Ўзбекистоп Республикасида хизмат кўрсатган фан арбоби

ҳофаза қилади, деб белгалаб қўйилган.
Чунончи, Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 26-мод-
дасида: «Ҳеч ким қийноққа солиниши, зўравонликка, шафқатсиз
ёки инсон қадр-қимматини камситувчи бошқа тарздаги тазйиққа
дучор этилиши мумкин эмас. Ҳеч кимда унинг розилигисиз тиб-
бий ёки илмий тажрибалар ўтказилиши мумкин эмас»лиги мус-
таҳкамлаб қўйилган.
Фуқароларнинг соғлиғи ёки жисмоний дахлеизлиги ҳуқуқнинг
турли соҳалари нормалари орқали, унинг ўзига хос воситалари
билан, шу жумладан жиноят қонуни томонида фуқаролар соғли-
ғига турли хилдаги тажовузларни содир эттанлик учун жавобгар­
лик белгиланган нормалар орқали қонунга хилоф ҳаракатлардан
муҳофаза қилинади.
Ана шу тажовузларнинг моҳиятини очиб бериш учун уларнинг
объектини, жабрланувчига хос хусусиятларни кўрсатиб берувчи
барча маълумотларни аниклаш муҳим аҳамиятга эгадир. Бу маъ­
лумотлар соғлиққа қарши жиноятларни тўғри квалификация
қилишда, уни ўхшаш жиноятлардан фарқлашга, қилмишнинг ху­
сусияти ва соғлиққа етказилган шикастга мувофиқ жазони тўғри
тайинлашга кўмаклашади.
Юридик адабиётларда баданга шикает етказишнинг ягона ту­
шунчаси ҳанузгача ишлаб чиқилмаган.
55

---

Баданга шикает етказишнинг тушунчасини ёритиб беришдаги
фарқлар, биринчидан, баданга шикает етказишларнинг объектини
турлича таърифлашда (баъзилар бундай объект сифатида соғлиқни
белгилаган бўлсалар, бошқалар жисмоний дахлеизликни белгила-
ганлар); иккинчидан, уриш, дўппослаш, қийнашларни баданга
шикает етказишлар жумласига киритиш мумкинлигидан иборат
бўлган, учинчидан, булар жумласига жисмоний огриқ берувчи,
аммо бошқа оқибатларни келтириб чиқармайдиган зўрлик ишла­