Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маћкамаси ћузуридаги

Католицизм таркиби ва таълимоти


Режа

1. 
   Католицизмнинг таркибий тузилиши.
   
2. 
   Католицизм таълимотининг Православлик таълимотидан фарқлари.
   
3. 
   Католицизм маросим ва байрамлари.
   

Католицизм (юн. - умумий, жаҳон) – христианликда православие ва протестантизм каби кенг тарқалган асосий оқимлардан бири. Католицизм диний таълимот ва черков ташкилоти сифатида асосан 1054 йилда черковларнинг бўлинишидан кейин вужудга келди.
Католицизм Рим папасини Исонинг ердаги ноиби, у дин ва ахлоқ ишларида гуноҳ қилмайди, унинг ҳокимияти жаҳон соборлари ҳокимиятидан юқори туради деб ҳисоблайди.
Католицизмнинг протестантизмдан фарқи шундаки, у фақат муқаддас ёзув (Библия)гагина эмас, балки муқаддас ривоятни ҳам диний таълимотнинг манбаи деб ҳисоблайди.
Руҳонийлар уйланмасликка аҳд қиладилар. Биби Марямни бениҳоя ҳурматлаш, унинг илоҳий ҳомиладорлиги ва осмонга кўтарилиб кетиши ақидасини эътироф этиш, эътиқод тимсолига аъроф ақидасини қўшиш католицизмга хос бўлган хусусиятдир.
Католицизмда асрлар давомида ибодат лотин тилида олиб борилган, II Ватикан собори (1962-1965)гина уларни миллий тилларда ўтказишга рухсат берган. Католицизмга кўпроқ ўрта аср файласуфи Фома Аквинскийнинг диний қарашлари асос қилиб олинган ва у ҳозирги замонга мослаштирилган.
Ватиканнинг халқаро сиёсатдаги ўрни кўп миллионлик католик-диндорларга асосланган. Ватикан жаҳоннинг 116 давлати билан дипломатик алоқаларини ўрнатган бўлиб, унинг чет элдаги дипломатик ваколатхоналари билан бирга 1,7 миллионга яқин диний ходимлари ва 400 минг руҳонийларига эга. Тахминан 2 мингга яқин монахлик орденлари бўлиб, улардан энг йириги иезуитлар (26 минг), францисканцлар (40 минг), салезианцлар, капуцинлар, бенедиктлар, доминиканлардир.


Мустақил иш учун:
Католицизм бугунги кунда христианликнинг энг кўп тарқалган оқимидир. Католикларнинг асосий кўпчилиги ғарбий Европа ва Лотин Америкаси, Африка мамлакатларидадир. Шунингдек, Польша, Венгрия, Чехия, Словакия, Куба, Болтиқ бўйи республикалари, Белорусь ва Ғарбий Украинада ҳам католиклар мавжуд.
Католицизм билан православлик таълимотларидаги умумий ва фарқли томонлар. Протестантликнинг католицизмдан ажралиб чиқиш сабаблари. Ўзбекистондаги христиан йўналишидаги диний ташкилотларнинг жамият ҳайтидаги ўрни.