Zoologiya uzb 2017. indd

Lug‘at daftaringizga yozib oling.
Kloaka, katta qon aylanish doirasi, kichik qon aylanish doirasi, kar-
bonat angidrid, miya yarimsharlari, nog‘ora parda.
Jumboqni yeching.
 Baqa suv havzalari yaqinida kunduzlari faol hayot 
kechiradi. Qurbaqa esa suvdan uzoqroqda yashab, kechasi faol hayot 
kechiradi. Qurbaqa bilan baqa hayot kechirishidagi bunday farq ular 
tuzilishining qaysi xususiyatlari bilan bog‘liq?
Tasdiqlovchi javoblar: 1a, 2a.
      Suvda hamda quruqlikda yashovchilarning
37-§.  ko‘payishi, rivojlanishi va xilma-xilligi
Tuxum qo‘yishi.
 Ko‘klam kelib, kunlar isiy boshlashi bilan ba-
qalar qishki karaxtlik holatidan chiqib, suv havzalari yaqinida oziq 
axtara boshlaydi. Urchish payti yaqinlashgan sayin erkak baqa larning 
baland ovoz bilan sayrashi avj oladi. Urg‘ochi baqa 
lar suvga tashla-
gan tuxumlariga erkak baqalar urug‘ suyuqlig‘ini to‘kib ketadi. Bitta 
baqa 5 000–10 000 tagacha tuxum qo‘yishi mumkin. Urug‘langan 
?!

---

127
37-§. Suvda hamda quruqlikda yashovchilarning ko‘payishi, rivojlanishi va xilma-xilligi
tuxumning qobig‘i bo‘rtib, tiniq yopishqoq shilimshiq parda hosil 
qiladi. Tuxumning ustki qismi qoramtir tusda bo‘lganidan quyosh 
nuri ta’sirida yaxshi isiydi. Tuxumlar suv yuzasida to‘p-to‘p bo‘lib 
qalqib yuradi.
Rivojlanishi.
 Urug‘langan tuxumdan lichinka (itbaliq) rivojlanib 
chiqadi (74-rasm). Itbaliqning ko‘rinishi mayda ba 
liqchaga o‘xshaydi. 
Uning uzun va keng dumi, ikki yonida joylashgan ikki tutam tashqi 
jabralari bo‘ladi. Rivojlangan sayin tashqi jabralar halqum devorida 
joylashgan ichki jabralar bilan almashinadi. Itbaliqning yuragi ikki 
kamerali, qon aylanish sistemasi ham bitta doiradan iborat. Tana-
sining ikki yonida yon chiziqlari bo‘ladi.