«zoogigiyena» fanidan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QISHLOQ VA SUV XO’JALIGI VAZIRLIGI
SAMARQAND QISHLOQ XO’JALIK INSTITUTI
ZOOTEXNIYA VA QORAKO’LCHILIK FAKULTETI
“QORAKO’LCHILIK, XAYVONLARNI OZIQLANTIRISH VA GIGIENA” KAFEDRASI.
«ZOOGIGIYENA» FANIDAN



Mavzu: 600 bosh qo’ylar uchun qo’yxona.

Bajardi: 306- guruh talabasi

Hamzayeva Zarniso.
Tekshirdi: Izbasarov.U.Q
SAMARQAND-2017
Kurs ishi №20
600 bosh sovliqga mo’ljallangan qo’yxona.
Shundan: tirik vazni 60 kgli 500 bosh sovliqlar,
100 bosh 40kgli tusoqlar, 20% sovliqlar uchun issiqxona va suniy qochirish punkiti bor.
Qurlish materiallari mahalliy, Qo’yxona Buxora Viloyatida qurilgan tashqi xarorati -3⁰C.

M u n d a r i j a .
1.Kirish……………………………………………………………………….4-5
2. Ferma uchun joy tanlash va qo’yxonaning o’lchamlarini normativ asosida hisoblash……………………………………………………………………….6-7
3. Fermani suv bilan taminlash, qo’ylarni suvga bo’lgan talabini hisoblash…………………………………………………………………….….8-9
4. Qo’yxonadagi yorug’likni xisoblash va yorug’likning ahmiyati………….10-11
5. Qo’yxonadagi suniy vintilyatsani namlik bo’yicha hisoblash………….…12-14
6. Qo’xonada issiqlik balansini hisoblash………………………………….,.15-17
7. Go’ngni saqlash va hisoblash usullari………………………………….......18-20
8. Xulosa……………………………………………………………………...21-22
9 .Foydalnilgan adabiyotlar ro’yhati………………………………….………….23


KIRISH
Chorvachilik fermer xo’jaliklarini rivojlantirishda asosiy e’tibor hayvonlarni saqlash, mahsuldorlikgini ko’paytirish va mahsulot sifatini oshirishda mexanizatsiya va avtomotizatsiyani keng joriy qilib unumdorlikni oshirishga qaratish lozim. Hayvonlar juda sovuq yoki juda nam, qorong’u, iflos, vetilatsitasi yomon, tor binolarda saqlansa maxsuldorligi kamayib ketadi. Shuning uchun qo’yxonalarni qurishda texnalogiyani loyixa meyorlarida quyidagilarga e’tibor beriladi.
Qo’yxona loyixasi qurilganda va uni chizganda issiq bo’lishini taminlash kerak. Texnik talab bo’yicha mikroiqlim ko’rsatkichlarini ta’minlash muhim axamiyatga ega bo’lib molxonaning jihozlanishi hayvon uchun qulay bo’lishi kerak. Ventilatsiya, issitish, yoritish, sog’ish, ozuqa tarqatish va go’ngni chiqarish kabi ishlarni mehanizatsiyalashtirish joriy qilishimiz. Zoogegiyenik talabga javob beradigan molxonalarni qurush zooveterinariya mutaxassislari bashqa raxbarlar bilan birga loyihalarni ko’rib chiqishlari va qanday bajarilishini nazorta qilib borishlari kerak.
Takidlash joizki, oxirgi yillarda respublikada hukumati chorvachilikni, shu jumladan qorako’lchilikni rivojlantirishga alohida e’tibor qarotmoqda. Bular jumlasiga “ Chorvachilikda naslchilik ishlari to’g’risidagi” qonun (1995 yil), O’zbekiston respublikasi Vazirlar Maxkamasining “Qorako’lchilikda iqtisodiy islohatlarni chuqurlashtirish va uni davlat tomonidan qo’llab quvatlash to’g’risida” gi 1998 yil 13 iyundagi 250-sonli qarori va keying yillardagi qator chora tadbirlarini kiritish mumkinki, ular ushbu tarmoqni bevosita qo’llash va rivojlantirishga qaratilgan. Bu qonun va qarorlarga amal qilgan xolda foliyat ko’rsatish soxaning rivojlanishini, etishtiriladigan qorako’lchilik maxsulotlarining sifatini sezilarli oshirish, uning eksportbopligini, jaxon bozorlaridagi raqobatbardoshligini va umuman olganda o’zbek qorako’lining shuxratini yanada yuqori pog’onalarga ko’tarish imkonini beradi.
Shu nuqtai nazardan qaralganda yana bir bor takidlash o’rinliki, ushbu yo’nalishdagi tadqiqot yo’nalishlari doirasini kengaytirish dolzarb va zamon talabiga mos keladi.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar maxkamasi tomonidan 2006 yilning mart oyida qabul qilngan “Shaxsiy yordamchi, dexqon va fermer xo’liklardan chorva mollarini ko’paytirishni rag’batlantirish dasturi” ning amalga oshirilishi bugun o’zining sezilarli natijalarni bermoqda.Shaxsiy yordamchi dexqon va fermer xo’jaliklarda chorva mollar sonini ko’pytirishga doir chora tadbirlarning avvalo qishloq axolisi uchun katta iqtisodiy ijtimoiy axmiyatini nazarga olib 2008-yil 21-aprelda O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov ning “Shaxsiy yordamchi dexqon va fermer xo’jaliklarda chorva mollar sonini ko’paytirishni rag’batlantirishni kuchaytirish xamda chorvachilk maxsulotlarni ishlab chiqarishni kengaytirish borasidagi qo’shimcha chora tadbirlar to’g’risida “gi PQ- 842-sonli qabul qilinishi chorvachilkga e`tibor kuchayganliogini bildiradi.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining ”Qorako’lchilikda iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish va uni davlat tomonidan qo’llab-quvvatlash chora-tadbirlari to’grisida”gi 250-sonli (13.04.1998.) qarori qabul qilinishi sohani yangitdan rivojlanishi uchun imkoniyatlar ochib berdi.
Qorako’lchilik O’zbekiston chorvachilikning asosiy tarmoqlaridan biri bo’lib keskin o’zgaruvchan iqlim mintaqasida joylashgan bepayon saxro va cho’l hududlaridan unumli foyda olib keladi. Qo’rako’l terilarini jaxon mo’yna bozorida sotishdan tushadigan mablag’lar mamlakatimizning oltin xazinasini to’ldirish imkonini beradi.
Qish paytlarida hayvonlarning sovuqligi namlikning kopligi devorlarning zaxligi tufayli hayvonlar o’zlaridan ko’p issiqlik ajratadi natijada organizma sovqotadi. Yozda esa yuqori harorat va namlik tufayli binolarda hayvonlar juda issib ketadi. Ularning mahsuldorligini pasaytirishga sabab bo’ladi. Molxonadagi zarur haroratni namlikni va havoning tozaligini saqlash asosan ventilatsiyaga yani hayvonning almashishiga bog’liq.