*zbekiston respublikasi

8. Vatanparvarlik shis-tuyg’usini basholash mezonlari 
 
Inson  yer  kurrasining  shokimi,  qudratli  tabiat  tomonidan  in'om  qilingan 
betakror  ne'mati,  aql-zakovati  bilan  mo’'jizalar  yaratuvchi,  biosfera  va  noosfera 
to’g’risidagi boy bilimlar, taassurotlar, tajribalarning egasi bo’lishdan qat'i nazar- u 
muayyan  fazoning,  vaqtining,  harakatlarning  shukim  ostida  shayot  va  faoliyat 
ko’rsatishga moslashgan, uzoq ijtimoiy-tarixiy taraqqiyot davrida unga odatlangan. 
Inson  organik  va  noorganik  dunyo  ajoyibotlari,  xossalari  hamda  xususiyatlarini 
o’zlashtirganligiga  qaramasdan,  u  kuch-quvvat  soshibi,  muqim  zaminda 
yashashga,  uni  avaylashga,  sifat  jishatidan  o’zgartirishga,  unga  meshr-
mushabbatini, saloshiyatini bag’ishlashga qaror qilgan ongli zotdir.  
Xuddi  ana  shu  ijtimoiy-tarixiy  taraqqiyot  pallasining  sinovlariga  bardosh 
berib,  tabiat  ofatlarini  yengib,  unga  ajdodlar  shoki,  xotirasi  oldida  qasamyod 
qilingan,  ulug’langan  mu'tabar  zamin  Vatan  deb  ataladi.  Nafaqat  Vatanning  bir 
qism  tuprog’i,  bir  tomchi  suvi,  zarrin  nuri,  musaffo  shavosi,  balki  ajdodlarning 
tajribasi,  ma'naviyati,  madaniyati,  donolar  bisoti  xalq,  elat  uchun  butun  qalb 
haroratini  unga  baxshida  etadi.  O’zbekiston  o’zbeklarning  va  unda  yashovchi 
boshqa xalqlarning ona diyori shisoblanib, asholining unga nisbatan iliq, samimiy 
shis-tuyg’ulari vujudga kelishi tabiiydir.  
Mustaqil  o’zbekiston  Respublikasining  xalqlarida  vatanparvarlik  tuyg’usini 
shakllantirish  va  uni  basholashga  o’rgatish  bolalarda,  o’quvchi  yoshlarda, voyaga 
yetgan  kishilarda  Vatanga  mushabbat,  sadoqat,  g’urur  kabi  yuksak  shislar  tarkib 
topishiga xizmat qiladi.  
Quyida  respublikamiz  fuqarolarida  vatanparvarlik  shissining  shakllanganlik 
darajasini  aniqlovchi  mezonlar  tizimini  shukmingizga  shavola  qilamiz.  Mazkur 
test-so’rovda  shis-tuyg’uning  motivi  (harakatga  keltiruvchi  turtki),  irodaviy 
jabshasi  (qat'iyatlik),  bilishga  oid  tomoni  (kognitivlik),  xulq-atvorni  boshqarish 
(regulyativlik) vazifasi qamrab olingan.  

---

145 
 
Yo’riqnoma.  Diqqat  bilan  quyidagi  keltirilgan  gaplarni  o’qib  chiqing  va 
asosan har doim o’zingizni qanday shis qilasiz, sezasiz shunga mos keladigan o’ng 
tomonda berilgan javoblar qatoridagi son tagiga chizib qo’ying.  
Test-so’rov  shaxsning  ruhiy  holatlarida  vatanparvarlik  shis-tuyg’usini 
vujudga  kelish  darajasini  aniqlashga  yordam  beradi.  Test-so’rov  yordamida 
olingan  miqdoriy  natijalarni  qisqacha  izoshlash  quyidagicha  amalga  oshiriladi. 
Test-so’rov varaqasi, asosan, ikki qismga bo’linadi. Ularning birinchisi shaxsning 
shayajonlanish darajasini ko’rsatadi, ikkinchisi esa shissiy holatlari.