|
Bir saatlıq is plan (konspekt):-bul jobalastırıwdıń sonǵı hújjeti, shereklik jobaǵa tiykarlanıp dúziledi. Bunda háreket kónligiwi boyınsha sabaqtıń tiykarǵı wazıypası anıqlanadı. Sonday-aq háreket sapası, tárbiyalıq biliwdi qáliplestiriw wazıypaları kórsetiledi. Sabaqtıń wazıypasın belgilew aldın-ala oqıwshılardıń ulıwma rawajlanıw darejesin biliwdi talap etiledi.
Wazıypaǵa sáykes sabaqtıń hár biliminiń wazıypası anıqlanadı, sonday-aq tayarlıq hám járdemshi shınıǵıwlar belgilenedi. Sabaqtıń wazıypasına baylanıslı oqıw tárbiya usılı, shólkemlestiriw tártibi tańlap alınadı. Shınıǵıwdı úyreniw sapasın, jeke tapsırmalardı hám úy tapsırmalardı tekseriw tártibi kórsetiliwi tiyis.
Bir saatalıq is plan, sabaqtıń tolıq mazmun qamtıp qısqasha jazılıwı tiyis. Sabaqtıń wazıypası tómendegishe izbe-izligi saqlap jazılǵanı maqul. Háreket uqıbın qáliplestiriw boyınsha bilim beriw wazıypası hám kónligiw, den-sawlıǵın bekkemlew, tárbiyalıq, úyretiw boyınsha bilim beriw (konspekttiń úlgisi beriledi). Bir saatalıq is jobanıń birinshi grafasına sabaqtıń bólimleri hám onıń dawam etiw waqtı.
Ekinshi grafada shınıǵıwlar izbe-izligi saqlanıp jazıladı (Dáslep sapqa turıw, sabaqtıń wazıypası hám teoriyalıq maǵlıwmatlar xabarlanadı).
Úshinshi grafada orınlanatuǵın shınıǵıwlardıń, háreketlerdiń qaytalanıw sanı, dawam etiw waqtı, kólemi t. b. kórsetiledi.
Tórtinshi grafaga shınıǵıwlardı úyretiw waqtında paydalanılatuǵın usıllar. sabaqtı alıp barıw metodları, oqıwshılardıń iskerligin shólkemletiriw usılları, snaryadlardıń retlesiwi, oqıwshılardıń úlgeriwin tekseriw jolları, bir saatlıq is jobanıń aqırında úy tapsırmanıń mazmunı kórsetiledi.
Mekteplerde dene tárbiyası boyınsha úlgeriwdi esapqa alıw hám bahalaw
Mektepte dene tárbiyası boyınsha shınıǵıwlardı úyreniwdi texnikası menen orınlanıwın, teoriyalıq bilimin tekserip hám bahalap barıw oqıwshılardıń dene tárbiyaǵa hám sportqa bolǵan qızıǵıwshılıǵın hám aktivligin arttıradı.
Óz waqtında úlgeriwdi esapqa alıp, bahalap barıw oqıw-tárbiya jumısınıń eń áhmiyetli tárepi. Bul oqıwshılardı oqıw miynetine ıqlaslandıradı, sonın menen birge muǵallimniń oqıwshılardıń dene tárbiyasın sapalı basqarıwına járdemin tiygizedi. Oqıwshılardıń úlgeriwin, bilim alıwın, shınıǵıwlardı texnikası menen orınlawın bahalaw, baǵdarlama talapların orınlaw nátiyjesi boyınsha anıqlanadı. Shınıǵıwlardıń orınlanıw texnikasın bahalaw ushın hár sabaqtı jeke wazıypanıń sheshiliwi hám uyreniwdiń aqırǵı nátiyjesi esapqa alınadı. Ayırım shınıǵıwlar (baǵdarlamada berilgen) bir neshe jıl dawamında úyreniledi oqıwshılarǵa joqarı talap qoyıladı. Sonlıqtan bahalawdıń tártibi oqıwshılarǵa túsinikli bolıwı tiyis, sonın ushın oqıtıwshı qanday muǵdardaǵı qáte oqıwshınıń bahasına tásirin tiygizetuǵının aldın-ala túsindiriwi kerek. Oqıwshılardıń bilimin bahalaw tómendegi tártipte alıp barıladı: “5”-shınıǵıw durıs, isenimli anıq orınlansa~ “4”-shınıǵıw durıs, biraq texnikasınıń anıq orınlanıwına kesent keltiretuǵın ekiden kóp emes, qátesi menen orınlansa~ “3”-shınıǵıw ulıwma durıs orınlansa, biraq texnikasınıń ayırım bóleklerin nadurıs orınlanıwına kesent keltiretuǵın jeńil úsh qáte~ “2”-shınıǵıw nadurıs orınlansa~ “1”-bahası shınıǵıw ulıwma orınlanbasa qoyıladı.
Bahalaw waqtında shınıǵıw texnikasınıń durıs orınlanıwın hám shınıǵıwdıń (baǵdarlamanıń talabı boyınsha) nátiyjesin esapqa alǵan maqul boladı. Baǵdarlamada nátiyjege orınlanıw mólsheri (sm, min, ólshemi) beriledi. Oqıtıwshı shınıǵıw texnikasının qan day darejede orınlanǵanın anıqlap aqırǵı bahanı qoyıwdı ózinshe sheshedi. Sonın menen nátiyjeniń ósiwiniń nege baylanıslı ekenin baqlaw úlken áhmiyetke iye.
Oqıwshılardıń dene tárbiyasınıń nátiyjeligin tekseriwdiń taǵı bir jolı bul shıpaker menen ótkeriletuǵın medicinalıq tekseriw hám test járdemi menen anıqlanatuǵın oqıwshılardıń dene rawajlanıwı. Test jılına úsh mártebe ótkeriliwi tiyis-sentyabr, dekabr hám aprel aylarında. Test-bul oqıwshılardıń dene rawajlanıw dárejesin durıs anıqlawǵa múmkinshilik beredi.
Testtiń túrleri: qollardıń kúshlerin dinamometr menen ólshew, orında turıp uzınlıqqa sekiriw, kúshli tezlik penen 5 sekund juwırıw, (juwırǵan aralıq ólshenedi) usılayınsha anıqlanǵan oqıwshılardıń dene tayarlıǵı, muǵállimge oqıwshılardıń rawajlanıw ózgesheligin biliwge hám hár jeke oqıwshı ushın tapsırma anıqlawǵa járdem beredi. Test ótkeriwdiń nátiyjesi bahaǵa tásirin tiygizbeydi. Úlgeriwdi esapqa alıw úsh etap boyınsha ótkeriledi: aldın-ala esapqa alıw, kúndelikli esap hám juwmaqlaw esabı.
Aldın-ala júrgiziletuǵın esap-bul baǵdarlamanıń kelesi bólimin ótiw aldında ótkeriledi, oqıwshınıń oqıw materialın uǵıp alıw ǵa tayarlıǵın anıqlaydı. Bunda úyretilgen shınıǵıwlardı biliwi, ulıwma dene tayarlıǵı hám bilim dárejesi esapqa alınadı. Bul esap penen alınǵan maglıwmatlar jobanı qayta kórip shıǵıwǵa, gezektegi wazıypanı belgilewge múmkinshilik beredi. Aldın-ala ótkerilgen tekseriwdiń juwmaǵı oqıwshılarǵa esittiriledi. Kúndelikli esap-bul hár qıylı ótkerilip tiykarǵı tekseriwdiń hám baha qoyıwdıń túri:
1. Hár sabaqtaǵı wazıypanı orınlap barıwdı tekseriw. Aldın-ala oqıwshılardıń háreketlerin, wazıypanı qalay orınlaytuǵının baqlap bahalanatuǵını eskertiledi. Baqlaw waqtında ulıwma barlıq oqıwshı oqıtıwshınıń dıqqatında bolıwı tiyis (kúshli, ázzi oqıwshılar)
2. Bir sabaq dawamında bir hám bir neshe oqıwshını baqlap baha qoyıw múmkin. Sabaqtıń aqırında baha qoyılıwı, bul oqıwshılardı aktivlestiredi hám juwapkershilik sezimdi tárbiyalaydı.
3. Awızsha soraw-bul teoriyalıq maǵlıwmatlar boyınsha bilimin anıqlawǵa járdem beredi (mıs: oyın qaǵıydası, sport terminleri t. b.) bul sabaqtıń barlıq bólimlerinde ótkeriliwi múmkin .
4. Baha qoyıw ushın dene shınıǵıwların orınlatıw arnawlı shólkemlestiriledi. Bunda oqıwshılardıń shınıǵıwlardıń texnikasın durıs orınlanıwına dıqqat awdarıladı. Mıs: gimnastika shınıǵıwların, sport oyınları, jeńil atletika t. b. oqıwshılardıń kónligiwiniń jetilisiwine qarap tapsırmalar qıyınlastırılıp barıladı. Úy tapsırmalarıda tekseriliwi múmkin . Shınıǵıwdı orınlaǵanda jiberilgen qáteler óz waqtında tallanıp dúzetilip barılıwı tiyis. Tekseriw sabaq waqtında taza ótilip atırǵan shınıǵıw hám jetilistiriw ushın orınlanıp atırǵan shınıǵıwlar boyınsha ótkeriledi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
