishlab chiqarishlarni rivojlantirishga tugʼridan-tugʼriqoʼyilmalar kiritayotgan xorijiy investorlar uchun maksimal darajada qulay investitsiya muhitini yaratish, respublika mintaqalariga xorijiy sarmoyalar va zamonaviy texnologiyalar jalb etilishi ragʼbatlantirilishini kuchaytirish, xorijiy investorlar hamda xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar uchun kafolatlar va imtiyozlar tizimini yanada mustahkamlash maqsadida qonunxujjatlariga bir kator oʼzgartirish va kushimchlar kiritildiki, bu oʼz navbatida, mamlakatimizning investitsion jozibadorligini oshirishga xizmat qilmoqda.
Iqtisodiyi rivojlangan Yevropa va Osiyo mamlakatlari tajribasi aholining yuksak turmush darajasiga erishishi nafaqat moddiy ishlab chiqarishning rivojlanishi orqali, shu bilan birga, ijtimoiy soha, yaʼni xizmat koʼrsatishsohalarining xam keng mikyosda oʼsishga bogʼlikligini kursatib turibdi.
Xizmatlar bozori subʼektlari - tibbiyot, maorif, madaniyat, kommunal xoʼjaligi, sugʼurta, bank, maishiy, chakana savdo, aloqa va boshqa muassasalarning rivojlanishi mamlakatimizda bozor iqtisodiyiga ijtimoiy yoʼnalish berilganligidan dalolat beradi. Chunki, bu sohalar faoliyati aholining kundalik turmushi bilan chambarchas bogʼlik boʼlib, ularning jamiyatdagi burchlarini bajarishlarida hamda ish urinlarida Yuqorimehnat unumdorligiga erishishlarida asosiy omildir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
