Ӛзбекстан Республикасы Жоқары ҳәм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги Әжинияз атындағы

 
Фойдаланилилган адабиѐтлар 
4.
 
Султонов Ю ―Ланшафтлар географияси‖ Тошкент 1974 
5.
 
Ўзбекистон гидрометеорология ҳисоботи
 
6.
 
Х.Т.Турсунов, Т.У.Рахимова ―Экология‖ ўқув қўлланма Тошкент 
2006
 

---

411 
УРГУТ БОТАНИК-ГЕОГРАФИК РАЙОНИ ФЛОРАСИДА 
ТАРҚАЛГАН APIACEAE ОИЛАСИНИНГ ЭНДЕМ ТУРЛАРИ 
 
У.Х. Қодиров
1
, И.Ж. Жўрамурадов
1
, Г.С. Бегдуллаева
2
, А.Т.Абдуллаева
3
 
1
ЎзР Ботаника институти, кичик илмий ходимлари 
2
 Қорақалпоқ давлат университети билогия кафедраси доценти 
3
Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети талабаси 
 
Ургут ботаник-географик райони (УБГР) флораси Кўхистон округида 
ўзига хос ўрин тутиб, эндем ва камѐб турларнинг кўп тарқалганлиги билан 
ажралиб туради.
2017-2018 йиллар давомида Зарафшон тизмаси ғарбий тармоқлари 
флораларида олиб борган тадқиқотларимиз, Ўзбекистон Миллий Гербарийси 
(TASH) фондида сақланаѐтган, мазкур ҳудуддан терилган гербарий 
намуналарини 
ҳамда 
FLORUZ 
электрон 
маълумотлар 
базасини 
[www.floruz.uz: 5] таҳлил қилиш асосида УГБР флорасида 86 оила, 480 
туркумга мансуб 1325 тур тарқалганлиги маълум бўлди.
УБГР, Ўзбекистон Республикаси Қизил китобига киритилган турларга 
бойлиги билан Кўхистон округи районлари ичида етакчилик қилади. Хусусан 
ушбу районда 31 тур, яъни умумий холда Ўзбекистон Республикаси Қизил 
китобига киритилган турларнинг 10% тарқалган [У.Ҳ. Қодиров: 3]. 
Кўхистон округи флорасида 38 эндем тур тарқалган бўлиб, субэндем 
турларга бойлиги билан Тоғли Ўрта Осиѐ провинцияси округлари (Фарғона-
Олой, Нурота, Ғарбий-Ҳисор, Ҳисор-Дарвоз) ичида етакчилик қилади [К.Ш. 
Тожибаев ва бош.: 2]. УБГР флорасида кўплаб ботаник тадқиқотлар олиб 
борилганлигига қарамай, айнан ушбу районнинг эндемларига бағишланган 
тадқиқотлар ўтказилмаган. Сўнги йилларда олиб борилган таҳлилларимиз 
натижасида, УБГР флорасида 6 оила, 11 туркумга мансуб 15 та эндем тур 
аниқланди. Улар орасида Apiaceae оиласининг 2 туркумга мансуб 3 тури 
учрайди: