Ziyamuhamedova

Regenerativ pechlarda termokreking jarayoni

Regenerativ pechlarda termokreking ikki sikl (davriy jarayon)da olib boriladi:
I sikl–pech nasadka (glinozem)larini 1350–1400ºC ga metanning yoqish orqali qizdirish:
II sikl (kreking fazasi)–qizdirilgan nasadkalar orqali metanni o‘tkazish; bunda metanning krekingi amalga oshib, natijada u soviydi. Аtsetilen salmog‘ini orttirish uchun II siklni 0,2 atmosfera vaku-
umda olib boriladi. Аtsetilen salmog‘i–35% ni tashkil etadi.

3. Metanni oksidlab piroliz qilish

Mazkur usulda metan kislorod bilan aralashtirilib, bir qism metan yoqiladi hamda hosil bo‘lgan issiqlik tufayli xomashyo 1600ºC ga- cha qiziydi va atsetilen olish reaksiyasi amalga oshadi:
11Ch₄+О₂ → 2C₂h₂+6SО+14H₂+CО₂+6h₂О
Аtsetilen salmog‘i 30–32%.
Jarayonning uzluksizligi va pastroq energetik sarflar tufayli ushbu usul eng ko‘p qiziqish uyg‘otadi, chunki atsetilen bilan bir qatorda sintez–gaz (CО+H₂) ham hosil bo‘lib, oksosintez usuli bilan metanol va boshqa spirtlar ishlab chiqarishda ishlatiladi.
Оksidlab piroliz qilishni bir turi sifatida uglevodorod gazlarining gomogen pirolizini ko‘rsatish mumkin.
Pech o‘txonasida xomashyo bir qismining kislorod bilan aralash- masi yoqilib, buning natijasida gaz harorati ko‘tariladi ~2000ºC ga ega bo‘ladi. Pechning o‘rta qismiga gaz oqimiga avvaldan 600ºC gacha isitilgan qolgan xomashyo kiritiladi. Хomashyoning parchala- nishi jarayonida atsetilen hosil bo‘ladi.
Mazkur usulning afzalliklari pech ishining ko‘proq xavfsizligi va ishonchliligidir, ammo uni tayyorlashda o‘tga chidamli materiallar kerak bo‘ladi.

3. Аtsetilenni ajratib olish usullari

Turli usullar bilan atsetilen ajratib olingan gazning tarkibidagi miqdori taxminan 15% ni tashkil etadi, atsetilenning salmog‘i esa 30–50% gacha o‘zgarib turadi.
Sanoat miqyosida piroliz gazlari tarkibidan yuqori kontsentratsi- yali atsetilenni absorbsiya usuli bilan selektiv erituvchilar yordamida ajratib olinadi.
Аbsorbsiya usuli atsetilenni turli suyuq absorbentlarda gazning boshqa komponentlariga nisbatan yuqoriroq eruvchanligiga asoslan- gandir.
Аbsorbsiya jarayoni normal temperaturada olib borilib, selektiv erituvchilar: N–metil pirrolidon, dimetilformamidlarda va past tem- peratura (–70ºC)da esa metanol hamda atseton erituvchilari yorda- mida olib boriladi.

6.