Зиёвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

77. Ал-Волий.
Барча нарсанинг Эгаси, уларни тасарруф этувчи Зот. 
78. Ал-Мутаолий. 
Кофирлар У Зотга нисбатан айб тақашларидан, мўминлар ҳамду саноларидан олий Зот. 
Яъни, кофир ва мушрикларнинг Аллоҳ таолога нисбатан нолойиқ туҳматлари У Зот шаънига путур 
етказмайди. Мўминлар ҳамду санолари эса У Зот улуғлигини зиёда қилмайди. Чунончи, бандалари 
туҳматлари, ҳамду санолари Аллоҳ таолога зарар ҳам, фойда ҳам келтирмайди. У Зот бандалари 
қиладиган амалларидан, айтадиган гапларидан Олий ва Беҳожатдир. 
79. Ал-Бар. 
Бандаларига чексиз яхшиликлар қилувчи, лутф-карами, эҳсонининг чеки йўқ Зот. 
80. Ат-Таввоб.
Бандалари ихлос билан қилган тавбаларини қабул қилувчи. 
81. Ал-Мунтақим. 
Ғазабини қўзғаган бандаларидан интиқом (қасос) олувчи, уларни жазоловчи. Лекин Аллоҳнинг 
жазолаши зулм эмас, адолатдир. 
82. Ал-Афув. 
Бандалари гуноҳларини кечириб юборувчи. 
Мазкур сифат маъноси “Ал-Ғафур”никидан ҳам кучлироқ. Зеро “Ал-Ғафур” бандалар гуноҳларини 
беркитишни, “Ал-Афув” гуноҳларни ўчириб юборишни англатади. 
83. Ар-Рауф. 
Ўта Меҳрибон, ниҳоятда Шафқатли, Раҳмли Зот. 
84. Моликул мулк. 
Мулк эгаси, ишларни Ўзи хоҳлаган тарзда амалга оширади, Унинг ҳукмига қарши борувчи йўқ, 
мутлақ тасарруф қилувчи. 
85. Зул жалоли вал икром. 
Улуғлик ва карам Эгаси. 
86. Ал-Муқсит. 
Адолатли Зот. 
Аллоҳ Ўз ҳукмида, жазо беришида, маҳрум этишида адолатлидир. Бандаларига зулм қилмайди, 
уларни гуноҳларига яраша жазолайди, яхши ишларини муносиб тақдирлайди. 
87. Ал-Жомиъ.
Махлуқотларни ҳисоб қилиш учун қиёмат куни маҳшаргоҳга Жамловчи. 
88. Ал-Ғаний. 
Бой, Беҳожат Зот. Бошқаларнинг Аллоҳга ҳожати тушади, бироқ Аллоҳ ҳеч кимга, ҳеч нарсага 
муҳтож эмас. 
89. Ал-Муғний. 
Беҳожат-бой қилувчи. 
Аллоҳ бандалари орасидан кимни хоҳласа, ўшани бой-беҳожат қилиб қўяди. 
90. Ал-Мониъ.
Ўзига итоат этувчи мўмин бандаларини ҳар хил кулфатлардан, қийинчиликлардан асровчи, уларни 
балолардан қутқарувчи; хоҳлаган бандасидан кенг ризқни ман қилувчи. 

---

26 
91. Аз-Зор. 
Зарарли нарсаларни ҳам яратувчи. 
Аллоҳ яхшини ҳам, ёмонни ҳам, фойдалини ҳам, зарарлини ҳам яратади. Шу орқали хоҳлаган 
махлуқотига Ўз ҳикмати билан зарар етказади.