Ўзбекистон тарихи хрестоматия

Себеос. VIII боб. Ормизднинг тахтга утириши. Кушонларнинг Вахрам 
томонидан тор-мор этилиши...
3
 
“Кавад ўғли Хусровнинг ўлимидан сўнг унинг ўғли Ормизд форслар 
ўлкасига ҳукмрон бўлди. Унинг онаси, Хусровнинг рафиқаси теталлик буюк 
шоҳ Хаканнинг Кайен исмли қизи эди. У отаси томонидан зотдор эди, онаси 
томонидан эса янада зотдор ва ваҳший эди. Чунки у барча нахарарларни, 
Форсўлкасининг барча қадимги уруғларини қириб ташлади. У Анак қотили 
уруғидан бўлган партавалик ва паҳлав бўлган буюк лашкарбошини ҳам ўлдирди, 
уни арман шоҳи Хусровдан қасос олмоқчи бўлган одамлардан қутқариб 
қолганлар ва қочишини уюштириб, Форс шоҳи ҳузурига олиб келган эдилар. Ва 
шоҳ унинг отаси Анакка ваъда қилганларининг устидан чиққан эди, яъни унга 
асли Партава паҳлавини қайтариб берган, тож ила улуғлаган ва салтанатида 
ўзидан кейинги иккинчи одам қилиб қўйган. 
Ушбу лашкарбошининг икки ўғли бор эди.Бирининг исми Вндой, 
бошқасиники эса Встам эди. Ормизд Вндойни боғлади ва Грвандаканга қамаб 
қўйди, Встам эса қочиб улгурди ва ўшанда ўзининг атрофида кўпгина урушларга 
сабаб бўлди. 
Шу вақтда Форс ўлкаси шарқий вилоятларининг ҳукмдори (бошлиғи) 
Вахрам Михревандак исмли бир одам эди, у теталликлар қўшинини жасурлик 
билан тор-мор этиб, Паҳлни ва кушонлар ўлкасининг барчасини Вехрот
4
номли 
буюк дарёнинг бошқа томонидаги Казбион деб аталмиш еригача куч билан забт 
этган эди. У жасур Спандиат
5
найзасидан ҳам ўтиб кетди.Варварлар Спандиат 
уруш қилиб шу жойга етгач, ўз найзасини ерга санчган, дейдилар. Вахрам ўша 
вақтда буюк дарёнинг нариги соҳилида яшовчи маскутларнинг буюк шоҳи 
билан уруш олиб бораётган эди, унинг кўп сонли қўшинини тор-мор этди, 
1
История епископа Себеоса. Б. 28.
2
Перознинг меросхўри Кавад эмас, Вагарш ёки Балаш (486-490) бўлган.Арман тарихчиларининг гувоҳлигига кўра, 
Кавад уларнинг акаси бўлган
3
История епископа Себеоса.Б.33.
4
Вехрот (“Шонли дарё”) –Амударё.
5
Спандиат –афсонавий форс қаҳрамони. Спандиат найзаси –тош устун, у эфталитлар ва форслар орасидаги чегарани 
белгилаб турган.

---

348 
шоҳнинг ўзини жангда ўлдирди, бу салтанатнинг ғазнасини қўлга киритди ва 
ўғирлаб кетди”
1
.