|
Islew beriw va tekseriw-ólshew ásbaplarınan paydalanıw
1
|
- ásabaplardı óz betinshe durıs tańlaw va olardan maqsetli paydalanıw; - ásbaplardı isletiw, sazlaw va saqlaw qaǵıydalarına tolıq ámel etiw;
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
Islep shıǵarıw tálimi ustası kómegi menen: - ásabaplardı durıs tańlaw va olardan maqsetli paydalanıw;- ásbaplardi isletiw, sazlaw va saqlaw qaǵiydalarina ámel etiw;
|
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
- ásabaplardı durıs tańlaw va maqsetli paydalanıwda qáteliklerge jol qoyıwı;
- ásbaplardı isletiw, sazlaw va saqlaw qaǵıydalarına ámel etiwde qáteliklerge jol qoyıwı;
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
- ásbaplardı isletiw, sazlaw va saqlaw qaǵıydalarına ámel etpew;
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qáwipsizlik texnikası qaǵıydalarına ámel etiw
|
1
|
Qáwipsizlik texnikası qaǵıydaların jaqsı biliwi va olarǵa tolıq ámel etiw
|
5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
Qáwipsizlik texnikası qaǵıydaların biliwi va olarǵa tolıq ámel etiw
|
4
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
Qáwipsizlik texnikası qaǵıydalarına ámel etiwde qáteliklerge jol qoyıwı
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
Qáwipsizlik texnikası qaǵıydalarına ámel etpew
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Islep shıǵarıw tálimi ustası: _______________ B.Bekbosinov
Oqıw ámeliyatı shınıǵıwınıń oqıtıw texnologiyası
Tema: «Dvigatellerdi bólimlerge ajıratıw, juwıw, tazalaw, saralaw, jıynaw hám sınap kóriw jumısları»
Oqıw shınıǵıwınıń oqıtıw texnologiyası modeli
Waqtı –6 saat
|
Oqıwshılar sanı: 30
|
Oqıw shınıǵıwınıń forması va túrı
|
Ámeliy: Oqıw ámeliyatı
|
Oqıw shınıǵıwı rejesi
|
Dvigateldiń Jumıs parametrleri
Dvigateldi bólimlerge ajıratıw
Dvigatellerdi jıynaw
|
Oqıw shınıǵıwınıń maqseti: Dvigatellerdi bólimlerge ajıratıw, juwıw, tazalaw, saralaw, jıynaw hám sınap kóriw jumısları kónlikpelerin qáliplestiriw
|
Oqıtıw nátiyjesi
|
Usı temanı ózlestirıw nátiyjesinde oqıwshıda qáliplesetuǵın bilim, kónlikpe yaki kompetenciya (uqıplılıq)
|
Pedagogikalıq wazıypalar:
Dvigateldiń Jumıs parametrlerin túsindiriw
Dvigateldi bólimlerge ajıratıwdı kórsetiw
Dvigatellerdi jıynawdı túsindiriw
|
Oqıw barısındaǵı nátiyjelerı:
Dvigateldiń Jumıs parametrlerin túsindiredi
Dvigateldi bólimlerge ajıratadı
|
Oqıtıw usılları
|
Túsindirıw, kórsetiw, jol-joba beriw
|
Oqıtıw quralları
|
Instrukcion texnologiyalıq kartalar
|
Oqıw barısın shólkemlestirıw forması
|
KJumıs i toparlarda islew
|
Oqıtıw shárayatı
|
Avtomobiller dúzilisi ustaxanası
|
Qayta baylanıstıń usıl hám quralları
|
Soraw-juwap, orınlaǵan jumısların tekserıw
|
Oqıw ámeliyatı shınıǵıwınıń texnologiyalıq kartası
Jumıs basqJumısları va waqtı
|
Shınıǵıwdıń mazmunı
|
Oqıtıwshı
|
Oqıwshılar
|
1-basqısh. Oqıw-shınıǵıwına kirısiw (15 min.)
|
Shólkemlestirıw bólimi:
1.Oqıwshılardıń qatnasın tekseredi. 2.Oqıwshılardıń shınıǵıwǵa tayarlıǵın tekseredi. 3.Ámeliy shınıǵıw atı, rejesi, maqseti va kútiletuǵın nátiyjeler menen tanıstıradı. 4.Ámeliy shınıǵıwdıń bahalaw kriteriyaları menen tanıstıradı. (1-qosımsha) 5.Texnika qáwipsizlik qaǵıydalarına ámel etiwdi esletedi.
|
Shınıǵıwǵa tayarlıq kóredi. Ámeliyatqa qáwipsizlik texnikası, sanitariya va gigiena talaplarına ámel etken halda arnawlı kiyimde keledi. Texnika qáwipsizligi jurnalına qol qoyadı. Tıńlaydı.
|
2-basqJumıs Tiykarǵı (220 min)
|
Kirısiw instruktaj (55min)
Oqıwshılar bilimin aktivlestirıw
1. Blic sorawları arqalı bilimlerdi aktivlestiredi. (2-qosımsha) Taza tema bayanı: 2. Dvigatellerdi bólimlerge ajıratıw, juwıw, tazalaw, saralaw, jıynaw hám sınap kóriw jumısları teması boyınsha ulıwma maǵlıwmat beredi, Jumıs processin túsindiredi.(3-qosımsha) Jorıy instruktaj (140min) Taza tema boyınsha ámeliy shınıǵıw orınlaw
3. Oqıwshılardı Jumıs jerlerıne bólistirıp ámeliy Jumıs barısınan dvigatellerdi bólimlerge ajıratıw, juwıw, tazalaw, saralaw, jıynaw hám sınap kóriw jumısları boyınsha instrukcion-texnologiyalıq karta (4-qosımsha) vade óz betınshe Jumıs orınlaw ushın shiyki zat tarqatadı hám kórsetpeler beredi. 4. Óz betinshe jumıslardı orınlanıwın maqsetli aylanıw waqtında tekseredi hám jumıs processinde oqıwshılar tárepinen jol qoyǵan qátelerdi kórsetedi.
Juwmaqlawshı instruktaj (20 min)
5.Ámeliy Jumıs tamamlanǵannan soń Jumıs jerlerın talap dárejesine keltiredi. Tayar bolǵan ónimdi qabıl etedi.
|
Sorawlarǵa juwap beredi.
Tıńlaydı, sızadı, jazıp aladı.
Oqıwshılar óz Jumıs jerlerınde turadı, ámeliyat basshısı kórsetpelerı va instrukcion texnologiyalıq kartaǵa ámel etken halda orınlaydı.
Qátelerın durıslaydı.
Paydalanılǵan ásbap-úskenelerdi ámeliyat basshısına tapsıradı. Jumıs jerın tártipke keltiredi.
|
3-basqısh Juwmaqlaw(10 min)
|
Juwmaqlaw:
1. Oqıwshılardı ámeliy shınıǵıw boyınsha alǵan bahaların aytadı. (5-qosımsha) 2. Keleside kásiplik xızmetlerınde ámeliyatta orınlaǵan Jumıslarınıń áhmiyetıne oqıwshılar itibarın qaratadı. 3.Kelesi shınıǵıw teması menen tanıstırıp, úyge tapsırma beredi. (6-qosımsha)
|
Tıńlaydı
Tapsırmanı jazıp aladı.
|
1-qosımsha
«Oqıw ámeliyatı»nan oqıwshılardıń bilimin bahalaw kriteriyası
«5» (ayrıqsha) bahası tómendegi jaǵdaylarda qoyıladı:
Oqıwshı barlıq tapsırmalardı tolıq orınlaǵan bolsa;
Oqıwshı teorıyalıq tapsırmaǵa dállilewsiz juwap berıp, ámeliy tapsırmalardan birewine ayırım kemshilikke jol qoyǵan bolsa, yamasa kerısinshe barlıq ámeliy tapsırmalarǵa tolıq juwap berıp teorıyalıq tapsırmaǵa berılgen juwapta ayırım kemshilikke jol qoyǵan bolsa;
«4» (jaqsı) bahası tómendegi jaǵdaylarda qoyıladı:
Oqıwshı teorıyalıq tapsırmaǵa dállilewsiz juwap berıp, ámeliy tapsırmalardan keminde yarımın tolıq orınlaǵan bolsa,
Oqıwshı teorıyalıq tapsırmaǵa dállilewsiz juwap berıp, barlıq ámeliy tapsırmalardı tolıq orınlaǵan bolsa;
«3» (qanaatlandırarlı) bahası tómendegi jaǵdaylarda qoyıladı:
Oqıwshı teorıyalıq tapsırmaǵa dállilewsiz juwap berıp, ámeliy tapsırmalardan birewin tolıq orınlaǵan vade qalǵan ámeliy tapsırmalardı sheshiw ushın ayırım háreket islegen, yaǵnıy zárúr formulalar, qásiyetlerın, qaǵıydaların keltirgen bolsa;
«2» (qanaatlandırarsız) bahası tómendegi jaǵdaylarda qoyıladı:
Oqıwshı berılgen tapsırmanıń yarımınan kóp sandaǵı tapsırmalardı orınlamaǵan bolsa;
2-qosimsha
Oqıwshılardıń teorıyalıq sabaqtan alǵan bilimlerın bekkemlew maqsetınde Blic sorawları
1)Avtomobildin` uliwma u`sh du`zilisi nelerden turadi?
2)Transmissiya nelerden turadi ham o`z-ara qanday jaylasqan?
3)Avtomobildin`ju`ris bo`limine neler kiredi?
4)Avtomobildin` basqariw mixanizimi nelerden turadi ham qanday izbe-izlikte jaylasqan?
3-qosımsha
Taza tema haqqında túsinik
Dvigateldiń ulıwma dúzilisi hám parametrleri
Joba
1. Dvigatellerdiń wazıypası va túrleri
2. Dvigateldiń dúzilisi
3. Dvigateldiń parametrleri
Zamanagóy transport qurallarına tiykarınan, porshenli Jumıs ki yonuv dvigatelleri ornatıladı. Puw va elektr tokı menen isleytuǵın avtomobiller ba'za kemshiliklerge kóre házirgi kúnde derlik qollanilmaydi. Puw menen isleytuǵın dvigatellerdiń tiykarǵı kemshiligi - paydalı Jumıs koefficiyentiniń kJumıs iligi (0, 16, …0, 18) de dvigatel puw apparatlarınıń ólshem va salmaqların úlkenligi bolıp tabıladı. Avtomobillerge ornatılatuǵın porshenli Jumıs ki yonuv dvigatelleri tómendegi belgileri menen klassifikaciyalanadı :
1. Isletiletuǵın janılg'ining túrine qaray:jeńil suyıq janılg'i - benzinde isleytuǵın va suyultirilgan yamasa qısılǵan suyıq gaz menen isleytuǵın karbyuratorli dvigateller, salmaqli suyıq dizel janılg'isida isleytuǵın dizel dvigatelleri.
2. Yonuvchi qospaqilJumıs usılına qaray, cilindr sırtında qospaqiluvchi karbyuratorli dvigateller va cilindr Jumıs inde qospaqiluvchi dizel dvigatelleri.
3. Jumıs qospasınıń tutanıwı boyınsha, elektr ushqını menen jalınlanatuǵın karbyuratorli dvigateller va qısıw nátiyjesinde óz-ózinen jalınlanıwshı dizel dvigatelleri.
4. Jumıs procesiniqilJumıs usılına qaray: tórt taktli va eki taktli dvigateller.
5. Konstruktiv belgileri boyınsha : cilindrler sanı va olardıń jaylasıw rejimine qaray (tik qatarlı, yotiq qatarlı yamasa v - simon), gaz bólistiriw mexanizminiń jaylasıwı boyınsha - qaqpaqlar joqarıǵa yamasa tómenge jaylasqan.
Krivoship-shatunli mexanizm gazdıń keńeyiwindegi basımın ózine qabıl etedi de porshenning tuwrı sızıqlı ilgerilama va qaytma háreketin tirsekli valning aylanba háreketine aylantırıp beredi. Onı quraytuǵın detallar
Cilindr 13, sheńberleri bolǵan porshen 15, porshen barmaǵı 16, shatun 17, tirsekli val 19, va maxovik 18. Cilindrning ústki bólegi cilindr gellegi 12 menen jasırılǵanGaz bólistiriw mexanizmi janılg'i qospası yamasa hawanıng cilindrga kiriwin de isletilingen gazlardı shıǵarıp jiberiwin basqarıw ushın xızmet etedi. Bul mexanizm quramına gaz bólistiriw vali 2, gaz bólistiriw valini yuritgich shesternyasi 1, dúmpJumıs chlar 3, qaqpaqlar 8, va 11 de prujina 4 kiredi
Dizellar karbyuratorli dvigatellerine salıstırǵanda tómendegi artıqmashılıqlarǵa iye:
1. teng bir Jumıs tı orınlaw ushın 25..30 procent kemrek janar may sarplaydı
2. dizel janılg'isi benzinnen arzan ;
3. Jumıs latilgan gazlardıń quramında uwlı zatlı elementlar kem;
4. benzinga salıstırǵanda dizel janılg'isi órtga qawipsiz;
5. dizellar dáslepki xolatini uzaq waqıt saqlap qalıw qábiletine iye yaǵnıy shıdamlı.
Dizellar óz gezeginde tómendegi kemshiliklerge iye:
1. siqJumıs va keńeyiw processlerinde gazlardıń basımı karbyuratorli dvigatellerge salıstırǵanda 2…3 ret úlken, bul bolsa dvigatel detallarınıń bekkemligin asırıwdı talap etedi;
2. bir qıylı quwatqa iye bolǵan dizelning ólshemi va salmaǵı karbyuratorli dvigatelge salıstırǵanda úlken;
3. sovuq ıqlımda dizel dvigatellarini yurgizJumıs qıyınlaw.
4-qosımsha
Do'stlaringiz bilan baham: |
