Ўзбекистон республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қЎмитаси

Молибден билан заҳарланиш-Молибден (Мо). Бу элемент қотишма сифатида табиатда учрайди, организмда модда алмашинуви учун керак, мамлакатимизда ўғит сифатида қўлланилади. Молибден алмашинуви жигарда тўпланади. Организмда молибден ва мис тенг туриши керак.
Клиник белгиси. Холсизланиш, ич кетиш, тезагида газ бўлади, тез озийди. Сувсизланиш бўлади. Жинсий органлар функцияси бузилади. Жуннинг ранги бузилади. Озуқа таркибида 1 кг да 20-100 мг бўлса бу белгилар кучаяди.
Даволаш жуда оғир, ўлим 60-80 % да, даволаш антогонист сифатида мис берилади. Майда моллар учун 1 г, катта моллар учун 2 г.
Гелий билан заҳарланиш-Гелий саноатда ишлатилади. Фотографияда, оптикада тузлари ишлатилади, медицинада, санитарияда кемирувчиларни ўлдиришда, тери касалликларида замбуруғ чақирса ишлатилади (азот, кўмир билан қўшилган тузлари).
Дипилатория – сифатида жун олиш.
Токсикологияси. Марказий нерв системаси, ҳазм қилиш органлари, буйраклар заҳарланади.
Клиник белгилари. Сўлак оқиши, ютинишни қийинлашиши, ҳолсизланиш, қусиш мумкин бўлса, панос, ич кетиш, терига тушган бўлса жун тукилиб кетади. Кўз яллиғланади, юрак ва нафас олиш бузилади.
Даволаш. Адсорбентлар бериш мумкин (шимиб олувчи моддалар), гипосульфат натрий.
Патанатомияси маҳаллий яллиғланиш, жун тушиши.
Барий билан заҳарланиш-Барий – рентген системасида энг кўп қўллайди инсектицид модда сифатида қанд лавлагини ҳам дорилайди.
Барий карбонат тузи фунгицид модда сифатида ишлатилади. Ҳазм қилиш органлари бузилади, оғриқ бўлади, қон айланиши бузилади.
Клиник белгилари. Кўрқиш, қорин томонга қарайди, ётиб туради, санчиқ, колик бўлади, сўлак оқиши суст, парез, паралич бўлади.
Даволаш. Ошқозон ичак системаси ювилади, натрий сульфат берилади.
Тинчлантирувчи дорилар. Ўлик сўйиб кўрилганда ошқозон ичак системаси ёпилиб қолиши, сийдик пуфаги ёпилади.
Темир билан заҳарланиш-Темир (Fe) аҳамияти жуда катта, айниқса анемия бўлганда кўп ишлатилади.
Темир сульфат гербицид сифатида ишлатилади. Белгилари маҳаллий таъсири куйдириш тезаги ҳам қусганда ҳам қора рангда бўлади. Юрак иши бузилади. МНС паралич бўлади.
Даволаш, туз сургилари, шилимшиқ моддаларни, кофеин, юрак гликозидлари қўлланилади.