zbekiston respublikasioliy va rta maxsus ta'lim vazirligi

90-rasm. Turli quwatli  ishlarda puls chastotasi dinamikasi va 
uning aerob imkoniyatlari
Testlami  tashkil  etish  eng  muhim  jihatlardan  biri  hisoblanadi. 
Testlar  o’yin  va  mashg’ulotlardan  bo’sh  vaqtda  o’tkazilishi  maqsadga 
muvofiq,  chunki  futbolchilar  o’tgan  o’yin  va  mashg’ulotlardan  keyin 
to’liq  tiklangan  bo’ladilar.  Nazorat  me’yorlarini  qabul  qilishdan  oldin 
chigil  yozdi  mashqlarini  (razminka)  o’tkazish  lozim.  Sportchi  albatta 
test  mazmuni  bilan  tanishgan  bo’lishi  kerak.  Asosiy  testlardan  oldin 
sinov  urinishlari  bajariladi.  OMchashlar  standart  sharoitda  aynan  bir 
vaqtda  va  joyda  o’tkazilishi  lozim.  OMchashlar  iloji  boricha  aniq 
o’tkazilishi  kerak.  oMchanayotgan  sifatning  yakuniy  bahosi  Qanchalik 
aniq  bo’lsa,  o’lchov  sifatining  oxirgi  bahosi  test  qanchalik  aniq 
o’lchanganiga bog’liqdir.  Shunga qaramay, oMchashlarda (xohlaymizmi, 
yo’qmi)  xatoliklar  mavjud boMadi.  Chunki,  haqiqiy  bahoni  2  ta boshqa 
oMchov  tarkibi  o’zgartiradi.  Birinchisi,  oMchanayotgan  funktsiyaning 
variativligi  bilan  bogMiq.  Hatto  aniq  oMchashda  ham,  inson  biron  bir 
testda  bir  necha  marta  bir  hil  natijani  ko’rsata  olmaydi.  Bunday 
me’yorlashmagan  ishning  sababi,  asab,  mushak  va  boshqa  sistemalar 
hamda  biologik  variativlikdir.  Boshqalari  qayd  qiluvchi  asboblaming 
hato  ishlashi, ya’ni  noto’g’ri o’matilganligi  yoki  sinaluvchining shaxsiy 
xatolaridan  kelib  chiqadi.  Shunga  o’xshash  xatoliklami  asboblami 
tuzatib,  oMchash  uslubiyatiga  tuzatishlar  kiritib  yo’qotish  mumkin. 
Olingan  maMumotlar  nazorati  va  puxta  tahlilidan  so’ng,  murabbiy 
kelgusi bosqich ish rejasini tuzishga kirishishi mumkin.
278

---