Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги ўзбекистон республикаси

Курс ишининг мазмуни ва вазифаси

Курс ишининг мавзуси қурилиш материаллари технологиясида учрайдиган бир ёки бир неча асосий жараёнларни ва уларда ишлатиладиган аппаратларни самарадорлигини ҳисоблаш ва лойиҳалашдан иборат. Ҳисоблаш жараёнида талабаларнинг олдига қуйидаги вазифалар қўйилади:

вазифада берилган жараён ва аппаратни тушинтириш;
хом ашё ва энергия сарфини аниқлаш;
материал балансини тузиш;
аппаратларни энг мақбул иш режимини аниқлаш;
аппаратларни асосий ўлчамларини ва сонини аниқлаш;
Ушбу методик кўрсатмада курс ишини ҳажми, бажариш тартиблари, асосий аппаратларни ҳисоблаш ва лойиҳалаш усуллари келтирилган.

2. 
   Курс ишининг ҳажми
   

Курс иши берилган топшириқ асосида, ўқув графигида кўрсатилган муддатда бажарилиши керак. Курс иши қуйидаги икки қисмдан иборат:

ҳисоб-тушунтириш хати;
график-чизма қисми.

Ҳисоб-тушунтириш хати 25-30 бет қўлда А4 форматли коғозларда тушунарли қилиб ёзилиши шарт. Курс ишининг чизма қисми стандарт ўлчамларга эга бўлган А2 форматли талаб қилинадиган қоидаларга мувофиқ бажарилиши шарт.

Чизмада берилган жараённинг технологик тизими ва асосий аппаратнинг тузилиши кўрсатилади. Курс иши кафедра томонидан белгиланган муддатда бажарилиши керак. Курс ишини ҳимоя қилишда ҳар бир талаба ўз мавзуси юзасидан қисқача маъруза тайёрлайди.

1. 
   Курс ишини бажариш тартиби
   

Курс иши қуйидаги тартибда бажарилиши керак:
1. Керакли адабиётларни танлаш.
2. Топшириқ асосида берилган технологик жараённи ўрганиш ва тушунтириш.
3. Технологик ҳисоблашларни бажариш.
4. Аппаратларни ҳисоблаш ва уларни иш режимларини аниқлаш.

2. 
   Ҳисоб-тушунтириш хатининг таркиби
   

Ҳисоб-тушунтириш хати қуйидаги бўлимлардан иборат:
1. Кириш қисми.
2. Хом ашё ва тайёр маҳсулот тавсифномаси.
3. Жараён ва асосий аппаратнинг таърифи.
5. Корхонанинг иш режимини асослаш.
6. Ишлаб чиқариш дастури ва материал баланслари.
7. Технологик аппаратларни танлаш ва ҳисоблаш.
8. Электр қувватига бўлган эҳтиёж.
9. Техника хавфсизлиги ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш.
10. Хулоса қисми.
11. Адабиётлар рўйхати.


Кириш қисмида ҳисобланаётган технологик жараённинг аҳамияти, материал ишлаб чиқаришнинг ҳажми, асосий технологик тизимлар келтирилади. Бунда технологик ечимларнинг бир неча варианти солиштирилиб, танланган тизимнинг вазифалари кўрсатилади.
Технологик жараён тизимини тузиш ва ҳисоблаш ишларини бажариш учун хом ашё, ёрдамчи материаллар ва тайёр маҳсулотнинг хоссаларини билиш керак.
Бу маълумотлар норматив хужжатлардан, материалларнинг ҳарактеристикаси справочник ва адабиётлардан лойиҳа ва ишчи хужжатларга қўйилган талаблар асосида олинади. Хом ашё ва тайёр маҳсулотнинг сифати ГОСТ, ЎзРСТ орқали аниқланади.
- ГОСТ, ЎзРСТ адабиётлар рўйхатида келтирилган.

3. 
   Жараённинг технолик тизимини тузиш ва уни таърифлаш
   

Жараённинг технологик тизими қуйидаги шартларга мувофиқ танланади:
1. Тайёр маҳсулотнинг сифатли бўлиши.
2. Иқтисодий жиҳатдан афзаллиги.
3. Атроф – муҳитни ҳимоя қилиш.


Технологик тизим жараёнида бўладиган асосий курслар келтирилади. Технологик тизимни таърифлашда технологик режим келтирилади, ҳамда материалнинг бошланғич ва охирги хоссалари ва жараённинг бориш шартларини тушинтириш керак.

2. 
   Курс ишини баҳолаш мезони
   

Курс иши 100 баллик тизимида баҳоланади. Ўрнатилган график бўйича бажарилган ва талабалар бўйича сифатли расмийлаштирилган курс ишининг энг кўпи билан 40 балл, ҳимоя вақтидаги маъруза учун 30 балл ва берилган саволларга жавоби учун 30 балл ажратилади.

Курс ишини 100 баллик тизимда баҳолаш мезони қуйидагича бўлади

Т/р	Баҳолаш мезонига қўйиладиган умумий талаблар	Максимал балл
1	Лойиҳанинг бажарилиши сифати бўйича (чизмалар, ҳисоб-тушунтириш хати, адабиётлар рўйхати ва ҳ.к.), шу жумладан: -график чизмаларнинг Давлат стандартлари бўйича бажарилиши (ўлчамлар, ёзувлар, масштаблар ва ҳ.к.); -қирқимлар, конструкциялар, алоҳида элементлар чизмаларининг тўлиқ бажарилиши, шунингдек жадваллар ва ҳ.к.; -ҳисоб тушунтириш хатининг расмийлаштирилиши ва нуқсонсиз бажарилиши; -фикрларининг мазмунан ва мантиқий ифодаланиши, хуснихати ва ҳ.к.