Зиѐвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

НАМОЗХОН ЛИБОСИ ҚАНДАЙ БЎЛИШИ КЕРАК? 
Мусулмон киши намоз ўқишдан олдин тоза, чиройли либослар кияди. Зеро, Парвардигоримиз 
азза ва жалла шундай амр қилган: 
“-------------------------Арабча матн---------------------------” 
“Эй одам болалари, ҳар бир сажда (яъни, ибодат) чоғида зийнатланинг!..” (Аъроф сураси, 
31-оят). 
Аллоҳ таоло бу оятда Байтуллоҳни тавоф қилиш чоғида авратларни беркитишга, намоз 
ўқишдан олдин чиройли, покиза кийимлар кийишга буюрмоқда, Каъба атрофини яланғоч ҳолда тавоф 
қилишдан қайтармоқда. 
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, одамлар Байтуллоҳни кийимсиз тавоф 
қилишарди. Кейин Аллоҳ уларни зийнатланишга, тавофдан олдин либосларини ечмасликка буюрди. 
Зийнат авратни ѐпиб турадиган либосдир
85
. 
Имом Қуртубий айтишича, оятда Байтуллоҳни яланғоч тавоф қиладиганлар назарда тутилган 
бўлса ҳам, бу барчага тегишли буйруқдир. 
Эътибор берилса, мазкур оятда авратни беркитиш “зийнат” дейиляпти. Чунки уятли жойларни 
бегоналар кўзидан яшириш бадан учун зийнатдир. Агар аврат очилса, тана хунук кўринади, бадандаги 
айблар билиниб қолади. Демак, одам авратини беркитиб юрса, Аллоҳ наздида итоатгўй банда, 
кишилар назарида ҳурматли инсон саналади. 
Банда намозда Аллоҳга юзланади, ғайбий мулоқотга киришади, ҳожатлари раво этилишини 
сўрайди. Зеро, Аллоҳдан буюк, Аллоҳдан улуғ зот йўқ. У Рабби ҳузурида турар, Унинг марҳаматидан 
умидвор экан, бу туриш шу улуғворликка муносиб бўлиши зарур. Оддий бир меҳмонга, тўй-ҳашамга 
ѐхуд байрамга кетаѐтганда ясан-тусан қилинади. Нега энди мана шундай буюк даргоҳга юзланган 
маҳал зийнатланмаслик керак?! Ҳолбуки, зийнатланишимиз учун энг муносиб зот Аллоҳ таолодир. 
83
Насоий, Абу Яъло, Ибн Сунний ривоят қилган. Ривоят санади саҳиҳ. 
84
Манба: Зиѐвуддин Раҳим, “Қуръон – қалблар шифоси”. 
85
Шу маънодаги ривоятни Ибн Жарир, Ибн Абу Ҳотим, Ибн Мардавайҳ нақл қилган. 

---

41 
Жойнамозга чиройли, покиза кийимларда келиш намозга бўлган ҳурматдан дарак. Яхши кийимлари 
бўла туриб ухлаганда ѐки ишлаганда киядиган либослар билан намоз ўқиш одобсизлик саналади. 
Уламолар тавсиясига кўра, кўчага кийиб чиқишга уялмайдиган кийимда намоз ўқилади. 
Бирон нарсага эҳтиѐжи тушган, кимнингдир эшигини қоқаѐтган кишини кўз олдингизга 
келтиринг. У бадавлат, мансабдор кишиларга ҳожатини арз қилар экан энг мулойим, таъсирли 
сўзларни топиб гапиради, уларнинг шаънига муносиб тарзда муомала қилади, ўрни келганда уни ўзида 
бор-йўқ хислатлар билан мақтаб ҳам қўяди. Қабулга киришдан олдин оҳори тўкилмаган энг зўр 
кийимларини кияди, хўжайин эътиборини қозониш, кўзига яхши кўриниш пайида бўлади. Хуллас, 
нима қилиб бўлса ҳам муродига етишга қаттиқ уринади. Банда Аллоҳга ҳар лаҳзада, ҳар жабҳада ўта 
муҳтожлигини ҳисобга олсак, бундай тайѐргарликка, мақтов-олқишларга оламлар Парвардигори 
муносиброқ эмасмикан? – деган савол туғилади. 
Бироқ, масаланинг яна бир жиҳати бор: намозга чиройли либосда келиш керак экан, деб жуда 
оҳанжамага, дабдабага йўл қўйилмайди, ўта қимматбаҳо кийимлар кийилмайди. Чунки либос жуда 
нодир, унча-мунчаси сотиб ололмайдиган бўлса, қалбда кибр пайдо бўлади. Бундан ташқари қиммат 
кийимга гард юқтирмаслик ҳақидаги ўй сизни ибодат чоғида безовта қилади. Оқибатда рукуъ, 
саъдаларни бемалол, маза қилиб бажаролмайсиз, хаѐлингизда “Кийимим ғижим бўлмасмикан, бирон 
жойи чўзилиб кетмасмикан”, деган фикр айланади. Шунинг учун бу борада ҳам ўртача йўлни 
танлаган: покиза, хушбичим, содда либос кийган маъқул. 
Ҳадиси шарифда айтилишича, Аллоҳ Покдир, покликни яхши кўради. Аллоҳ Гўзалдир, 
гўзалликни хуш кўради. 
Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи 
ва саллам: “Қалбида зиғирча имон бор банда жаҳаннамга кирмайди. Қалбида зиғирча кибр бор банда 
жаннатга кирмайди”, дедилар. Шунда бир киши: “Эй Расулуллоҳ, мен либосим ювилган, сочимга ѐғ 
суртилган, пойафзалим ипи янги бўлишини хоҳлайман”, деди. Кейин бир нарсаларни зикр қилди. 
Ҳатто қамчиси тасманини ҳам айтди ва: “Шуям кибрми, эй Расулуллоҳ?” деб сўради. У зот: “Йўқ. Бу 
чиройдир. Албатта Аллоҳ гўзалдир, гўзалликни яхши кўради. Аммо кибр ҳақни тан олмаслик, 
одамларни масхара қилишдир”, дедилар
86
. 
Чиройли либос кийган одам кибрланмаса, фақат озодаликни, юздаги холдек бўлиб юришни 
ният қилса, ҳечқиси йўқ. Айниқса, намоз ўқишдан олдин энг сара, покиза кийимларини кийиб олса, 
жуда яхши бўлади. 
Хўп, намоз учун зийнатланиш керак экан, унда қайси рангдаги либос кийган афзал? Бу саволга 
мана бу ҳадиси шарифдан жавоб оламиз. 
ٍبَدْهُج ِنْب َةَرَُسَ ْنَع
ُىْهَع ُللا َيِضَر
َؿ َق
:
َؿ َق
َ َّلَسَس ِىْهَلَع ُىَّللا ىَّلَص ِىَّللا ُؿوُسَر
: 
ُرَمْطَأ َمَّػنِإَف َض َهَػبْلا اوُسَبْلا
ْ ُك َتْوَم َمهِف اوُهّْفَكَس ُبَهْطَأَس
. 
َر َس
ُوا 
ّْػتلا
ْر ِم
ِذ
ُّي
َس
َّهلا
َس
ِئ 
ُّي 
َس ْبا
ُن 
َم
َج 
ْى َس
َأ
َْحْ
ُد 
َس َس
َه ُد
ُو 
َص
ِح
ٌحه
.
Самура ибн Жундуб розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: