Ziyamuhamedova

Izopentanni bir bosqichda degidrirlash usuli

Izopentanni bir bosqichda degidrirlash alumoxrom katalizatorida 660 ⁰C da 80 mm sim.ust. bosimida olib borilib, izopren salmog‘i 62% ni tashkil qiladi.
Reaksiyalar sxemasi:
Ch₃- Ch(sn₃) - Ch₂ Ch₂ = C(sn₃) - Ch = Ch₂ + 2h₂
Izopren olishning ushbu usuli jarayonni texnologik bezash va texnik–iqtisodiy ko‘rsatkichlar nuqtayi nazaridan juda istiqbolli usul- dir.

2. Izobutilen va formaldegiddan izopren olish

Ushbu usulni Rossiyada M.О. Farberov va M.S. Nemsovlar ish- lab chiqishgan. Jarayon ikki bosqichdan iborat:
I bosqich: 4,4–dimetil–1,3–dioksanni izobutilenga formaldegid ta’sir ettirib olish:
h₃C h₃C
C=Ch +2Ch O ^{80 - 110°C} C – Ch – Ch
2 2 2 2
h₃C h₃C
O – Ch₂ – O
Katalizator sifatida sulfat kislota yoki kationalmashuvchi smola KU–2 ishlatiladi.
KU–2 da 4,4–dimetil–1,3–dioksanni salmog‘i 85 %.
II bosqich: suv bug‘i ishtirokida dimetildioksan pirolizi:

h₃C
h₃C

C – Ch₂–Ch₂

375 - 400°C


Ch₂=C–Ch=Ch₂+Ch₂O+h₂O

O–Ch₂–O Ch₃
Jarayon uchun alumosilikat yoyuvchidagi fosfat kislotasi, alu- miniy oksididagi 25% li kremniy yoki kalsiy fosfat. Izoprenning salmog‘i formaldegid bo‘yicha 75,5%, izobutilen bo‘yicha esa 83,5%. Katalizator 1000 soat ishlaydi, shundan so‘ng uni havo bilan regeneratsiya qilinadi.

5.