ли
(1636 км), Янггуангача
3
бўлган йўл эса 7802
ли
(4494
км) келади.
Иккинчиси Сиёмака ёбғулиги (Шуангми-шихоу
雙靡翖侯
)
4
бўлиб, унинг
турар жойи Сиёмака (Шуангми) шаҳрида бўлган. [Мазкур шаҳардан] духу
[турадиган жойгача] 3741
ли
(2155 км). Янггуангача эса 7782
ли
(4482 км)
келади.
Учинчиси Кушон ёбғулиги (Кветшуан-шихоу/Гуйшуанг-шихоу/Gui-
shuang shi-hou
貴霜翖侯
)
5
бўлиб, Хузао (
護澡
)
6
шаҳрида туради. [Ушбу
шаҳардан] духу [яшайдиган жойгача] 5940
ли
(3421 км), Янггуангача эса
7982
ли
(4598 км) келади.
Тўртинчиси Шитуан-шихоу (Шидун-шихоу
肸頓翖侯
)
7
[бўлиб, унинг]
1
Кичик рузие (шяо юэчжи) – Амударё бўйларига кўчмасдан Шарқий Туркистонда қолган ғузлар.
2
Вохон (Сюми) – Афғонистоннинг шимоли-шарқига тўғри келади(Фан Йе, Симо Бяо. Кейинги Ханнома.Б.
570).
3
Янггуан (кунгай томондаги чегара дарвозаси) –ўрни Дунхуангга яқин жойда.
4
Сиёмока (Шуанми) – ҳозирги Покистоннинг шимолидаги Мостуч (Мастож) шаҳри бўлиши мумкин, деб
таҳмин қилинади (Фан Йи, Сима Бяо. Кейинги Ханнома.Б. 570).
5
Кушон –(Гуйшуан) ҳозирги Покистоннинг шимолидаги Масуж шаҳрининг ғарбидан 60 чақирим келадиган
жойда (Фан Йи, Сима Бяо. Кейинги Ханнома.Б. 570).
6
Кандут шаҳри – Ҳозирги Афғонистоннинг Ишқошим деган жойидан 50 мил шарқда (Бангу. Ғарбий
мамлакатлар тазкираси (II). Б. 897).
7
Парвон –(Сидунь) Кобул шаҳрининг шимолидаги Парвон шаҳри марказ бўлган жойлар (Фан Йи, Сима
315
турадиган жойи Буомао шаҳри (Bomao-cheng
薄茅城
– Парвон шаҳри)да
бўлиб, ундан духу турадиган жойгача 5962
ли
(3434 км),
/2771(1163)/15б/Янггуанқоровулигача эса 8202
ли
( 4724 км) масофа
мавжуд.
Бешинчиси Тумиет-шихоу (Гаофу-шихоу
高附翖侯
– Кобул ёбғулиги)
[бўлиб
,
унинг қароргоҳи] Тумиет шаҳридадир (Гаофу-чэнг
高附城
– Кобул
шаҳри). [Мазкур шаҳардан] духу [турадиган жой]гача 6041
ли
(3479 км),
Янггуангача 9283
ли
(5347 км) масофа мавжуд.
[Тилга олинган шу] 5 та ябғунинг ҳаммаси Дайрузие итоатидадир
(
凡五翖侯皆屬大月氏
)».
КАНГКИЯ (КАНГЖЮЙ) ДАВЛАТИ ҲАҚИДА
«…/2371(1163)/15б/ Кангкия давлати (замонавий ўқилиши Кангжюй-гуо
康居国
)нинг ҳукмдори (ванг
王
) қишда Лэюени (
樂越匿
)
1
замини орқали
/[Ян]Шигунинг айтишича, лэ (
樂
) иероглифи лайгэ (
來各
) ўқилади, Бейтян
(Bei-tian
卑闐
) номидаги тян (
闐
) иероглифи тучян (
徒千
) ўқилади
2
/
шаҳарида яшайди. [Ушбу шаҳардан] Чангангача бўлган масофа 2300
ли
(1324
км)га тенгдир. [Кангкия давлати] духуга итоат қилмайди. [Бу шаҳардан]
Лэюени заминига бориш учун отда 7 кун йўл юриш керак. [Кангқия давлати]
ҳукмдори (ванг) ёзда Фаннейда (
蕃内
) яшайди. [Бу жойдан Чангангача]
бўлган масофа 9104
ли
(5244 км) келади. [Ян] Шигунинг айтишича, ҳукмдор
совуқ қишда ва иссиқ ёзда бир жойда яшамайди.
[Кангкия давлатининг] аҳолиси 120 минг тутун (оила), 600 минг
аскарлари, 120 минг кишидан иборат. Шарқ томонда [ушбу давлат
марказидан] ваколатчи (духу) турадиган жойгача 5500
ли
(3168 км) масофа
мавжуд. [Ушбу давлат аҳолисининг] урф-одатлари улуғ-рузиеларга (дай-
рузие/да-юэчжи
大月氏
) ўхшайди. Шарқ томонда [Кангкия давлати] ҳунлар
(шюнну)га итоат қилади. [Ян] Шигунинг айтишича, [ушбу давлатни] ҳунлар
(шюнну) назорат қилади.
Хан Шуанди (
宣帝
)
3
даврида ҳунларнинг ички қисмида нотинчлик юзага
келиб, бирданига беш тангриқут ҳокимият талашишга бошлаган. Хан
[сулоласи] Хуханъе-танйи(Huhanxie-tanyi
/
shanyü
呼韓邪單于
Қўғшорни)ни
4
қўллаб-қувватлаб, ҳукмдор қилади. Бундан ғазабланган Чжичжи-танйи
Бяо. Кейинги Ханнома.Б. 570).
1
Л.А.Боровкованинг фаразича, Лэюени Иссиқкўлнинг шарқий қирғоғига тўғри келади (Боровкова. Запад.
Б.64).
2
Бэйтян шаҳри – Бэйтян (Bei-tian, Битян/Bi-tian). Л.А.Боровкованинг тахминига кўра, Талас дарёсининг
бўйидаги Жамбул шаҳрига тўғри келади (Боровкова. Запад.Б.64; Л.А.Боровкова. Царства. Б. 298). Бизнинг
тадқиқотларимизга кўра, Бэйтян ҳозирги Тошкент шаҳри ёнида бўлган (Ходжаев. Сведения китайских
источников о государстве. Б. 96-108).
3
Шуан-ди (Shuan-di) – мил. ав. 73-49 йиллари ҳукмронлик қилган Ғарбий Хан сулоласининг ҳукмдори.
4
Қўғшар тангриқут 1 (Huhanshie tanyi/Хуханьйе шанюй
呼韩邪单于
) – мил. ав. 58-31 ҳукмронлик қилган
ҳунлар ҳукмдорининг исми.
316
(Zhizhi shanyü
郅支單于
– Қутуш-тангриқут)
1
Do'stlaringiz bilan baham: |