X I S O B L A SH 1. Qo’yxonadagi jammi xayvonlarning tirik og’irligi aniqlaniladi. Buning uchun har bir bosh xayvoning og’irligi jammi bosh soniga ko’paytiriladi.
a. 500 bosh x 60kg=30000kg,
b. 100 bosh x 40 kg = 4000 kg jammi xayvonlar tirik og’irligi 34000kg 34 tonna.
2.Limmerman usuli bo’yicha 1 tonna og’irlikdagi xayvonlarning 1 sutkada ajratgan go’ng miqdori aniqlanadi.
X=(24/2+π)*4=(24/2+3)*4=(12+3)*4=15*4=60kg
3. qo’yxonadagi jammi xayvonlar tomonidan 1 sutkada chiqarilayotgan go’ngni miqdori aniqlanadi.
34tonna*60 kg =2040kg go’ng ajratgan.
4. Jammi xayvonlarning 90 kun davomida ajratgan go’ng miqdori aniqlanadi.
2040kg*90=183600kg 183,6 tonna
5. Jammi xayvonlar 90 kun davomida ajratgan go’ngni xajmiy og’irligi aniqlanadi.
1m2 go’ng -700kg yoki 0,7 tonna ,
Xm3-183,6 tonna
xm3=1m3*183,6 / 0.7= 262m3 Jammi qish davomida chiqariladigan go’ng 262 m3ga teng ekan Go’ngni xajmiy og’irligi aniqlangandan so’ng shu miqdorga go’ng xonaning o’lchamlarini o’z xoxishimizcha olinadi.
Go’ngxonaning pastki eni 6
Go’ngxonaning ustki eni 8
Go’ngxonaning balandligi 2
Go’ngxonaning xajmi va uzunligi quydagicha aniqlaniladi.
a. Trapetsiyaning yuzasi topiladi. X=(6+8/2)x1=(14/2)x1=7x1=7m2 b. Uchburchakning yuzasi topiladi. X=8x2/2=8m2 v. Go’ngxonaning umumiy yuzasi topiladi. Xum=7+8=15m2 g. Kotlovaning yuzasi xajimga aylantiriladi. L=15*1=15 m3 d)Go’ngxonaning uzunligi topiladi Buning uchun go’ngning hajmiy og’irligi go’ngxonaning xajmiga bo’linadi. L=262 : 15 = 17,4m
Fermada 2ta go’ngxona qurish zarur chunki birinchisi to’lsa keyin ikkinchisiga to’ldiriladi. Shuning uchun misoldagi xayvonlar tamonidan ajratilgan go’ngni joylashtirish uchun 17,4m : 2=8,7m uzunlikdagi 2ta go’ngxona qurush zarur. Bu paytda xamma go’ng to’liq zarasizlantiriladi. Go’ngxonalar fermadan 100-200m axoli punkitlaridan esa kamida 500m uzoqlikda quriladi.
Xulosa. Hozirgi kunda qishloq xo’jaligining bir qismi bo’lgan qo’ychilikni rivojlantirishda katta ishlar olib borilmoqda va bir qancha qarorlar qabul qilinmoqda chorvachilikni rivojlantirishda zotexnik va veternarlarning katta. Chorvachilikda hayvonlarni zoogigiyenik va sanitariya ishlarini chuqur bilish xo’jalikdagi ishlarni olib boorish zarur. Bunda zoogigiyena fani muxim axamiyatga ega hayvonlarni saqlash sug’orish, oziqlantirish, yorug’lik zoogigiyenik talablarga to’liq javob berganda maxsus darslikga erishish mumkun. Chorvachilik qishloq xo’jaligining ajralmas qismi bo’lib, muhim tarmoq hisoblanadi. Hozirgi kunda qishloq hojaligidan tushayotgan daromadning 40% dan ortig’i chorva maxsulotlariga to’g’ri kelmoqda.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov tomonidan mamlakatimizni ijtimoiy iqtisodiy rivojlantirish yakunlari hamda 2013-yilga mo’ljallangan iqtisodiy daturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan, Vazirlar mahkamasining 2013-yil 18-yanvardagi majlisida “ Bosh maqsadimiz- keng ko’lamli islohatlar va modernizatsiya yo’lini qattiyat bilan davom ettirish” mavzusidagi maruzasida hamda 2014-yil yakunlarida, mamlakat xalq xo’jaligi shu jumladan chorvachilik xo’jaliklarida ham jadal suratlar bilan o’sayotganini va bu sohaga yanda etibor qaratish kerakligini takidlab o’tdilar.
Qo’ychilik chorvachilikning yetakchi soxalardan biri bo’lib axolini go’sht, teri maxsulotlari hamda yengil sanoatni jun va boshqa xomashyo bilan taminlaydi. O’zbekistonda ishlab chiqarilayotgan go’shtning 38-45 % ni qo’ychilikga to’g’ri keladi. Respublikada qorako’lchilik soxasi yaxshi rivojlangan bo’lib xozirgi kunda ulardan sifatli teri va 10 t gacha organik o’g’it olish mumkun. Qo’ylar terisidan mustaxkam charim va boshqa qimatbaxo xomashyo tayorlanadi. Qo’ylar so’yilganda qo’shimcha olinadigan maxsulotlar teri, qon, suyak, jun va h.k kerakli maqsadlarda ishlatiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati. Zoogigiyena “Amaliy mashg`ulotlar” Musinov . Ya . X Chalabayev A . Samarqand – 2002.
Zoogigiyena “Moaruzalar kursi” Izbasarov K . Musinov Chalabayev A . J . Samarqand -2009.
Qishloq xo`jali xayvonlari gigiyenasi Suvonqulov Ya . A . Toshkent “ Mexnat nashriyoti” – 1994.
Suvonqulov Ya . A .Kubayeva S . A , Izbasarov . K . “ Qishloq Xo`jalik xayvonlarini gigiyenasidan amaliy mashg`ulotlar” Toshkent “ Mehnat nashriyoti” -1990.
