Ózbekstan Respublikası Xalıq bilimlendiriw ministrligi tárepinen

18-§. 3-laboratoriyalıq jumıs
Ósimlik kletkasında plazmoliz hám 
deplazmolizdi baqlaw
Jumıstıń maqseti.
elodeya ósimligi kletkasında plazmoliz 
hám deplazmolizdi úyreniw.
kletka shiresinde suwda eriytuǵın birikpeler kóp boladı. eger 
biz kletkanı duzlı eritpege batırsaq, kletka quramındaǵı suw, 
kletka sırtına shıǵa baslaydı. Bunda kletkanıń keriliwsheńligi 
joǵalıp kletka perdesi áste-aqırın búrise baslaydı. Bul qubılıs 
plazmoliz
dep ataladı. eger sol kletka jáne taza suwǵa batırılsa, 
ol óziniń dáslepki jaǵdayına qaytadı, yaǵnıy 
deplazmoliz
qubılısı 
júzege keledi.
Kerekli úskeneler
. Buyım hám jabıwshı ayna, qızıl piyaz, 
elodeya 1
 
ml NaCI eritpesi, mikroskop, pinset. 
Jumıstıń barısı.
1. elodeya epidermisinen ótkir pıshaq penen 
3x4 mm qalıńlıqta bóleksheler tayarlanadı. Pincet járdeminde 
onı ajıratıp alıp, predmet aynasındaǵı bir tamshı suwǵa batı-
rıladı. Jabıwshı ayna menen jawıp, mikroskop astında baqla-
nadı. kletka jaǵdayınıń súwretin salıń.
2. Buyım aynasınıń bir tárepine as duzı eritpesinen bir 
tamshı tamızıladı. ekinshi tárepine bolsa filtr qaǵaz járde-
minde jabıwshı ayna astınan suw tartıp alınadı. 5 — 7 minuttan 
soń kletka perdesi tarayıp, búrise baslaydı. Bunda plazmoliz 
júz beredi.
3. Buyım aynasındaǵı as duzı eritpesi jáne joqarıda kórse-
tilgen jol menen taza suwǵa almastırıladı. 5
— 7 minuttan 
keyin kletka dáslepki halatına qaytadı. Bul deplazmoliz qubılısı 
menen baylanıslı.
http:eduportal.uz

---