Ўзэнергоинспекция” хонани кўмир билан хавфсиз иситиш бўйича қЎлланма тошкент 2019 йил

Тош кўмир — таркибида кўп миқдорда углерод бўлгани боис ёнганида юқори миқдорда иссиқлик ажратади.
Антрацит — таркибида 95 фоизгача углерод мавжуд. У ёнганида бошқа барча кўмир турларига нисбатан кўпроқ иссиқлик ажратиб чиқаради. Асосий камчилиги бу секин ёнувчанлиги ҳисобланади.
Уй шароитида ўчоқ иситиш учун одатда тош кўмир ва антрацитдан фойдаланилади. Бунда жигарранг кўмир ёки ўтинга қараганда анча кам миқдорда қаттиқ ёқилғи сарфланади. Биргина камчилиги уларни қийин алангаланишидир.
Бу муаммони ўтин ёрдамида ҳал қилиш мумкин. Бунда печда аввал ўтин ёқилиб, сўнг антрацит ташланади.
ПЕЧНИ ЁҚИШГА ТАЙЁРЛАШ
Кўмирдан фойдаланиладиган печларни олдиндан тайёрлаш талаб этилади. Жумладан, иситиш мавсуми бошланишидан аввал бир қатор амалларни бажариш зарур:
- печни ёқишдан олдин унинг созлигини ва эксплуатация қилиш учун тайёрлигини текшириш;
- печда ёриқлар йўқлигига ишонч ҳосил қилиш (зеро ёриқ мавжуд бўлса хонага тутун ёки углерод оксиди сизиши, бундан ташқари, печ қиздирилганда ёриқлар кенгайиб, ёнғин келиб чиқиши ҳавфини оширади);
- печда ёриқлар аниқланганида, уларни лой ва қум аралашмаси билан таъмирлаш;
- қувурни оқланганлигини текшириш (чордоқда ва томда) (қувурнинг оқланиши мавжуд носозликларни яққол кўрсатиши сабабли муҳим ҳисобланади);

- дудбўронни ичини тозалаш. Дудбўроннинг ичида чиқиндиларни катта миқдорда тўпланиб қолиши ис газининг ташқарига йўлини тўсиб, хоналарга сизишига сабаб бўлиши мумкин. Натижада, инсонлар саломатлиги ва ҳаёти ҳавф остида қолади;
- дудбўрон қувуридан тутун чиқувчи қисми бинонинг томи ичида қолмаслиги, аксинча, томнинг устига имкон қадар узунроқ чиқарилиши шарт. Чунки узун қувурнинг ис газини ташқарига тортиш кучи ҳам юқори бўлади;
- қувур йўлини тўсиб қўйувчи нарсаларни дудбўроннинг қувурини тепа қисмидан тушиб кетишини олди олинган бўлиши керак. Баъзида қувур ичига қушларнинг ин қурганлари ёки уларнинг полапонлари тушиб кетиши оқибатида қувур йўлини тўсиб қўйган ҳоллар аниқланган;
- тез ёнувчи жисмларни имкон қадар қизиб турган печ деворидан ярим метр узоқликда сақлансин. Шунингдек, печнинг яқинига қуруқ ўтин қўйиш мумкин эмас;
- қувурни ойига 2-3 маротаба тозалаш тавсия этилади. Печни ёқишдан олдин ички қисми тозаланади. Шлак ва кул сув билан қориштириб махсус ажратилган жойга тўкилади. Бунда махсус жой ўралган, болаларни тушиб кетишидан ҳимояланган бўлиши керак;
- печни ташқи деворларидаги чанглар қуруқ латта билан тозаланади. Агарда ушбу тозалаш ишлари бажарилмаса, чанг ҳолатда қизиган печдан бадбўй ҳид тарқалишига сабабчи бўлади;
- печни ёқишда битум парчалари, маиший ва қурилиш чиқиндилари, пластмасс ва бошқа буюмлардан фойдаланилмасин;
- печнинг барча эшиклари, қопқоқлари, қопқоқ ёпқичлари текширилади;
- бир вақтнинг ўзида ҳам печнинг иккала эшикларини очиш мумкин эмас (ҳаво тортиш ва ёқиш бўлими эшиклари);
- печ ҳаддан ташқари қизиб кетмаслиги учун кунига бир неча маротаба кулни титиб ҳаво тортиш камерасига тушириш керак ва ишни давомийлиги икки соатдан оширмаслик зарур;
- печни ёқиш учун қуруқ ва ўртача хажмдаги кўмир танланади. Печга кўмирни солишдан олдин уни чангдан тозалаш керак. Агарда кўмир ҳўл бўлса, у ҳолда иссиқлик оқибатида намлик парга айланади, пар ўз навбатида конденсат ҳосил қилади. Қувур деворларига жойлашиб қурум кўпайишига сабаб бўлиши мумкин;
- кўмир ёқиш учун ёнувчан суюқликдан фойдаланиш тақиқланади (бензин, керосин ва х.к).
- Ёқиш вақтида печни қаровсиз қолдириш мумкин эмас, айниқса уйда ёш болалар ва уй хайвонлари бўлганда.