.“ЎЗБЕКИСТОННИНГ ЭНГ ЯНГИ ТАРИХИ” ЎҚУВ ФАНИНИНГ ПРЕДМЕТИ, МАҚСАДИ ВА ВАЗИФАЛАРИ, НАЗАРИЙ-МЕТОДОЛОГИК ТАМОЙИЛЛАРИ.
1. Ўзбекистон энг янги тарихи фанининг предмети, объекти, уни ўрганишнинг назарий-методологик тамойиллари. Ўзбекистон тарихининг жаҳон халқлари тарихи билан бевосита уйғунлиги.
Ўзбекистон тарихи фани фан сифатида мустақиллик йилларида кенг ва атрофлича ўрганилмоқда. Тарих арабча сўз бўлиб “Ўтмиш”, бўлиб ўтган воқеалар ҳақида ҳимоя қилиш маъноларини англатади. Бу фаннинг предметини Она заминимизда ўтмишда яшаган халқларнинг ҳаёти ва уларнинг ривожланиш давомида содир бўлган ўзгаришлар, воқеа – ҳодисалар, уларнинг турмуш тарзи, ижтимоий, иқтисодий муносабатлари, давлатчилиги ва маданиятини тўлалигича ўрганиш ташкил этади. Ўзбекистон тарихи фақат турли билимлар тарзидаги фан бўлибгина қолмай, балки бир неча асрлар давомида тўпланиб келган ички қонуниятлар билан боғланган билимлар тизими сифатидаги ўзининг объекти ва предметига эга бўлган мустақил фан ҳисобланади
И.А.Каримов ―Тарихий хотирасиз келажак йўқ‖ номли рисоласида таъкидла-ганидек, ―Биз
комил инсон тарбиясини давлат сиѐсатининг устувор соҳаси деб эълон қилганмиз. Комил
инсон деганда биз, аввало, онги юксак, мустақил фикрлай оладиган, хулқ-атвори билан
ўзгаларга ибрат бўладиган билимли, маърифатли кишиларни тушунамиз. Онгли, билимли
кишини эса олди-қочди гаплар билан алдаб бўлмайди. У ҳар бир нарсани ақл, мантиқ
тарозисига солиб кўради. Ўз фикр-ўйи, хулосасини мантиқ асосида қурган киши етук одам
бўлади
Тарих фани инсониятнинг ўтмиши, аҳолининг турмуш тарзи, жамият ижтимоий тараққиётига оид содир бўлган воқеа ва ҳодисаларни, инсоният жамиятининг барча тадрижий (эволюцион) ривожланиш жараёнларини ўрганади. Ватанимиз тарихи жаҳон тарихининг ажралмас қисми бўлиб, у аждодларимизнинг босиб ўтган тарихий йўли, турмуш тарзига оид маълумотларни маълум изчилликда ва кетма-кетликда ўрганади. Ўзбекистон тарихи фанини ўрганиш орқали биз аждодларимизнинг ҳаёти, турмуш тарзи хусусида тушунчаларга эга бўлиш баробарида, уларнинг жаҳон халқлари тарихий тараққиётига қўшган ҳиссалари ҳақида зарур маълумотларга эга бўламиз.
Тарих фани ҳам бошқа ижтимоий-гуманитар фанлар каби мустақил фан ҳисобланади. У барча фанлар қатори алоҳида ўз ўрни ва мавқеига эга бўлиб, ижтимоий-гуманитар ва бошқа айрим фанлар билан узвий боғлиқ ҳолда ўрганилади. Фаннинг предмети шу минтақада содир бўлган жамики воқеа ва ҳодисалар, улардаги умумийлик ва алоқадорлик қонуниятлари, тарихий ҳодиса ва жараёнлар, умуман инсониятнинг барча тарихий фаолият жараёнларини ўрганишдир. Ўзбекистон тарихи фанини ўрганиш объекти Ўзбекистон тарихида содир бўлган барча воқеа ва ҳодисалардир. Тарихий объект (макон)га нисбатан фаннинг мақсади, вазифаси, йўналишини белгилайди. Маълум бир маънода объект билан предмет бир-бирига жуда яқин тушунча бўлса-да, улар тарих фанида тутган ўрни ва вазифаси билан фарқланадилар.
Объект, аниқ тарихий давр, макон, замон ва географик ва умумий минтақавий чегаралар, маълум халқлар, мамлакатлар тарихи билан боғлиқ жараёнлар бўлиб, улар воқеа ва ҳодисаларни бир бутун ва яхлитликда қамраб олади. Талабалар фанни ўрганиш жараёнида ўтмишда халқимизнинг, яъни аждодларимизнинг ҳаёти, турмуш-тарзи, уларнинг ажнабий босқинчиларга қарши мустақиллик ва озодлик учун курашлари, мардлиги ва жасорати ҳақида керакли маълумотларга эга бўладилар, халқ қаҳрамонлари, давлат арбоблари, олиму-фузалолар кенг фаолиятларини ўрганадилар
Do'stlaringiz bilan baham: |