Зиѐвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

“Эй одам боласи, ибодатимга фориғ бўл. Шунда қалбингни бойликка тўлдираман, 
фақирлигингни кетказаман”. 
98
Манба: Ибн Ражаб, “Ал-хушуъ фис салот”. 
99
Манба: Зиѐвуддин Раҳим, “Қуръон – қалблар шифоси”. 
100
Маъқил ибн Ясор розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Раббингиз 
табарока ва таоло: “Эй одам боласи, ибодатимга фориғ бўл. Шунда қалбингни бойликка, қўлингни ризққа тўлдираман. Эй 
одам боласи, Мендан узоқлашма! Акс ҳолда, қалбингни фақирликка тўлдираман, қўлингни банд қилиб қўяман”, дейди” 
(Ҳоким “Мустадрак”да саҳиҳ санад билан ривоят қилган). 

---

50 
“Фориғ бўлиш” бирон ишни бажараѐтганда унга боғлиқ бўлмаган нарсаларни тарк этишдир. 
Ибодатга фориғ бўлиш худди Аллоҳни кўриб тургандек, диққат-эътиборини жамлаб У Зотга тоат-
ибодат қилишдир. 
Ҳадисдаги “ибодат”дан мурод намоз, рўза, закот, ҳаж, Қуръон тиловати, Аллоҳга 
яқинлаштирадиган бошқа солиҳ амаллардир. 
Аллоҳ таоло бандасига хитобан шундай демоқда: Эй бандам, дунѐ ишлари сени ибодатни 
хушуъ билан бажаришдан тўсиб қўймасин. Агар ихлос билан ибодат қилсанг, намозни берилиб 
ўқисанг, қалбингни хотиржам қилиб қўяман, ҳамма ҳожатларингни раво қиламан, фақирлигингни 
кетказаман, сени муҳтожликдан сақлайман. 
“Акс ҳолда қўлингни иш билан банд қилиб қўяман, фақирлигингни кетказмайман!” 
Агар ибодатимга фориғ бўлмасанг, дунѐ ташвишлари билан овора бўлиб, Менга ибодат 
қилишни унутсанг, уни рисоладагидек бажармасанг, сени муаммолар гирдобига ташлайман, қанча 
ҳаракат қилсанг ҳам ҳожатларингни раво этмайман. 
Мана шу ҳадиси қудсий хато-камчиликларимиз нимадалигини кўрсатади. Тан олиш керак, 
орамизда кўпчилик намозни шошиб-пишиб ўқийди. Фикр-хаѐлида дунѐ ташвиши. Натижада ибодат 
лаззатини, намоз ҳузур-ҳаловатини сезмайди. Эътибор берсангиз, вақт ўтган сари хушуъ билан ибодат 
қилиш, намозни қиѐмига етказиб ўқиш тобора камайиб бормоқда. Бунинг оқибати нима бўляпти? 
Ташвишларимиз кўпайса, кўпаймоқда, лекин камаймаяпти. Ҳадисда айтилганидек, ибодат чоғида 
бутун борлиғимиз билан Аллоҳга юкинсак, улкан мукофотлар оламиз, қатор муаммолардан қутуламиз, 
кўзланган натижага эришамиз.