Ўзбекистон республикаси

O’qituvchi:  Sanoqda  9  sonidan  keyin  keladigan  sonni  qanday  hosil  qilish 

mumkin? 

O’quvchi: 9 ga 1 ni qo‟shish kerak.  

O’qituvchi: 9 ta cho‟pga 1 ta cho‟pni qo‟shib qo‟ying, cho‟plar nechta bo‟ldi? 

O’quvchi: 10 ta cho‟p yoki bitta o‟ntalik hosil bo‟ldi. 

O’qituvchi:  Sanoqda  10  sonidan  keyin  keladigan  sonni  qanday  hosil  qilish 

mumkin? 

O’quvchi: 10 ga 1 ni qo‟shish kerak. 

---

 

8 

O’qituvchi:  bitta  o‟ntalikni  bog‟lab,  yana  bitta  cho‟pni  qo‟ying.  CHo‟plar 

hammasi bo‟lib nechta bo‟ldi?  

O’quvchi: 11 ta cho‟p. 

O’qituvchi: Sizda hammasi bo‟lib nechta o‟ntalik va nechta alohida cho‟p bo‟ldi? 

O’quvchi: 1 ta o‟ntalik va yana 1 ta cho‟p. 

O’qituvchi: Demak, 11 sonida nechta o‟ntalik va nechta bir bor ekan? 

O’quvchi: 11 sonida 1 ta o‟nlik va 1 ta bir. 

     9 +1=10     10+1=11      11=1 o‟n 1 bir bor. 

     10=1 o‟n      1 o‟n +1=11  1 o‟n 1 bir =11. 

Navbatdagi  sonlar  ustida  ishlash  ham  shuncha  o‟xshash  olib  boriladi,  ya‟ni 

ikkinchi  o‟nlikdagi  boshqa  sonlarning  hosil  bo‟lishi  va  shu  bilan  birga  sanoqda 

ularning  kelish  tartibi  qaraladi.  Ko‟rsatmali  qo‟llanma  sifatida  cho‟plardan  tashqari 

har  birida  10  tadan  doirachalar  bo‟lgan  poloskalardan  foydalaniladi.  SHu  ko‟rsatma 

qo‟llanmalarga tayanilgan holda va ularga tayanmagan holda sonlarning o‟nli tarkibi 

haqida olingan bilimni mustahkamlashga oid mashqlar kiritiladi: 

1.  15  ta  cho‟p  sanab  qo‟ying,  bu  nechta  o‟ntalik  va  nechta  alohida  cho‟p 

bo‟lishini aniqlang. 

2.  1  ta  o‟ntalik  cho‟p  va  4  ta  cho‟pni  ajrating, 

hammasi bo‟lib nechta cho‟p olindi?